Gietijzer: verschil tussen versies
(Aanzet Gietijzer) |
k |
||
| Regel 5: | Regel 5: | ||
[[Koolstof]] (C), variërend van 1,8 tot 4 gew.%, en [[silicium]] (Si), 1-3 gew.%, zijn de belangrijkste legeringselementen van gietijzer. IJzerlegeringen met een lager koolstofgehalte staan bekend als [[staal]]. |
[[Koolstof]] (C), variërend van 1,8 tot 4 gew.%, en [[silicium]] (Si), 1-3 gew.%, zijn de belangrijkste legeringselementen van gietijzer. IJzerlegeringen met een lager koolstofgehalte staan bekend als [[staal]]. |
||
| − | Gietijzer heeft de neiging bros te zijn, met uitzondering van smeedbaar gietijzer. Met zijn relatief lage smeltpunt, goede vloeibaarheid, gietbaarheid, uitstekende bewerkbaarheid, weerstand tegen vervorming en slijtvastheid, is gietijzer een [[technisch]] materiaal geworden met vele toepassingen en wordt het gebruikt in pijpen, machines en auto-industrie onderdelen, zoals cilinderkoppen, cilinderblokken en versnellingsbakken. Het is bestand tegen beschadiging door ''oxidatie'' ([[roest]]), maar is erg moeilijk te lassen. |
+ | Gietijzer heeft de neiging bros te zijn, met uitzondering van smeedbaar gietijzer. Met zijn relatief lage [[smeltpunt]], goede vloeibaarheid, gietbaarheid, uitstekende bewerkbaarheid, weerstand tegen vervorming en slijtvastheid, is gietijzer een [[technisch]] materiaal geworden met vele toepassingen en wordt het gebruikt in pijpen, machines en auto-industrie onderdelen, zoals cilinderkoppen, cilinderblokken en versnellingsbakken. Het is bestand tegen beschadiging door ''oxidatie'' ([[roest]]), maar is erg moeilijk te lassen. |
| − | De vroegste gietijzeren voorwerpen dateren uit de 5e eeuw |
+ | De vroegste gietijzeren voorwerpen dateren uit de 5e eeuw v. Chr. en werden ontdekt door archeologen in wat nu Jiangsu in [[China]] is. Gietijzer werd in het oude China gebruikt voor oorlogvoering, [[landbouw]] en [[architectuur]]. Tijdens de 15e eeuw werd gietijzer gebruikt voor kanonnen in [[Huis Bourgondië|Bourgondië]], [[Frankrijk]] en in [[Engeland]] tijdens de [[Reformatie]]. De hoeveelheden gietijzer die voor [[Kanon|kanonnen]] werden gebruikt, vereisten een grootschalige productie. De eerste gietijzeren [[Brug (bouwwerk)|brug]] werd in de jaren 1770 gebouwd door Abraham Darby III en staat bekend als ''The Iron Bridge'' in Shropshire, Engeland. Gietijzer werd ook gebruikt in de constructie van gebouwen. Het [[Crystal Palace]] in Engeland is daar een voorbeeld van. |
| + | [[Categorie:Technologie]] |
||
| + | [[Categorie:Materiaal]] |
||
Versie van 13 mei 2022 12:43
 |
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. |
|
Dit artikel is nog niet af. |
.jpg)
Gietijzer is een groep ijzer - koolstof - legeringen met een koolstofgehalte van meer dan 2%. Het is vooral nuttig vanwege de relatief lage smelttemperatuur. Het nadeel van gietijzer is dat het bij een schok (een val bijvoorbeeld) kan breken.
Koolstof (C), variërend van 1,8 tot 4 gew.%, en silicium (Si), 1-3 gew.%, zijn de belangrijkste legeringselementen van gietijzer. IJzerlegeringen met een lager koolstofgehalte staan bekend als staal.
Gietijzer heeft de neiging bros te zijn, met uitzondering van smeedbaar gietijzer. Met zijn relatief lage smeltpunt, goede vloeibaarheid, gietbaarheid, uitstekende bewerkbaarheid, weerstand tegen vervorming en slijtvastheid, is gietijzer een technisch materiaal geworden met vele toepassingen en wordt het gebruikt in pijpen, machines en auto-industrie onderdelen, zoals cilinderkoppen, cilinderblokken en versnellingsbakken. Het is bestand tegen beschadiging door oxidatie (roest), maar is erg moeilijk te lassen.
De vroegste gietijzeren voorwerpen dateren uit de 5e eeuw v. Chr. en werden ontdekt door archeologen in wat nu Jiangsu in China is. Gietijzer werd in het oude China gebruikt voor oorlogvoering, landbouw en architectuur. Tijdens de 15e eeuw werd gietijzer gebruikt voor kanonnen in Bourgondië, Frankrijk en in Engeland tijdens de Reformatie. De hoeveelheden gietijzer die voor kanonnen werden gebruikt, vereisten een grootschalige productie. De eerste gietijzeren brug werd in de jaren 1770 gebouwd door Abraham Darby III en staat bekend als The Iron Bridge in Shropshire, Engeland. Gietijzer werd ook gebruikt in de constructie van gebouwen. Het Crystal Palace in Engeland is daar een voorbeeld van.