Georgië: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Regel 70: Regel 70:
 
==Bevolking==
 
==Bevolking==
 
===Algemeen===
 
===Algemeen===
  +
[[Bestand:Georgians_(compilation).jpg|left|300px|thumb|Een aantal bekende Georgiërs]]
 
Georgië heeft iets minder dan 5 miljoen inwoners, maar het aantal inwoners krimpt door [[emigratie]]. Vooral veel hogeropgeleiden verlaten het land en vestigen zich in [[Rusland]], West-Europa en de [[Verenigde Staten]]. Sinds de onafhankelijkheid hebben meer dan 1 miljoen Georgiërs het land verlaten. Tot aan de Tweede Wereldoorlog was Georgië een typische landbouwstaat en leefden de meeste mensen op het platteland. Josef Stalin bracht hier verandering in en zorgde voor industrie in het land. Tegenwoordig woont meer dan de helft van de inwoners in steden.
 
Georgië heeft iets minder dan 5 miljoen inwoners, maar het aantal inwoners krimpt door [[emigratie]]. Vooral veel hogeropgeleiden verlaten het land en vestigen zich in [[Rusland]], West-Europa en de [[Verenigde Staten]]. Sinds de onafhankelijkheid hebben meer dan 1 miljoen Georgiërs het land verlaten. Tot aan de Tweede Wereldoorlog was Georgië een typische landbouwstaat en leefden de meeste mensen op het platteland. Josef Stalin bracht hier verandering in en zorgde voor industrie in het land. Tegenwoordig woont meer dan de helft van de inwoners in steden.
   

Versie van 29 mrt 2020 11:32

Under construction icon-red.svg Werk in uitvoering!
Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt.
Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren.
De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel.
Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.
Toelichting: Laatste Kaukasus-staat
Under construction icon-red.svg
Dit artikel is nog niet af.
Georgië
საქართველო

Flag of Georgia.svg Greater coat of arms of Georgia.svg Georgia (orthographic projection with inset).svg

Hoofdstad Tbilisi
Aantal inwoners 3.728.573 (2021)
Oppervlakte 69.420 km²
Regeringsvorm Parlementaire republiek
President Salome Zoerabisjvili (sinds 2018)
Premier Irakli Garibashvili (sinds 2021)
Godsdienst Christendom (88,1%)
Islam (10,7%)
Geen/overig (1,2%)
Taal Georgisch (ქართული ენა)
Munteenheid Lari
Volkslied Tavisoepleba
Nationale feestdag 26 mei
Landcode GEO

Georgië is een land dat op de grens ligt tussen Europa en Azië. Het grenst aan: Rusland, Azerbeidzjan, Armenië, Turkije en de Zwarte Zee. De hoofdstad van het land is Tbilisi. Georgië is een transcontinentale staat, oftewel het ligt op twee continenten. Georgië zelf beschouwd zich als deel van Europa, terwijl het grootste gedeelte van het grondgebied tot Azië behoord.

Het land heeft een lange geschiedenis, waarbij het in 1804 onderdeel werd van het Russische Keizerrijk. Na een korte onafhankelijkheid tussen 1918 en 1920 werd het onderdeel van de Sovjet-Unie. Sovjetleider Jozef Stalin was van Georgische afkomst. In 1991 werd het land onafhankelijk. Na de onafhankelijkheid werd het niet rustig in Georgië. De gebieden Abchazië en Zuid-Ossetië wilde onafhankelijkheid. In 2003 was een grote opstand genaamd de Rozenrevolutie en in 2008 was er een oorlog met Rusland over Zuid-Ossetië.

Abchazië en Zuid-Ossetië zijn in feiten onafhankelijk, maar formeel zijn de gebieden nog altijd van Georgië. Slechts vier landen op de wereld zien Abchazië en Zuid-Ossetië voor landen aan, waaronder buurland Rusland.

Geschiedenis

Vroege geschiedenis

Georgië was in 5000 v. Chr. al bewoond. In 65 voor Christus werd het veroverd door de Romeinen. In 337 werd het christendom de officiële godsdienst, waarmee het een van de eerste landen was dat het christendom als staatsgodsdienst instelde. Van de 7de tot en met 9de eeuw toen kwam Georgië in handen van de islamitische Arabieren.

Daarna was het een tijdje een onafhankelijk koninkrijk. Deze tijd staat bekend als de Gouden Eeuw van Georgië. Later werd het door de Ottomanen veroverd.

Onderdeel van Rusland

In 1804 kwam Georgië in handen van de Russen. Na de Eerste Wereldoorlog waren ze van 1918 tot 1921 onafhankelijk, maar daarna werd het onderdeel van Sovjet-Unie. Na de val van de Sovjet-Unie in 1991 werd het onafhankelijk. De relatie met Rusland bleef gespannen. In 2008 was er zelfs een oorlog over Zuid-Ossetië.

Onafhankelijkheid

De rozenrevolutie en de oorlog in Zuid-Ossetië

Geografie

Landschap

Het Lichi-gebergte

Georgië ligt ingeklemd tussen de Grote Kaukasus in het noorden en de Kleine Kaukasus in het zuiden. Het Lichi-gebergte verdeeld in het land in oost en west. Tussen de gebergten in is het land tamelijk vlak. De hoogste berg van het land is de Sjchara met 5193 meter. Door de vulkaanuitbarstingen is de grond in Georgië op de vlakten erg vruchtbaar. De Rioni en de Koera zijn de twee belangrijkste rivieren in het land.

Aardbevingen en aardverschuivingen komen relatief vaak in het land voor door de vele bergen.

Klimaat

Ondanks dat Georgië tamelijk klein is, heeft het veel verschillende soorten klimaten. Het is hoofdzakelijk in twee klimaatzones in te delen, het oosten en het westen. Belangrijk hierbij is dat de Grote Kaukasus in het noorden voorkomt dat koude lucht vanuit het noorden naar Georgië komt. Het westen van het land behoort tot de subtropische zone. Het regent hier veel, voornamelijk tijdens de herfst. De zomers zijn vaak koel en nacht en in de winters valt er vaak sneeuw. Het oosten van het land heeft een subtropisch tot landklimaat. Er valt hier minder regen dan in het westen en de zomers zijn warmer.

In de gebergten van het land geldt meestal een hooggebergteklimaat. Temperaturen hier komen vaak niet boven de nul uit en er ligt eeuwige sneeuw op de toppen.

Steden

10 grootste steden van het land

Afbeeldingen

Nummer Stad Inwoners

Afbeeldingen

1 Tbilisi 1.144.400
2 Koetaisi 197.000
3 Batoemi 161.200
4 Roestavi 122.900
5 Zoegdidi 74.800
6 Gori 54.700
7 Poti 47.800
8 Soechoemi ?
9 Tsinvali ?
10 Samtredia 31.100

Bevolking

Algemeen

Een aantal bekende Georgiërs

Georgië heeft iets minder dan 5 miljoen inwoners, maar het aantal inwoners krimpt door emigratie. Vooral veel hogeropgeleiden verlaten het land en vestigen zich in Rusland, West-Europa en de Verenigde Staten. Sinds de onafhankelijkheid hebben meer dan 1 miljoen Georgiërs het land verlaten. Tot aan de Tweede Wereldoorlog was Georgië een typische landbouwstaat en leefden de meeste mensen op het platteland. Josef Stalin bracht hier verandering in en zorgde voor industrie in het land. Tegenwoordig woont meer dan de helft van de inwoners in steden.

De grootste etnische groep zijn de Georgiërs zelf met 83,8%. De Georgiërs bestaan ook weer uit meerdere volkeren, zoals de Adzjaren en de Svaneten. Daarnaast wonen er grote groepen Azerbeidzjanen, Armeniërs, Russen, Osseten, Abchazen, Arameeërs, Koerden, Turken, Oekraïners, Grieken, Tsjetsjenen, Tataren en Joden in het land. Oorspronkelijk woonden er ook veel Duitsers in Georgië, maar vanaf 1955 keerde de meeste van hun terug naar (Oost-)Duitsland.

Taal

Een Georgisch verkeersbord in het Georgische en Latijnse alfabet

De officiële taal van het land is het Georgisch. Dit is één van de Kaukasische talen en daarmee niet verwant aan veel talen in Europa. Het Georgisch wordt door bijna iedereen in Georgië gesproken. Het Georgisch heeft 3 alfabeten; namelijk het asomtavroeli, het noeschoeri en het mchedroeli. In het dagelijks taalgebruik en ook officiële documenten wordt enkel het mchedroeli gebruikt. De andere twee worden naast het mchedroeli enkel door de Georgisch-Orthodoxe Kerk gebruikt. Op veel verkeersborden is ook een Latijnse versie onder de Georgische versie geschreven.

Andere talen die veel in het land gesproken worden zijn Azerbeidzjaans, Armeens, Abchazisch, Russisch en Ossetisch. Russisch en Engels zijn de meest gesproken vreemde talen.

Religie

Georgië is een orthodox-christelijk land. 88% van de bevolking hangt het christendom aan. De meeste zijn lid van de Georgisch-Orthodoxe Kerk en een kleinere groep is lid van de Russisch-Orthodoxe Kerk, de Armeens Apostolische Kerk of de Katholieke Kerk. De katholieken vormen slechts één procent van het land. Hoewel er verschillende orthodoxe kerken zijn, hebben ze gemeen dat ze veel katholieke tradities in ere hebben gelaten, maar de paus en het celibaat niet volgen. Dat Georgië christelijk is, is te zien aan de kruisen op de vlag. Het land werd in de 4e eeuw vanuit Armenië gekerstend. De heiligen Nina en Joris (ook wel Georgius) zijn de twee patroonheiligen van het land.

10% van de bevolking is islamitisch. Dit zijn vooral Azerbeidzjanen en Adzjaren. Er is ook een kleine Joodse en Jezidi-gemeenschap. De Koerden in het land vormen een aparte groep, aangezien hun geloof een combinatie is van het christendom, islam en andere religies.

Politiek

Nationale politiek

Internationale relaties

Bestuurlijke indeling

Economie

Toen Georgië nog onderdeel was van de Sovjet-Unie was het land een aantrekkelijk vakantieland. Het toerisme zorgde ervoor dat Georgië tamelijk rijk was. Ook werden er toen veel thee, tabak en citrusvruchten verbouwd. De burgeroorlog na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie zorgde ervoor dat gehele economie instortte. Ook moest het land een overstap maken van een planeconomie naar een markteconomie. Vanaf 1995 kwam er verbetering in toen er een nieuwe president werd gekozen. Hij introduceerde een nieuwe munt in het land, hervormde de economie en zorgde voor leningen bij de Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds. Georgië is nog steeds geen sterke economie door de corruptie in het land en de geschillen met Abchazië en Zuid-Ossetië. Turkije en Azerbeidzjan zijn de belangrijkste handelspartners van het land. In Georgië betaalt men met de Georgische lari. Volgens de Verenigde Naties leeft meer dan de helft van het land onder de armoedegrens.

Georgië is rijk aan natuurlijke rijkdommen. Langs de Zwarte Zee groeien veel citrusvruchten, thee, tabak en druiven. In de akkerbouw zijn graan, gewassen voor dierenvoer en parfumolie belangrijk. Georgië is heeft een hele lange geschiedenis met het maken van wijn. Het land is het eerste land in Europa dat wijn verbouwde en waarschijnlijk ook het eerste land ter wereld. De grond in het land is over het algemeen erg vruchtbaar. In de grond worden ook steenkool en mangaan gevonden. De laatste jaren groeit ook het toerisme in het land. Vooral de wintersportgebieden, de Zwarte Zeekust, kuuroorden en oude stadscentra zijn populair.

Foto-galerij

Vlag en wapen

Externe link

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Georgië&oldid=603711"