Huis Bourgondië
| Huis Valois-Bourgondië | |
.svg) Wapen van Bourgondië en van de hertogen van Bourgondië (sinds 1430) | |
| Wapenspreuk | geen |
| Stamvader | Filips de Stoute 1363–1404 |
| Laatste heerser | Marie van Bourgondië 1477-1482 |
| Uitgestorven | 1482 |
| Titel(s) | |
|---|---|
| Hertogen van Bourgondië 1363-1482 | |
Portaal  Monarchie
| |
Het Huis Bourgondië, of beter gezegd Valois-Bourgondië, is een lijn van hertogen en hertoginnen van de Bourgondische landen. Het huis van Valois-Bourgondië is een jongere tak (in) het huis van Valois, ontstaan uit de concessie (soort gift) van het Bourgondische hertogdom door de koning Jan II van Frankrijk aan zijn zoon Filips de Stoute, in 1363. Het wordt vaak aangeduid als "tweede huis van Bourgondië" om het te onderscheiden van het Capetiaanse huis van Bourgondië, naar Robert I van Bourgondië (1011-1076).
De dynastie (heersende familie) van de hertogen van Bourgondië regeerde, breidde zich uit naast het eigenlijke Bourgondische hertogdom (zeg maar de huidige provincie Bourgogne-Franche-Comté in Frankrijk) van 1363 tot 1482 door opeenvolgende huwelijken, aankopen of veroveringen, uitgestrekte gebieden, met name in de regio van de oude Nederlanden (het tegenwoordige Nederland en België), later bekend als de Bourgondische Nederlanden. Eerst collega's van Frankrijk, nemen de hertogen het hoofd van de Bourgondische partij in de burgeroorlog tussen Armagnacs en Bourgondiërs, waarin Jan zonder Vrees wordt vermoord, en 'duwen' zijn zoon Filips de Goede naar voren om een bondgenootschap te sluiten met de Engelsen in de Honderdjarige Oorlog - een alliantie welke uiteindelijk gebroken werd in 1435 door het Verdrag van Arras.
De hertogen van Bourgondië van het Huis van Valois strijden daarom in prestige met hun koninklijke neven, nadat ze een groot aantal Franse en keizerlijke koninkrijkjes, onder de rijkste van Europa, onder hun heerschappij hebben verenigd. Het project om deze Bourgondische staat om te vormen tot een autonoom koninkrijk mislukte echter toen de laatste hertog, Karel de Stoute, sneuvelde (stierf) in de Slag bij Nancy in 1477. De laatste heerser van de dynastie, de hertogin Marie van Bourgondië, probeerde haar gezag te doen gelden en trouwt daarbij met Maximiliaan I van het Heilige Romeinse Rijk uit het huis Habsburg. Het grootste deel van zijn land ging na zijn dood over op zijn oudste zoon, Filips de Schone (Filips I van Castilië), maar het hertogdom Bourgondië zelf keert terug naar het Franse koninklijke domein. Marie stierf in 1482, waarmee een einde kwam aan het huis van Valois-Bourgondië. De afstammelingen van Marie en Maximiliaan worden soms gekwalificeerd als "huis van Habsburg-Bourgondië" of "Bourgogne-Habsbourg".
Huis van de Bourgondische Hertogen
Met regeerperiode ( - ) of sterfdatum (†). Getrouwd met X
| Stamlijn | Getrouwd met | Zijlijn zoon / dochter | Getrouwd met | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Filips de Stoute
(Zoon v.d. Franse koning Jan de Goede) hertog van B. (1363 - 1404) |
X | Margaretha van Male
Dochter v/d Vlaamse Graaf Lodewijk van Male Gravin van Vlaanderen († 1405) |
|||
| Jan zonder Vrees (1404 - 1419) | X | Margaretha van Beieren († 1424) | |||
| Filips de Goede
(1419 - 1467) |
X
X X |
Michelle van Frankrijk († 1422)
Bonne van Artesië († 1425) Isabella van Portugal († 1472) |
|||
| Karel de Stoute (1467 - 1477) | X
X X |
Catherina van Frankrijk († 1466)
Isabella van Bourbon († 1465) Margaretha van York († 1503) |
|||
| Marie van Bourgondië (1477 - 1482)
(Maria van Bourgondië in de Nederlanden) |
X | Maximiliaan I van Oostenrijk --->
Voogd en regent tot 1493, wordt later |
Margaretha van Oostenrijk († 1530)
Landvoogdes v/d Nederlanden (1507 - 1515 en 1517 - 1530) |
X
X |
Johan van Aragon († 1496)
Filibert van Savoie († 1504) |
| Filips I van Castilië (Filips de Schone, † 1506)
Vorst v.d. Nederlanden vanaf 1493 Koning van Castilië vanaf 1505/06 |
X | Johanna van Castilië († 1558) --->
de Waanzinnige |
Maria van Hongarije
Landvoogdes v/d Nederlanden (1530 - 1555) |
X | Lodewijk II van Hongarije
(† 1526) |
| Keizer Karel
Vorst v/d Nederlanden (1515 - 1555) > Karel II van Bourgondië > Karel I van Spanje |
X | Isabella van Portugal (1503-1539) |
Boek
Het huis van Bourgondië wordt uitgebreid beschreven in het boek De Bourgondiërs - Aartsvaders van de Lage Landen. Geschreven door Bart Van Loo. ISBN 978 94 031 3900 5. Hoewel het boek geschreven is voor volwassenen, is het voor oudere kinderen wel te lezen, maar pittig.