Filips IV van Frankrijk

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
De printervriendelijke versie wordt niet langer ondersteund en kan weergavefouten bevatten. Werk uw browserbladwijzers bij en gebruik de gewone afdrukfunctie van de browser.
Filips I van Castilië werd ook wel Filips de Schone genoemd
Filips IV de Schone van Frankrijk.

Filips IV de Schone of in het Frans Philippe IV le Bel (geboren in Fontainebleau in 1268 - gestorven in Fontainebleau op 29 november 1314) was van 1285 tot 1314 koning van Frankrijk. Hij was de opvolger van Filips III van Frankrijk en werd zelf opgevolgd door Lodewijk X. Hij was ook de koning-gemaal van Navarra, dat betekent dat zijn vrouw de echte koningin was. Hij kwam uit het huis Capet. Filips was de machtigste koning van zijn tijd, hoewel hij niet erg populair waren. Hij vocht tegen Engeland en Vlaanderen. Hij zorgde ervoor dat de Tempeliers verdwenen en probeerde de macht van de Kerk te breken. Dat laatste lukte niet, maar de macht van de belangrijke edelen wist hij wel een beetje in te perken.

Leven

Filips werd in 1268 geboren als zoon van Filips III van Frankrijk en Isabella van Aragon. In 1285 overleed de koning en Filips werd koning.

De schatkist is leeg

Z'n hele leven lang heeft Filips problemen gehad met geld, doordat hij zoveel uitgaf aan het leger. Hij liet de belastingen torenhoog maken en maakte zelf geld bij. 24 keer moest de Kerk 10% van haar geld aan Filips geven. In 1291 werden alle Lombardische bankiers gearresteerd en voor een hoop geld weer vrijgelaten. In 1306 vielen alle bezittingen van de Joden aan Filips en in 1311 konden de Lombarden weer al hun geld aan Frankrijk geven. Filips moet wel héél veel hebben uitgegeven, dat hij al die kunsten uithaalde.


Koning of Kerk

Paus Bonifatius VIII.

Filips zag hoe de Kerk veel van zijn grond in bezit had. De hospitaalridders en de tempeliers, de dominicanen en franciscanen en nog vele andere orden hadden grote delen van Frankrijk in handen. Filips verbood uitbreiding van hun bezittingen. Paus Bonifatius VIII, die uit hard hout was gesneden, was niet van plan om zich neer te leggen bij de wil van de Franse koning. Die Filips, die moest maar eens leren wie hier de baas was! Filips zorgde ervoor dat geestelijken niet meer mochten meedoen aan rechtszaken en dat soort dingen. Bonifatius reageerde door geestelijken te verbieden belasting te betalen aan vorsten. De koning van Engeland en zelfs de keizer van het Heilige Roomse Rijk legden zich hier bij neer, maar Filips niet. Die beval om geen goud meer naar de paus te brengen. De paus kon hierdoor geen geld meer krijgen uit Frankrijk en draaide z'n besluit terug.

In 1300 laaide de strijd weer op. Filips liet een Franse bisschop arresteren die verdacht werd van verraad. Bonifatius was woedend! Het was toch zeker een katholieke bisschop? Daar had Filips niks over te zeggen! Filips vond het wel terecht; het was toch zeker een Franse bisschop? Bonifatius schreef een zogenaamde bul, waarin hij zei dat de paus machtiger dan alle vorsten was. Filips hield daarop een soort proces, waarin de paus werd beschuldigd van ketterij, afgoderij, seksueel misbruik en moord. Filips probeerde de paus af te zetten en werd uit de Kerk gestoten. Een adviseur van Filips trok toen met 2000 man Italië binnen en in zijn paleis in Anagni werd de 68-jarige paus met de dood bedreigd. Filips adviseur werd door de Italianen verdreven, maar Bonifatius stierf een maand later, misschien van de schrik.

Bonifatius' opvolger, paus Benedictus XI, maakte alles weer goed met Filips. Zijn opvolger, de Franse paus Clemens V verhuisde het pauselijk hof in 1309 naar Avignon. Filips had nu echt de macht over de Kerk. De Kerk was verslagen en het Babylonische ballingschap begonnen.

Weg met de Tempeliers!

Tempeliers op de brandstapel.

Filips wilde ook graag de Tempeliers vernietigen. De Tempeliers waren oorspronkelijk ridder-monniken die de kruisvaarders in het Heilige Land beschermde, ten tijde van de kruistochten. Nu was die tijd voorbij, maar de Tempeliers waren er nog wel! Ze bezaten door heel Europa landerijen: balijes. Zo waren ook in Frankrijk veel balijes en dat vond Filips maar niks. Al die gewapende mannen, die niet eens trouw aan de koning waren... Bovendien bezat de orde ook veel geld en dat wilde Filips wel hebben. Filips wilde de Tempeliers dus vernietigen en dat deed hij grondig. In 1307 werden ruim 2000 Tempeliers gearresteerd, op verdenking van duivelaanbidding en misdaden tegen alle mensen. De geestelijken en de zwakke paus Clemens V durfden niks te doen. Na een tijdje besloot Clemens onder zware druk om de Tempeliers op te heffen. De grootmeester en commandeur werden verbrand en alle bezittingen gingen naar de hospitaalridders, zogenaamd dan. In werkelijkheid ging vrijwel alles naar Filips. Zo, weer een vijand minder.

Vlaanderen VS Frankrijk

De Guldensporenslag.

Filips wilde graag het rijke Vlaanderen onder Frankrijk brengen. De Vlamingen werden gesteund door de paus en de Engelsen en in de legendarische Guldensporenslag (1302) versloeg een Vlaams leger te voet een leger van Franse ridders. Na een lang geharrewar kwam uiteindelijk Rijsels-Vlaanderen bij Frankrijk. Vlaanderen was verslagen, maar toch niet..

Hervorming van de staat

Filips richte de Franse Staten-Generaal op. Ook stelde hij een rekenkamer in en een vaste raad van adviseurs van de koning. Hij probeerde meer macht aan de koning te geven en de grote edelen binnen de perken te houden. Wat dat betreft leek hij veel op z'n opa, Lodewijk de Heilige.

Dood

De tombe van Filips in de Saint-Denis.

Filips overleed nadat hij gewond was geraakt tijdens een jachtpartij. Hij stierf in Fontainebleau in 1314 en werd begraven in de kathedraal van Saint-Denis. Hij werd opgevolgd door z'n zoon Lodewijk X. Filips heeft gezorgd voor het Babylonische ballingschap. Dat veroorzaakte onder andere het verval van de Kerk en dát veroorzaakte de reformatie. Ook stond hij aan het begin van een Frankrijk dat heel Europa beheerste, hoewel de Honderdjarige Oorlog daar verandering in bracht.

Filips werd 46.

Familie

Filips trouwde in 1284 met Johanna I van Navarra. Samen kregen ze zeven kinderen. Vier zonen en drie dochters. Van zijn zonen werden er wel drie koning en zijn dochter Isabella trouwde met Eduard I van Engeland. Dit zijn z'n kinderen:

Galerij

  • Johanna van Navarra.

  • Een munt van Filips.

 
Koningen en keizers van Frankrijk (lijst)

Hugo Capet (987-996) · Robert II (996-1031) · Hugo II (1017-1025, medekoning) · Hendrik I (1031-1060) · Filips I (1060-1108) · Lodewijk VI (1108-1137) · Lodewijk VII (1137-1180) · Filips II (1180-1223) · Lodewijk VIII (1223-1226) · Lodewijk IX (1226-1270) · Filips III (1270-1285) · Filips IV (1285-1314) · Lodewijk X (1314-1316) · Jan I (1316) · Filips V (1316-1322) · Karel IV (1322-1328) · Filips VI (1328-1350) · Jan II (1350-1364) · Karel V (1364-1380) · Karel VI (1380-1422) · Karel VII (1422-1461) · Lodewijk XI (1461-1483) · Karel VIII (1483-1498) · Lodewijk XII (1498-1515) Frans I (1515-1547) · Hendrik II (1547-1559) · Frans II (1559-1560) · Karel IX (1560-1574) · Hendrik III (1574-1589) · Hendrik IV (1589-1610) · Lodewijk XIII (1610-1643) · Lodewijk XIV (1643-1715) · Lodewijk XV (1715-1774) · Lodewijk XVI (1774-1792) · Lodewijk XVII (1792-1795; claim, nooit gekroond)

Eerste Franse Republiek (1792-1804)

Napoleon I (1804-1814/1815) · Napoleon II (1815) · Lodewijk XVIII (1814-1824) · Karel X (1824-1830) · Lodewijk XIX (1830) · Hendrik V (1830) · Lodewijk Filips I (1830-1848)

Tweede Franse Republiek (1848-1851): Liberté, Égalité, Fraternité

Napoleon III (1851-1870)

Derde Franse Republiek (1870-1940)

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Filips_IV_van_Frankrijk&oldid=687702"