IJsbeer
| IJsbeer Ursus maritimus | |||
|---|---|---|---|
|
| |||
| Kwetsbaar | |||
| Leefgebied | Noordpool, Rusland, Groenland, Canada en Alaska | ||
| Leefomgeving | Sneeuwvlakten en toendragebieden | ||
| Behoort tot de | Beren | ||
| |||
IJsberen zijn de koningen van het Noordpoolgebied. Ze worden de koningen van het Noordpoolgebied genoemd, omdat zij bovenaan de voedselketen staan. Geen enkel dier op de Noordpool durft op de ijsbeer te jagen! Het zijn de grootste roofdieren van de wereld, die op het land leven. IJsberen zijn zoogdieren die op het land leven en op ijsschotsen. IJsberen kunnen wel 25 tot 30 jaar oud worden.
Een mannetjesijsbeer kan wel 300 tot 800 kilogram wegen, terwijl een vrouwtjesijsbeer hooguit 150 tot 300 kilogram weegt. IJsberen kunnen wel meer dan 2 meter groot zijn. Dat is groter dan een volwassen mens. Hun vacht bestaat uit twee lagen. Een laag is een dikke vetlaag, die hen warmt houdt tegen de kou. De andere laag bestaat uit dekharen. Deze haren zien er wit uit, maar zijn eigenlijk doorzichtig en hol. De haartjes stoten water af, waardoor ijsberen na het zwemmen niet nat blijven. Wat bijzonder is, is dat een ijsbeer eigenlijk helemaal niet wit is van kleur. De huid van een ijsbeer is namelijk zwart! Al die dekharen zorgen ervoor dat wij die zwarte huid niet zien en hij een lekkere dikke vacht heeft tegen de kou. De huid van een ijsbeer is zwart, omdat hij dan meer warmte van de zon kan opnemen. Op de naakte delen van zijn lichaam kan je zijn zwarte huid ook zien, bijvoorbeeld bij zijn neus en zijn lippen. Onder aan de voeten van de ijsbeer zitten haartjes en kussentjes, zodat hij niet uitglijdt op het ijs. Hierdoor kunnen ijsberen niet alleen lopen over het ijs, maar ook tot 40 kilometer per uur rennen.
IJsberen eten zeehonden, vissen, witte dolfijnen, kleine walvissen, zeevogels, rendieren en in de herfst zelfs bessen. Heel soms jaagt de ijsbeer ook op de mens, maar dat gebeurt eigenlijk alleen wanneer hij zichzelf probeert te beschermen. Mensen jagen helaas nog op de ijsbeer en dat is illegaal. De ijsbeer is een bedreigde diersoort en dat komt niet alleen door het jagen, maar ook door de opwarming van de aarde. De temperatuur op aarde stijgt door broeikasgassen en daardoor smelt het ijs enorm snel. Het leefgebied van de ijsbeer verdwijnt en de ijsbeer is daarmee met uitsterven bedreigd.
Leven
IJsberen zijn kampioenen in zwemmen. Ze zwemmen alleen met hun voorpoten. Dat zijn net een soort zwemvliezen. En ook al is het water zo koud, ijsberen houden het kilometers vol. Alleen de kop steekt uit als ze adem halen. Zwemmen is een soort van hobby voor ze. Soms slaapt de ijsbeer zelfs in het water. Hij kan dan ver weg van het ijs raken. Als hij toch moe wordt, drijft hij uit. Bij het zwemmen houdt hij zijn oren plat en zijn neusgaten dicht.
IJsberen hebben het nooit echt koud. Zelfs niet onder een deken van sneeuw. Dat gebruiken ze juist om warm te blijven tegen koude temperatuur en harde wind. Het lievelingskostje van ijsberen zijn zeehonden. Als hij er een ruikt, gaat zijn snuit trillen en beweegt hij zijn kop heen en weer. Zo geruisloos mogelijk glijdt de ijsbeer het water in en zwemt een stukje onder water. Dan springt hij opeens tevoorschijn en slaat de zeehond bewusteloos. Daarna bijt hij nog eens goed in de nek zodat de zeehond echt helemaal dood is. Een ijsbeer doet dit vaak als zijn prooi slaapt. Meestal vertrouwt hij gewoon op zijn schutkleur en houdt hij zijn kop laag bij de grond. Dan doet ie dus zijn verrassingsaanval, maar dat heeft lang niet altijd succes. Meestal kan de prooi er nog net vandoor. Echt schatjes kun je ijsberen dus niet noemen.
IJsberen eten niet alleen zeehonden. Ze eten ook knaagdieren die daar leven zoals sneeuwhazen en iemmingen. Dat zijn diertjes die een beetje op cavia’s lijken, maar waarvan je de oren niet zo goed ziet. Ze eten ook kleine besjes, maar daar moeten ze ontzettend veel van eten om hun buik vol te krijgen. IJsberen eten zelfs walrussen en walvissen en soms een beetje zeewier. Maar een ijsbeer eet nooit pinguïn, want die leven op de zuidpool... Een ijsbeer eet weleens mensen, en andere ijsberen, maar dat zijn vaak moeders of jonge beren. Die kunnen vaak nauwelijks wat te eten vinden.
Het klinkt een beetje raar om zo te vertellen, maar ijsberen gaan op een grappige manier naar de wc. Eerst lopen ze achteruit tot hun poten op de goede plek staan. Dan doen ze nog een stap vooruit met hun voorpoten. Zo lijkt het net of hun kont uitsteekt. Dan gaat hun staart omhoog en doen ze hun boodschap. IJsberen zien er heel schattig uit maar dat zijn ze echt niet. Een ijsbeer kan wel 50 jaar oud worden. En als ze geboren worden zijn ze pas 450 tot 900 gram. de langste haren (tot 25 centimeter) groeien aan de binnenkant van de voorpoten. Goed tegen uitglijden en voor warme voeten. Sterke, kromme nagels. Dodelijk op een zeehondenschedel.
Lichaam; De vijf zintuigen
Ogen om te zien
IJsberen hebben goede ogen, dat moet ook wel want ze moeten overdag en 's nachts kunnen jagen. Hun ogen staan recht naar voren, zo kunnen ze hun prooi beter zien. Ze zien ook kleuren maar minder goed dan mensen, wel zien ze goed diepte.
De ogen van een ijsbeer hebben een extra beschermende laag. Die beschermt hun ogen tegen fel zonlicht en reflectie van sneeuw en ijs, net een zonnebril !!!
Oren om te horen
Waarschijnlijk horen ijsberen net zo goed als mensen. Dat weten onderzoekers nog niet zeker.
Een neus om te ruiken
De ijsbeer heeft een van de beste neuzen ter wereld. Als je een ijsbeer met zijn neus in de lucht ziet, doet hij dat om nog beter te ruiken wat er in de buurt is. Sommige ijsberen lopen zelfs weleens helemaal rechtop op het voedsel af dat ze roken. IJsberen ruiken zeehonden die onder het ijs zitten van een kilometer afstand. Een ijsbeer ruikt dode walvissen of zeehonden al van 30 kilometer ver!
Een tong om te proeven
IJsberen hebben een paarse tong om te proeven. Daarmee eten ze graag verrot voedsel of vet.
Klauwen om te voelen
De ijsbeer moet goed kunnen voelen. Ze kunnen heel voorzichtig spullen verschuiven of verplaatsen. Ook met hun mond kunnen ze dingen optillen.