Heerlijkheid Friesland

Heerlijkheid Friesland Hearlikheid Fryslân Een kaart van Heerlijkheid Friesland uit 1680.
Hoofdstad	Leeuwarden
Talen	Oudfries, Middelfries, Nedersaksisch
Religie	Rooms-Katholicisme, protestantisme
Bestuursvorm	Heerlijkheid
Portaal Nederland en Geschiedenis

De Heerlijkheid Friesland (Fries:Hearlikheid Fryslân) was een heerlijkheid die tussen 1524 en 1795 bestond. De heerlijkheid was onderdeel van het Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en later het Bataafse Republiek.

Geschiedenis

In 1580 ondertekende heerlijkheid Friesland de Unie van Utrecht. De heerlijkheid werd opgenomen als algemene heerlijkheid. Hierdoor ontstond de naam Heerlijkheid Friesland. Doordat Friesland erg verdeeld was, werd Willem van Oranje de eerste stadhouder van de heerlijkheid. Het bestuur van Friesland bestond uit leden van de 13 grietenijen en de Friese elf steden. Een grietenij was eigenlijk een soort gemeente. De Friese elf steden waren de enige steden in Friesland met stadsrechten.

Vanaf 1584 waren de stadhouders van Friesland allemaal afkomstig van het Huis van Nassau. Vanaf 1702 heette dit het Huis van Oranje-Nassau. Totdat stadhouder Willem III van Oranje kinderloos stierf, was dit het geval. De opvolger van Willem III was Johan Willem Friso van Nassau-Dietz. Pas in 1684 was Friesland een echt gewest van de Republiek. Dit gebeurde in de Vrede van Münster.

In 1795 werd de Bataafse Republiek gevormd. Toen werden ook de gewesten afgeschaft en de departementen ingevoerd. Friesland werd hierna in tweeën verdeeld. Het noordelijke stuk werd toegevoegd aan het Departement van de Eems en het zuidelijke stuk werd toegevoegd aan het Departement van de Oude IJssel.

Heren

Zie Lijst van heersers van Friesland voor het hoofdartikel over dit onderwerp.