Geschiedenis van de aarde: verschil tussen versies

Versie van 28 mrt 2016 21:33

Een ijzeren meteoriet van 700 gram

De Geschiedenis van de Aarde is de ontwikkeling van de planeet waar de mensheid op leeft. Volgens wetenschappers is de Aarde ongeveer 4,56 miljard jaar oud (4.560.000.000 jaar). Deze leeftijd is vastgesteld door het meten van radioactief verval, een erg ingewikkeld maar precieze manier om te meten hoe oud iets is. Het heelal zelf ontstond 13,8 miljard jaar geleden, door de Oerknal. Dat is dus drie keer ouder dan de aarde. De Geschiedenis van de Aarde is verdeeld in delen op de geologische tijdschaal. Deze tijdschaal bestaat uit vier eonen, die allemaal onderverdeeld zijn. De tijdperken op deze schaal zijn gebaseerd op het leven op aarde, de atmosfeer, ijstijden, aardbevingen en vulkaanuitbarstingen, en de opbouw van de aardkorst en aardkern. We bevinden ons momenteel in het Holoceen, een tijdperk dat begonnen is na de laatste ijstijd en nu 11.700 jaar duurt.

Het Ontstaan van Het Zonnestelsel

Een foto van het zonnestelsel.

Ons zonnestelsel ontstond volgens wetenschappers uiten moleculaire wolk, een gigantische wolk van waterstof en helium, elementen die ontstonden door de oerknal. Er zaten ook wat zwaardere elementen in. Die waren erbij gekomen door supernova's, grote sterren die ontploften met een gigantische kracht. Zo'n supernova onplofte ook dichtbij de moleculaire wolk. De schokgolf trof het zonnestelsel 4,6 miljard jaar geleden, waardoor de wolk ging ronddraaien en samentrekken. In het midden klonterden heel veel moleculen bij elkaar. Er was zo'n hoge druk dat atomen zelfs samensmolten en zwaardere elementen werden. Deze klont moleculen vormde de Zon. Ondertussen botsten in de rest van de wolk zware deeltjes tegen elkaar aan en bleven aan elkaar plakken. Er kwamen steeds meer deeltjes bij, ook van meteoren, en dit vormde de planeten, waaronder de aarde.

Het Ontstaan van de Aarde

Het Ontstaan van de Aardkern en de Maan

De temperatuur was op aarde zo hoog dat alle stenen en metalen smolten. Het leek dus helemaal niet op de aarde van nu: de aarde was een bol lava waar je niet op kon ademen. De zware metalen zonken naar de bodem van de stroperige massa gesmolten metaal. Dit vormde de kern. De kern is erg belangrijk voor de aarde: het zorgt voor een niet te koude temperatuur en geeft de aarde een magnetisch veld, wat dodelijke straling uit de ruimte tegenhoudt.

De Maan ontstond ongeveer tienduizend jaar na de aarde bij een gebeurtenis die de Grote Inslag heet. Een planeet, ongeveer zo groot als Mars, botste met de aarde. Door de klap werd een hoop materiaal de ruimte ingeslingerd, die de maan vormde. De resten van de aarde en de andere planeet smolten samen, waardoor de aarde een stuk groter werd.

Het Ontstaan van de Oceanen en de Atmosfeer

Het is niet zeker waardoor de oceanen ontstonden, maar er wordt gedacht dat er een hele hoop kometen insloegen op aarde, die bestonden uit ijs. Het ijs smolt, en vulde de oceanen.

Ondertussen koelde de aarde erg af. Hierdoor werd de lava vast, en ontstond de aardkorst. Lichte gesteenten kwamen naar de bovenkant en zware stenen zonken. Hierdoor ontstonden continenten (werelddelen). Door het warmteverschil tussen de korst en de kern ontstonden ook aardplaten.

Vulkanen ontstonden, doordat lava door de aardkorst heen brak. Deze vulkanen stootten heel veel gas uit, die de eerste atmosfeer vormden. Er was echter nog geen zuurstof bij.

Leven op Aarde

Het Eerste Leven

De eerste levende wezens ontstonden ongeveer een miljard jaar nadat de aarde ontstond. Levende wezens hebben water en eiwitten nodig. Water was er, alleen eiwitten nog niet. Eiwitten bestaan uit aminozuren, en deze bestonden wel. Deze aminozuren groeiden op een of andere manier tot eiwitten die wisten hoe ze zichzelf konden voortplanten door te splitsen in twee. Hoe aminozuren konden groeien weten we niet. Misschien door blikseminslagen, ultraviolette straling van de zon, of vulkanen. De eerste levende wezens waren eencellig, net als bacteriën nu.

Verdere Ontwikkeling en de Cambrische Explosie

We hebben nu twee van de vier eonen van de geologische tijdschaal (zie de Inleiding) gehad, het Hadeïcum en Archeïcum. Het leven ontwikkelde zich verder in het Proterozoïcum. Deze duurde twee miljard jaar, tot 500 miljoen jaar geleden. In deze tijd vormden de continenten verder en waren er enkele ijstijden, maar de belangrijkste ontwikkeling was meercellig leven. De eerste levende wezens waren eencelligen met alleen DNA. Maar in het Proterozoïcum kwamen verschillende organellen in de cel, die allemaal een eigen taak hadden. Deze wezens waren al een stuk ingewikkelder, maar nog steeds eencellig. Het duurde nog anderhalf miljard jaar voordat meercellige organismen ontstonden.

Ook belangrijk was dat in het Proterozoïcum zuurstof in de atmosfeer kwam. Er ontstonden namelijk blauwalgen die van licht zuurstof maakten. Hierdoor ontstond ook de ozonlaag.

Nadat meercellige organismen ontstonden eindigde het Proterozoïcum en begon het eon genaamd de Fanerozoïcum. Het eerste deel van dit eon heette het Paleozoïcum. Het eerste deel van het Paleozoïcum heet het Cambrium. In het Cambrium kwam de ontwikkeling van nieuwe soorten dieren in een achtbaan. Het ging ontzettend snel. Zo snel, dat we spreken van de Cambrische Explosie. Tijdens de Cambrische Explosie ontstonden de eerste dieren met een ruggengraat: vissen. Ook ontstonden planten op het land. Daarvoor was het land kaal. In de rest van het Paleozoïcum ontstonden ook insecten, amfibiën, en de eerste landdieren die eieren konden leggen (waar later zoogdieren, reptielen, en vogels uit voorkwamen).

Dinosauriërs en Zoogdieren

Het Mesozoïcum was de tijd van de Dinosaurussen. De eerste vogels en zoogdieren ontstonden ook uit dieren die eieren legden. Dit tijdperk was verdeeld in het Trias, Jura, en Krijt. Tijdens dit tijdperk brak het supercontinent Pangea uit elkaar richting de werelddelen die wij nu kennen. De Dinosauriërs waren en zijn de grootste dieren die ooit op de aarde hebben gelopen. Aan het eind van het Krijt sloeg een asteroïde in in de Golf van Mexico waardoor de Dinosauriërs uitstierven.

Toen de Dinosauriërs weg waren konden de zoogdieren evolueren. Ze verspreiden zich over de hele aarde en werden de nieuwe dominante soort. Deze tijd heet het Cenozoïcum, en is de tijd waarin wij ons nu bevinden. Hij begon 66 miljoen jaar geleden. Tijdens deze tijd werden ook de eerste stappen gezet richting de evolutie van de mens.

Evolutie van de Mens

Evolutie van de mens tot 2 miljoen jaar geleden

De evolutie van de mens is het proces waarin je kunt zien hoe de mens is ontwikkeld. Zestig miljoen jaar geleden ontstonden de primaten, oftewel mensapen. Vandaag leven nog steeds primaten, zoals de chimpansee en gorilla.

Zes miljoen jaar geleden leefde er een soort mensaap die de voorouder is van chimpansees en mensen. Mensen en chimpansees ontstonden allebei uit deze aapachtige. De eerste echte mensachtigen waren er twee miljoen jaar geleden. Zij liepen rechtop, gebruikten stenen gereedschap, en hadden een grote herseninhoud. Zij kregen al de geslachtnaam homo, wat aangeeft dat ze mensachtigen zijn.

Er leefden verschillende soorten homo, zoals de homo erectus en neanderthaler. Ondertussen zitten we in de steentijd en weten mensen hoe ze vuur moeten maken. Ze wonen in groepen, jagen, maken rotsschilderingen, en hebben al een soort taal.

200.000 jaar geleden ontstond in het Midden-Oosten de homo sapiens, de moderne mens, zoals jij en ik. Deze was sterker en slimmer dan andere mensachtigen en verspreidde zich over de hele wereld. Andere soorten, zoals de neanderthaler, stierven hierdoor uit.

12.000 jaar geleden vond de Landbouwrevolutie plaats. Hierdoor werden mensen boeren. 5500 jaar geleden ontstonden de eerste steden, en het schrift.

Leuke weetjes

Hier staan enkele leuke dieren weetjes die wij hier hebben gezegd.

Bronnen

Nederlandstalige Wikipedia

De Sterren en de Planeten

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
 [[Bestand:ChingaMeteorite.jpg|thumb|Een ijzeren meteoriet van 700 gram]]
-De '''geschiedenis van de Aarde''' is de ontwikkeling van de planeet waar de mensheid op leeft. Volgens wetenschappers is de [[Aarde]] ongeveer 4,56 miljard jaar oud (4.560.000.000 jaar). De leeftijd van de Aarde is vastgesteld met radioactief verval van de oudste meteorieten. Ter vergelijking het heelal ontstond ongeveer 13,7 miljard jaar geleden. Het heelal ontstond door de [[oerknal]]. Daarmee is het heelal 3 keer ouder als de Aarde. We spreken soms ook wel van Systeem Aarde, dat bestaat uit de atmosfeer, de hydrosfeer, de biosfeer en de vaste Aarde.
+De '''Geschiedenis van de Aarde''' is de ontwikkeling van de planeet waar de mensheid op leeft. Volgens wetenschappers is de [[Aarde]] ongeveer 4,56 miljard jaar oud (4.560.000.000 jaar). Deze leeftijd is vastgesteld door het meten van radioactief verval, een erg ingewikkeld maar precieze manier om te meten hoe oud iets is. Het heelal zelf ontstond 13,8 miljard jaar geleden, door de [[Oerknal]]. Dat is dus drie keer ouder dan de aarde. De Geschiedenis van de Aarde is verdeeld in delen op de geologische tijdschaal. Deze tijdschaal bestaat uit vier eonen, die allemaal onderverdeeld zijn. De tijdperken op deze schaal zijn gebaseerd op het leven op aarde, de atmosfeer, ijstijden, aardbevingen en vulkaanuitbarstingen, en de opbouw van de aardkorst en aardkern. We bevinden ons momenteel in het Holoceen, een tijdperk dat begonnen is na de laatste [[ijstijd]] en nu 11.700 jaar duurt.
+==Het Ontstaan van Het Zonnestelsel==
-== Het ontstaan van het zonnestelsel ==
-=== Ontstaan van de planten en de Zon. ===
 [[Bestand:Protoplanetary disk.jpg|thumb|350px|Een foto van het zonnestelsel.]]
+Ons zonnestelsel ontstond volgens wetenschappers uiten moleculaire wolk, een gigantische wolk van [[waterstof]] en [[helium]], elementen die ontstonden door de oerknal. Er zaten ook wat zwaardere elementen in. Die waren erbij gekomen door supernova's, grote sterren die ontploften met een gigantische kracht. Zo'n supernova onplofte ook dichtbij de moleculaire wolk. De schokgolf trof het zonnestelsel 4,6 miljard jaar geleden, waardoor de wolk ging ronddraaien en samentrekken. In het midden klonterden heel veel moleculen bij elkaar. Er was zo'n hoge druk dat [[atoom|atomen]] zelfs samensmolten en zwaardere elementen werden. Deze klont moleculen vormde de [[Zon]]. Ondertussen botsten in de rest van de wolk zware deeltjes tegen elkaar aan en bleven aan elkaar plakken. Er kwamen steeds meer deeltjes bij, ook van meteoren, en dit vormde de planeten, waaronder de aarde.
-Het '''zonnestelsel''' ontstond volgens wetenschappers door een moleculaire wolk. Dat is een wolk van [[waterstof]] tussen de sterren. Het ontstaan van het zonnestelsel begon ongeveer 4,6 miljard jaar geleden. Door zijn gewicht samen te trekken ontstond er een grote ster die ook de [[Zon]] heet. Hierna explodeerde een dichtbijzijnde ster als Supernova, met als gevolg dat een schokgolf het zonnestelsel trof.
-== Ontstaan Aarde ==
+==Het Ontstaan van de Aarde==
-De aarde is vermoedelijk ontstaan uit het stof en puin van eerdere hemellichamen. Toen de [[Aarde (planeet)|Aarde]] pas net ontstond was de temperatuur vrij hoog. Door deze temperatuur smolt al het metaal en steen. De zwaartse elementen (zoals lood en ijzer) zonken naar de bodem en vormden de kern van de aarde.
+===Het Ontstaan van de Aardkern en de Maan===
+De temperatuur was op aarde zo hoog dat alle stenen en metalen smolten. Het leek dus helemaal niet op de aarde van nu: de aarde was een bol [[lava]] waar je niet op kon ademen. De zware metalen zonken naar de bodem van de stroperige massa gesmolten metaal. Dit vormde de kern. De kern is erg belangrijk voor de aarde: het zorgt voor een niet te koude temperatuur en geeft de aarde een magnetisch veld, wat dodelijke straling uit de ruimte tegenhoudt.
-=== Het eerste leven ===
-Niemand weet zeker waar of hoe het leven op aarde is ontstaan. Men zegt dat de aarde tussen 3,6 en 4 miljard jaar is ontstaan. Een klein deel van wetenschappers zegt dat het leven op aarde van buiten komt. Bijvoorbeeld door [[meteorieten]]. Wetenschappers denken dat de [[Maan|maan]] iets later is ontstaan ofwel dezelfde tijd. Wezens die leven bestaan namelijk uit 2 dingen. Water en eiwitten. Deze dingen komen ook veel in de natuur voor. Dat is volgens onderzoekers een redenen dat er leven is ontstaan op de Aarde.
+De Maan ontstond ongeveer tienduizend jaar na de aarde bij een gebeurtenis die de Grote Inslag heet. Een planeet, ongeveer zo groot als [[Mars (planeet)|Mars]], botste met de aarde. Door de klap werd een hoop materiaal de ruimte ingeslingerd, die de maan vormde. De resten van de aarde en de andere planeet smolten samen, waardoor de aarde een stuk groter werd.
-=== Ontstaan van de oceanen en de atmosfeer ===
-Doordat de aarde geen atmosfeer heeft koelde de aarde vrijwel snel af. Aan de buitenkant moest binnen 150 miljoen jaar een eerste korst komen. En dat is ook gelukt. Zo ontstond er vrijwel een atmosfeer. Na de atmosfeer is er nog een probleem op aarde. Er is veel te veel water! Al dat water heeft niet alleen met vulkanen te maken maar ook met ijsmeteorieten en kometen die de aarde insloegen. Inslagen van dergelijke objecten op de terrestrische planeten (Mercurius, Venus, de Aarde en Mars) zullen deze planeten hebben verrijkt met water, koolstofdioxide, methaan, ammonia, stikstof en andere gassen. Aangenomen dat al het water in de oceanen hiervan afkomstig is, waren ongeveer een miljoen inslaande kometen nodig om de Aarde zijn huidige hoeveelheid water te geven.
-== Evolutie van de mens ==
+===Het Ontstaan van de Oceanen en de Atmosfeer===
+Het is niet zeker waardoor de oceanen ontstonden, maar er wordt gedacht dat er een hele hoop kometen insloegen op aarde, die bestonden uit ijs. Het ijs smolt, en vulde de oceanen.
+Ondertussen koelde de aarde erg af. Hierdoor werd de lava vast, en ontstond de aardkorst. Lichte gesteenten kwamen naar de bovenkant en zware stenen zonken. Hierdoor ontstonden continenten (werelddelen). Door het warmteverschil tussen de korst en de kern ontstonden ook [[aardplaten]].
+Vulkanen ontstonden, doordat lava door de aardkorst heen brak. Deze vulkanen stootten heel veel gas uit, die de eerste atmosfeer vormden. Er was echter nog geen zuurstof bij.
+==Leven op Aarde==
+===Het Eerste Leven===
+De eerste levende wezens ontstonden ongeveer een miljard jaar nadat de aarde ontstond. Levende wezens hebben water en eiwitten nodig. Water was er, alleen eiwitten nog niet. Eiwitten bestaan uit aminozuren, en deze bestonden wel. Deze aminozuren groeiden op een of andere manier tot eiwitten die wisten hoe ze zichzelf konden voortplanten door te splitsen in twee. Hoe aminozuren konden groeien weten we niet. Misschien door blikseminslagen, ultraviolette straling van de zon, of vulkanen. De eerste levende wezens waren eencellig, net als [[bacterie|bacteriën]] nu.
+===Verdere Ontwikkeling en de Cambrische Explosie===
+We hebben nu twee van de vier eonen van de geologische tijdschaal (zie de Inleiding) gehad, het Hadeïcum en Archeïcum. Het leven ontwikkelde zich verder in het Proterozoïcum. Deze duurde twee miljard jaar, tot 500 miljoen jaar geleden. In deze tijd vormden de continenten verder en waren er enkele ijstijden, maar de belangrijkste ontwikkeling was meercellig leven. De eerste levende wezens waren eencelligen met alleen DNA. Maar in het Proterozoïcum kwamen verschillende organellen in de cel, die allemaal een eigen taak hadden. Deze wezens waren al een stuk ingewikkelder, maar nog steeds eencellig. Het duurde nog anderhalf miljard jaar voordat meercellige organismen ontstonden.
+Ook belangrijk was dat in het Proterozoïcum zuurstof in de atmosfeer kwam. Er ontstonden namelijk blauwalgen die van licht zuurstof maakten. Hierdoor ontstond ook de [[ozonlaag]].
+Nadat meercellige organismen ontstonden eindigde het Proterozoïcum en begon het eon genaamd de Fanerozoïcum. Het eerste deel van dit eon heette het Paleozoïcum. Het eerste deel van het Paleozoïcum heet het Cambrium. In het Cambrium kwam de ontwikkeling van nieuwe soorten dieren in een achtbaan. Het ging ontzettend snel. Zo snel, dat we spreken van de Cambrische Explosie. Tijdens de Cambrische Explosie ontstonden de eerste dieren met een ruggengraat: vissen. Ook ontstonden planten op het land. Daarvoor was het land kaal. In de rest van het Paleozoïcum ontstonden ook insecten, amfibiën, en de eerste landdieren die eieren konden leggen (waar later zoogdieren, reptielen, en vogels uit voorkwamen).
+===Dinosauriërs en Zoogdieren===
+Het Mesozoïcum was de tijd van de [[Dinosaurus]]sen. De eerste vogels en zoogdieren ontstonden ook uit dieren die eieren legden. Dit tijdperk was verdeeld in het Trias, Jura, en Krijt. Tijdens dit tijdperk brak het supercontinent [[Pangea]] uit elkaar richting de werelddelen die wij nu kennen. De Dinosauriërs waren en zijn de grootste dieren die ooit op de aarde hebben gelopen. Aan het eind van het Krijt sloeg een asteroïde in in de Golf van Mexico waardoor de Dinosauriërs uitstierven.
+Toen de Dinosauriërs weg waren konden de zoogdieren evolueren. Ze verspreiden zich over de hele aarde en werden de nieuwe dominante soort. Deze tijd heet het Cenozoïcum, en is de tijd waarin wij ons nu bevinden. Hij begon 66 miljoen jaar geleden. Tijdens deze tijd werden ook de eerste stappen gezet richting de evolutie van de mens.
+==Evolutie van de Mens==
 [[Bestand:Humanevolutionchart.svg|400px|miniatuur|Evolutie van de mens tot 2 miljoen jaar geleden]]
-De '''evolutie van de mens''' is een soort proces waar je kunt zien hoe de mens zich groeit. Het begrip bij de mens draait ook om de bedreigde soort van de mens ''homo''.
+De '''evolutie van de mens''' is het proces waarin je kunt zien hoe de mens is ontwikkeld. Zestig miljoen jaar geleden ontstonden de primaten, oftewel mensapen. Vandaag leven nog steeds primaten, zoals de chimpansee en gorilla.
-=== 60 miljoen jaren geleden ===
-Volgens wetenschappers was de mens 60 miljoen jaar geleden een Gorilla ofwel genoemd primaat. De primaat noemen ze wel half mens en half aap en noemen ze daarom de mensenaap. De primaten zijn de oudste zoogdierengroep die nog leeft. Onderzoekers denken dat de vleermuizen de voorouders zijn van de primaten. Die echter met de dinosauriërs samen leefde in de periode het ''late Krijt''. De oudste primaten en ook bekende primaten komen uit [[Noord-Amerika]] maar spreiden zich uit naar [[Europa]] en [[Azië]] en [[Afrika]]. In [[Afrika]] en Zuid-Oost [[Azië]] leven nog primaten.
-=== De steentijd ===
-De steentijd begon tussen 2 en 5 miljoen jaar geleden in het oosten van [[Afrika]]. Tijdens de stenentijd maakten Homo sapiens (de enigste homosoort die nog leeft) gereedschappen van steen. Dit waren bijlen etc. die gemaakt werden door ronde kiezelstenen.
+Zes miljoen jaar geleden leefde er een soort mensaap die de voorouder is van chimpansees en mensen. Mensen en chimpansees ontstonden allebei uit deze aapachtige. De eerste echte mensachtigen waren er twee miljoen jaar geleden. Zij liepen rechtop, gebruikten stenen gereedschap, en hadden een grote herseninhoud. Zij kregen al de geslachtnaam ''homo'', wat aangeeft dat ze mensachtigen zijn.
-.000 tot 300.000 jaar geleden periode ook wel de Acheuléen genoemd maakten de Homo sapiens grote bijlen van vuursteen. Het werden de meeste keren grof gemaakt maar uiteindelijk stopte het grofheid.
+Er leefden verschillende soorten ''homo'', zoals de ''homo erectus''  en ''neanderthaler''. Ondertussen zitten we in de steentijd en weten mensen hoe ze vuur moeten maken. Ze wonen in groepen, jagen, maken rotsschilderingen, en hebben al een soort taal.
-=== Ook invloed ===
-Primaten is niet alleen het teken voor de intelligentie van de mens, maar primaten beïnvloeden ook de mens. Dit is niet zo lang geleden ontdekt. De laatste 2 tot 3 miljoen jaar is het brein van de mens 3 keer zo groot als voor 2 en 3 miljoen jaar. De brein verspilt heel veel energie. In het totaal 400 kilocalorie. Vroegere dieren zoals [[apen]] waren vroeger grote planteters maar dan wordt er ook vlees toegevoegd. Apen eten ook af en toe insecten jonge vogels en nog veel meer.
+.000 jaar geleden ontstond in het Midden-Oosten de ''homo sapiens'', de moderne mens, zoals jij en ik. Deze was sterker en slimmer dan andere mensachtigen en verspreidde zich over de hele wereld. Andere soorten, zoals de neanderthaler, stierven hierdoor uit.
+.000 jaar geleden vond de [[Landbouwrevolutie]] plaats. Hierdoor werden mensen boeren. 5500 jaar geleden ontstonden de eerste steden, en het schrift.
 == Leuke weetjes ==
@@ Regel 34: / Regel 57: @@
 De Sterren en de Planeten
 [[Categorie:Geschiedenis]]