Europese Parlementsverkiezingen 2019: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(25 tussenliggende versies door 8 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
  +
{{Infobox parlementsverkiezingen
{{werk}}
 
  +
| naam = Europese<br />Parlementsverkiezingen 2019
{{nieuws}}
 
  +
| soort = Europese Parlementsverkiezingen
{{Infobox verkiezingen
 
  +
| vorige = 2014
| naam = Europese Parlementsverkiezingen 2019
 
  +
| volgende = 2024
| afbeelding =
 
  +
| regio = [[Europese Unie]]
| datum = 23 t/m 26 mei
 
  +
| datum = 23-26 mei 2019
| datum_eerste_ronde =
 
  +
| kiesgerechtigd = 403.365.851
| datum_tweede_ronde =
 
  +
| opgekomen = 198.352.638
| land = [[Europese Unie]]
 
  +
| opkomstA = 50,63%
| zetels_te_verdelen = 705 of 751
 
  +
| opkomstB = 50.63%
| opkomst =
 
  +
| parlement = Europees Parlement
| opkomst_eerste_ronde =
 
  +
| mandaten = zetels
| opkomst_tweede_ronde =
 
  +
| te verdelen = 705
| resultaat =
 
  +
| partij1 = Europese Volkspartij
| genomineerde_1 =
 
  +
| artikel1 = Europese Volkspartij
| partij_1 =
 
  +
| partijkleur1 = #3399FF
| percentage_1 =
 
  +
| logo1 = EVP-logo.jpg
| gevormd_kabinet =
 
  +
| lijsttrekker1 = Manfred Weber
| zetelverdeling_kabinet =
 
  +
| stemmen1 = 41.211.023
| functienaam =
 
  +
| percentage1A = 20,80%
| nieuw_gekozen =
 
  +
| percentage1B = 20.80%
| voorganger =
 
  +
| mandaten1 = 187
| vorige = [[Europese Parlementsverkiezingen 2014|2014]]
 
  +
| partij2 = Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten
| volgende = [[Europese Parlementsverkiezingen 2024|2024]]
 
  +
| artikel2 = Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten
  +
| partijkleur2 = #FF0000
  +
| logo2 = S&D.svg
  +
| lijsttrekker2 = Frans Timmermans
  +
| stemmen2 = 35.421.084
  +
| percentage2A = 17,88%
  +
| percentage2B = 17.88%
  +
| mandaten2= 145
  +
| partij3 = Renew Europe
  +
| artikel3 = Renew Europe
  +
| partijkleur3 = #f3b04f
  +
| logo3 = Logo of Renew Europe.svg
  +
| lijsttrekker3 = Margrethe Verstager
  +
| stemmen3 = 23.788.652
  +
| percentage3A = 12,01%
  +
| percentage3B = 12.01%
  +
| mandaten3 = 98
  +
| soortafbeelding = Kaart
  +
| afbeeldingsnaam = EP 2019 results by constituency.svg
  +
| sectie = Europese Commissie
  +
| regering = Commissie
  +
| naamregering = Von der Leyen
  +
| regeringssamenstelling = [[Europese Volkspartij|EVP]], [[Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten|S&D]] & [[Renew Europe|RE]]
  +
| regeringsmandaten = 432
  +
| totalemandaten = 705
  +
| richting = [[Centrum (politiek)|Centrum]]
  +
| signatuur = [[Eenheidsregering]]<br /><small>([[christendemocratie|christendemocratisch]]-[[sociaaldemocratie|sociaaldemocratisch]]-[[liberalisme|liberaal]])</small>
  +
| regeringsleider = commissievoorzitter
  +
| vorigereg = Jean-Claude Juncker
  +
| partijvorige = EVP
  +
| partijkleurvorige = #3399FF
  +
| volgendereg = Ursula von der Leyen
  +
| partijvolgende = EVP
  +
| partijkleurvolgende = #3399FF
 
}}
 
}}
  +
De '''Europese Parlementsverkiezingen''' vinden plaats tussen 23 en 26 mei 2019, waarin de nieuwe indeling van het [[Europees Parlement]] wordt gekozen voor de periode 2019-2024. In alle 28 landen van de Europese Unie wordt gestemd, ook in het [[Verenigd Koninkrijk]]. In de meeste landen zullen de verkiezingen op 26 mei plaatsvinden. In [[Nederland]] vinden de verkiezingen echter op 23 mei plaats. [[Ierland]] zal de verkiezingen op 24 mei houden en [[Slowakije]], [[Letland]] en [[Malta]] op 25 mei. In [[Tsjechië]] kan men zowel op 24 als op 25 mei stemmen.
 
  +
De '''Europese Parlementsverkiezingen''' vonden plaats tussen 23 en 26 mei 2019, waarin de nieuwe indeling van het [[Europees Parlement]] woerd gekozen voor de periode 2019-2024. In alle 28 landen van de Europese Unie werd gestemd, ook in het [[Verenigd Koninkrijk]]. In de meeste landen hebben de verkiezingen op 26 mei plaatsgevonden. In [[Nederland]] en het Verenigd Koninkrijk was dat op 23 mei. [[Ierland]] heeft de verkiezingen op 24 mei gehouden en [[Slowakije]], [[Letland]] en [[Malta]] op 25 mei. In [[Tsjechië]] kon men zowel op 24 als op 25 mei stemmen.
   
 
Aanvankelijk zou het Verenigd Koninkrijk niet meedoen met de verkiezingen, aangezien de [[Brexit]] plaats zou vinden voor de verkiezingen. De Brexit werd echter uitgesteld op 31 oktober 2019, waardoor het VK de verkiezingen moet houden. Hierdoor zijn er twee verkiezingsuitslagen voor ieder land. De eerste is de normale uitslag met die van het VK en de andere is de uitslag zonder het VK. Nadat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober de EU verlaat, zal het land haar zetels verliezen. Een deel hiervan wordt aan andere landen gegeven en deel blijft leeg en wordt opgevuld door toekomstige lidstaten.
 
Aanvankelijk zou het Verenigd Koninkrijk niet meedoen met de verkiezingen, aangezien de [[Brexit]] plaats zou vinden voor de verkiezingen. De Brexit werd echter uitgesteld op 31 oktober 2019, waardoor het VK de verkiezingen moet houden. Hierdoor zijn er twee verkiezingsuitslagen voor ieder land. De eerste is de normale uitslag met die van het VK en de andere is de uitslag zonder het VK. Nadat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober de EU verlaat, zal het land haar zetels verliezen. Een deel hiervan wordt aan andere landen gegeven en deel blijft leeg en wordt opgevuld door toekomstige lidstaten.
   
De Europese Parlementsverkiezingen zorgen ook voor een nieuwe EU-commissaris. De huidige commissaris [[Jean-Claude Juncker]] heeft gezegd geen tweede termijn te willen doen. Ook worden de parlementsverkiezingen als belangrijk gezien door de opkomst van zeer [[euroscepsis|eurosceptische]] partijen en aan de andere kant ook zeer pro-Europese partijen.
+
De Europese Parlementsverkiezingen zorgen ook voor een nieuwe EU-commissaris. De voormalige eurocommissaris [[Jean-Claude Juncker]] heeft gezegd geen tweede termijn te willen doen. Ook worden de parlementsverkiezingen als belangrijk gezien door de opkomst van zeer [[euroscepsis|eurosceptische]] partijen en aan de andere kant ook zeer pro-Europese partijen.
   
==Werking==
+
==Algemeen==
  +
De Europese Parlementsverkiezingen zijn ingewikkelder dan normale verkiezingen. Het Europees Parlement heeft op dit moment 705 zetels. In totaal kunnen meer dan 400 miljoen mensen in 28 landen stemmen voor het nieuwe Europees Parlement. Ieder stemt voor zijn eigen land of in het land waar hij/zij woont. Een Spanjaard in België kan dus zowel voor België als Spanje stemmen. De 705 zetels zijn verdeeld over de 26 lidstaten. Hoeveel iedere lidstaat heeft hangt af van het aantal inwoners. Het land met de meeste zetels is Duitsland en de landen met de minste zetels zijn Estland, Cyprus, Luxemburg en Malta.
===Algemeen===
 
De Europese Parlementsverkiezingen zijn ingewikkelder dan normale verkiezingen. Het Europees Parlement heeft op dit moment 751 zetels. Na de Brexit zijn dit er 705. In totaal kunnen meer dan 400 miljoen mensen in 28 landen stemmen voor het nieuwe Europees Parlement. Ieder stemt voor zijn eigen land of in het land waar hij/zij woont. Een Spanjaard in België kan dus zowel voor België als Spanje stemmen. De 751 of 705 zetels zijn verdeeld over de 28 lidstaten. Hoeveel iedere lidstaat heeft hangt af van het aantal inwoners. Het land met de meeste zetels is Duitsland en de landen met de minste zetels zijn Estland, Cyprus, Luxemburg en Malta. Na de uittreding van het Verenigd Koninkrijk krijgen sommige landen een paar zetels erbij. Zo gaat Nederland van 26 naar 29 zetels. België blijft haar 21 zetels behouden.
 
   
In ieder land kan een inwoner stemmen op een aantal partijen. Meestal doen alle landelijke partijen mee aan de Europese verkiezingen. In Nederland en België kan iedere inwoner stemmen op de partijen die landelijk actief zijn. Meestal doen ook nog een paar andere partijen mee, die enkel bij de Europese verkiezingen meedoen. Het stemmen bepaald de uitslag van dat land. Hierdoor ziet de zetelverdeling er per land anders uit en doen er per land andere partijen mee. In het VK kan bijvoorbeeld de [[Labour Party]] de grootste worden, terwijl in Frankrijk [[Front National]] de grootste kan worden. De standpunten van de partijen liggen daardoor soms erg ver uitelkaar.
+
In ieder land kan een inwoner stemmen op een aantal partijen. Meestal doen alle landelijke partijen mee aan de Europese verkiezingen. In Nederland en België kan iedere inwoner stemmen op de partijen die landelijk actief zijn. Meestal doen ook nog een paar andere partijen mee, die enkel bij de Europese verkiezingen meedoen. Het stemmen bepaald de uitslag van dat land. Hierdoor ziet de zetelverdeling er per land anders uit en doen er per land andere partijen mee. In het VK kan bijvoorbeeld de [[Labour Party]] de grootste worden, terwijl in Frankrijk [[Rassemblement National (Frankrijk)|Rassemblement National]] de grootste kan worden. De standpunten van de partijen liggen daardoor soms erg ver uit elkaar.
   
De meeste politieke partijen zijn verenigd in zogeheten [[Europese partij]]en. Deze verbinden de partijen met (grotendeels) dezelfde waarden en standpunten met elkaar. Het Nederlandse [[CDA]] is bijvoorbeeld lid van de [[Europese Volkspartij]] net als de Duitse [[CDU]] en het Belgische [[CD&V]]. Europese partijen zijn bedacht om makkelijker een coalitie en meerderheden in het parlement te vormen. Zonder de Europese partijen zouden er ruim honderd partijen in het parlement zitten, terwijl dit nu nog geen 10 grote partijen zijn. Geen één Europese partij heeft meestal een meerderheid in het parlement. Hierdoor is samenwerken nodig. Traditioneel werken de christen-democratische Europese Volkspartij en de sociaal-democratische [[Partij van Europese Socialisten]] samen in de zogeheten ''Grote coalitie''. Voorheen hielp ook de liberale [[Partij van de Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa]] mee.
+
De meeste politieke partijen zijn verenigd in zogeheten [[Europese partij]]en. Deze verbinden de partijen met (grotendeels) dezelfde waarden en standpunten met elkaar. Het Nederlandse [[CDA]] is bijvoorbeeld lid van de [[Europese Volkspartij]], net als de Duitse [[CDU]] en het Belgische [[CD&V]]. Europese partijen zijn bedacht om makkelijker een coalitie en meerderheden in het parlement te vormen. Zonder de Europese partijen zouden er ruim honderd partijen in het parlement zitten, terwijl dit nu nog geen 10 grote partijen zijn. Geen één Europese partij heeft meestal een meerderheid in het parlement. Hierdoor is samenwerken nodig. Traditioneel werken de christendemocratische Europese Volkspartij en de sociaaldemocratische [[Partij van Europese Socialisten]] samen in de zogeheten ''Grote coalitie''. Voorheen hielp ook de liberale [[Partij van de Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa]] mee.
   
 
Na de verkiezingen vormt de grote coalitie de nieuwe [[Europese Commissie]]. Dit kun je vergelijken met een kabinet. De commissie doet het dagelijkse bestuur van de Europese Unie, voert wetten uit en vertegenwoordigd de EU. Hij bestaat uit 28 commissarissen, elk uit één EU-land. Meestal hebben de belangrijke landen, zoals Duitsland en Frankrijk, de belangrijke taken. De Europese Commissie wordt geleid door een commissievoorzitter.
 
Na de verkiezingen vormt de grote coalitie de nieuwe [[Europese Commissie]]. Dit kun je vergelijken met een kabinet. De commissie doet het dagelijkse bestuur van de Europese Unie, voert wetten uit en vertegenwoordigd de EU. Hij bestaat uit 28 commissarissen, elk uit één EU-land. Meestal hebben de belangrijke landen, zoals Duitsland en Frankrijk, de belangrijke taken. De Europese Commissie wordt geleid door een commissievoorzitter.
   
===Spitsenkandidaten (en partijen)===
+
==Deelnemende partijen==
De commissievoorzitter op dit moment is de Luxemburger Jean-Claude Juncker van de Europese Volkspartij. Hij stelt zich niet meer verkiesbaar en dus komt er sowieso een andere commissievoorzitter. De kandidaten voor deze functie worden ''spitsenkandidaten'' genoemd. Iedere Europese partij heeft er eentje:
+
De commissievoorzitter op dit moment is de Luxemburger Jean-Claude Juncker van de Europese Volkspartij. Hij stelt zich niet meer verkiesbaar en dus komt er sowieso een andere commissievoorzitter. De kandidaten voor deze functie worden ''spitzenkandidaten'' ([[Nederlands]]: lijsttrekker) genoemd. Iedere Europese partij heeft er eentje:
  +
{| class="wikitable-rood sortable"
 
  +
{| class="wikitable"
! Foto
 
  +
|-
! Naam
 
  +
! colspan="2" | Partij !! colspan="2" | Lijsttrekker !! Richting !! Stroming !! Nationale partij !! Soortgelijk
! Europese partij
 
  +
|-
! Politieke ideologie
 
  +
| style="background:#3399FF" | || [[Europese Volkspartij]]<br />(EVP) || [[Bestand:2019-01-14-Manfred_Weber-hart_aber_fair-1366.jpg|100px]] || [[Manfred Weber]]<br /><small>{{DE}}</small> || [[Rechts (politiek)|Centrumrechts]] || <p>[[Christendemocratie]]</p><p>[[Liberaal-conservatisme]]</p>[[Europeanisme]] || [[Christlich-Soziale Union|CSU]] || <p>[[Christen-Democratisch Appèl|CDA]]</p><p>[[Christen-Democratisch en Vlaams|CD&V]]</p><p>[[Centre démocrate humaniste|cdH]]</p>[[Les Républicains|LR]]
! Belgische partijen
 
  +
|-
! Nederlandse partijen
 
  +
| style="background:#FF0000" | || [[Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten]]<br />(S&D) || [[Bestand:Frans Timmermans 2012 (highres).jpg|100px]] || [[Frans Timmermans]]<br /><small>{{NL}}</small> || [[Links (politiek)|Centrumlinks]] || <p>[[Sociaaldemocratie]]</p><p>[[Vooruitstrevend|Progressivisme]]</p>[[Europeanisme]] || [[Partij van de Arbeid|PvdA]] || <p>[[Partij van de Arbeid|PvdA]]</p><p>[[Socialistische Partij Anders|sp.a]]</p>[[Parti Socialiste (België)|PS]]
  +
|-
  +
| style="background:#002147" | || [[Europese Conservatieven en Hervormers]]<br />(ECH) || [[Bestand:JanZahradil.jpg|100px]] || [[Jan Zahradil]]<br /><small>{{CZ}}</small> || [[Rechts (politiek)|rechts]] || <p>[[Nationalisme|Nationaal]][[conservatisme]]</p><p>[[Conservatisme|Sociaal-conservatisme]]</p><p>[[Liberalisme|Economisch liberalisme]]</p>[[Euroscepsis]] || [[Democratische Burgerpartij|ODS]] || <p>[[Forum voor Democratie|FvD]]</p><p>[[Staatkundig Gereformeerde Partij|SGP]]</p>[[Nieuw-Vlaamse Alliantie|N-VA]]
  +
|-
  +
| style="background:#FFFF00" | || [[Renew Europe]]<br />(RE) || [[Bestand:Vestager_520_2012-04-16.jpg|100px]] || [[Margrethe Vestager]]<br /><small>en 6 anderen</small><br /><small>{{DK}}</small> || [[Centrum (politiek)|Centrum]] || <p>[[Conservatief-liberalisme]]</p><p>[[Liberalisme|Progressief liberalisme]]</p><p>[[Liberalisme|Economisch liberalisme]]</p>[[Europeanisme]] || [[Radikale Venstre|B]] || <p>[[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]]</p><p>[[Democraten 66|D66]]</p><p>[[Open Vlaamse Liberalen en Democraten|Open Vld]]<p>[[Mouvement Réformateur|MR]]</p>[[La République en marche !|LREM]]
  +
|-
  +
| style="background:#9E1B32" | || [[Europees Unitair Links/Noords Groen Links]]<br />(GUE/NGL) || [[Bestand:2019-04-13_Violeta_Tomic_by_Olaf_Kosinsky-0548_(cropped).jpg|100px]] || [[Violeta Tomić]]<br /><small>met [[Nico Cué]]</small><br /><small>{{SI}}</small> || [[Links (politiek)|links]] tot uiterst [[Links (politiek)|links]] || <p>[[Socialisme|Democratisch socialisme]]</p><p>[[Socialisme|Revolutionair socialisme]]<p>[[Marxisme|Marxisme-leninisme]]</p>[[Euroscepsis]] || [[Levica]] || <p>[[Socialistische Partij (Nederland)|SP]]</p><p>[[Partij voor de Dieren|PvdD]]</p><p>[[Partij van de Arbeid (België)|PVDA/PTB]]</p>[[Franse Communistische Partij|PCF]]
  +
|-
  +
| style="background:#98FB98" | || [[De Groenen/Europese Vrije Alliantie]]<br />(Groenen/EVA) || [[Bestand:Eickhout,_Bas-9750.jpg|100px]] || [[Bas Eickhout]]<br /><small>met [[Ska Keller]]</small><br /><small>{{NL}}</small> || [[Links (politiek)|Centrumlinks]] tot [[Links (politiek)|links]]|| <p>[[Groene politiek]]</p><p>[[Sociaaldemocratie]]<p>[[Socialisme|Democratisch socialisme]]</p><p>[[Geweldloos|Pacifisme]]</p>[[Europeanisme|Europese]] [[hervorming]] || [[GroenLinks]] || <p>[[GroenLinks]]</p><p>[[De Groenen]]</p><p>[[Groen]]</p><p>[[Ecolo]]</p>[[Bündnis 90/Die Grünen|B'90/Grüne]]
  +
|-
  +
| style="background:black" | || [[Identiteit en Democratie]]<br />(I&D) || [[Bestand:Marco_Zanni_2019.jpg|100px]] || [[Marco Zanni]]<br /><small>{{IT}}</small> || [[Rechts (politiek)|rechts]] tot uiterst [[Rechts (politiek)|rechts]]|| <p>[[Nationalisme|Nationaal]][[conservatisme]]</p><p>[[Nationalisme|Nationaal]][[liberalisme]]<p>[[Conservatisme|Sociaal-conservatisme]]</p>[[Euroscepsis|Harde euroscepsis]]|| [[Lega]] || <p>[[Partij van de Vrijheid|PVV]]</p><p>[[Vlaams Belang|VB]]</p>[[Rassemblement National (Frankrijk)|RN]]
  +
|-
  +
| style="background:teal" | || [[Brexit]]partij|| [[Bestand:Nigel_Farage_MEP_1,_Strasbourg_-_Diliff.jpg|100px]] || [[Nigel Farage]]<br /><small>{{UK}}</small> || [[Rechts (politiek)|rechts]]|| <p>[[Nationalisme]]</p><p>[[Populisme]]</p>[[Euroscepsis|Harde euroscepsis]]|| [[Brexit]]partij || Geen
  +
|-
  +
| style="background:#FFF5AA" | || [[Vijfsterrenbeweging]]<br />(M5S) || [[Bestand:Italian part - Citizens’ Corner debate- Brexit – Europe’s Big Bang theory. Where did it start? (26771620614) (cropped).jpg|100px]] || [[Tiziana Beghin]]<br /><small>{{IT}}</small> || [[Centrum (politiek)|Centrum]] || <p>[[Populisme]]</p><p>[[Democratie|Democratische]] [[hervorming|vernieuwing]] <p>[[Euroscepsis]]</p>[[Groene politiek]]|| [[Vijfsterrenbeweging|M5S]] || Geen
 
|-
 
|-
  +
| style="background:#7F0000" | || [[Communistische Partij van Griekenland]]<br />(KKE) || || [[Lefteris Nikolaou-Alavanos]]<br /><small>{{GR}}</small> || Uiterst [[Links (politiek)|links]] || <p>[[Marxisme|Marxisme-leninisme]]</p><p>[[Socialisme|Revolutionair socialisme]] <p>[[Conservatisme|Sociaal-conservatisme]]</p>[[Homofobie]]|| [[Communistische Partij van Griekenland|KKE]] || Geen
| [[File:(Manfred_Weber)_EPP_Summit,_19_October_2017_(37534170170)_(cropped).jpg|100px]]
 
| [[Manfred Weber]] <br> ([[Duitsland]])
 
| [[Europese Volkspartij]]
 
| Centrumrechts <br> [[Christendemocratie]]
 
| [[Christen-Democratisch & Vlaams|CD&V]] <br> [[Centre démocrate humaniste|Cdh]]
 
| [[Christen-Democratisch Appèl|CDA]]
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background:#135817" | || [[Volkspartij - Ons Slowakije]]<br />(L'SNS)|| [[Bestand:Marian_Kotleba_(portrait).jpg|100px]] || [[Marian Kotleba]]<br /><small>{{SK}}</small> || Radicaal [[Rechts (politiek)|rechts]] || <p>[[Nationalisme|Nationaal]][[conservatisme]]</p><p>[[Slowakije|Slowaaks]] [[nationalisme]]</p><p>[[Conservatisme|Sociaal-conservatisme]]</p><p>[[Protectionisme]]</p>[[Racisme]]|| [[Volkspartij - Ons Slowakije|L'SNS]] || Geen
| [[File:08._Frans_Timmermans_(7581827152)_(cropped).jpg|100px]]
 
| [[Frans Timmermans]] <br> ([[Nederland]])
 
| [[Partij van Europese Socialisten]]
 
| Centrumlinks <br> [[Sociaaldemocratie]]
 
| [[Socialistische Partij Anders|Sp.a]] <br> [[Parti socialiste (België)|Ps]]
 
| [[Partij van de Arbeid|PvdA]]
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background:#C40047" | || [[Samen voor Catalonië]]<br />(JxCat)|| [[Bestand:Carles_Puigdemont_2017_(cropped).jpg|100px]] || [[Carles Puigdemont]]<br /><small>{{SP}}</small> || [[Centrum (politiek)|Centrum]] tot [[Links (politiek)|centrumlinks]] || <p>[[Catalonië|Catalaans]] [[nationalisme]]</p><p>[[Vooruitstrevend|Progressief liberalisme]]</p><p>[[Liberalisme|Economisch liberalisme]]</p>[[Europeanisme]]|| [[Samen voor Catalonië|JxCat]]|| Geen
| [[File:JanZahradil.jpg|100px]]
 
| [[Jan Zahradil]] <br> ([[Tsjechië]])
 
| [[Europese Conservatieven en Hervormers]]
 
| Rechts <br> [[Conservatisme]]
 
| [[Nieuw-Vlaamse Alliantie|N-VA]]
 
| [[ChristenUnie]] <br> [[Staatkundig Gereformeerde Partij|SGP]] <br> ''[[Forum voor Democratie|FvD]]''
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background:#FFD10C" | || [[Menselijke Blokkade]]<br />(Zz)|| [[Bestand:Portret Ivan Vilibor Sinčić.png|100px]] || [[Ivan Vilibor Sinčić]]<br /><small>{{HR}}</small> || [[Links (politiek)|Centrumlinks]] tot [[Links (politiek)|links]] || <p>[[Sociaaldemocratie]]</p><p>[[Socialisme|Democratisch socialisme]]</p><p>[[Protectionisme]]<p></p><p>Anti[[globalisering|globalisme]]</p>[[Euroscepsis|Harde euroscepsis]]|| [[Menselijke Blokkade|Zz]]|| Geen
|
 
| Team van verschillende spitsenkandidaten <br> (verschillende landen)
 
| [[Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa]]
 
| Centrum <br> [[Liberalisme]]
 
| [[Open Vlaamse Liberalen en Democraten|Open Vld]] <br> [[Mouvement Réformateur|MR]]
 
| [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]] <br> [[Democraten 66|D66]]
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background:#380000" | || [[Gouden Dageraad]]<br />(XA) || || [[Nikolaos Michaloliakos]]<br /><small>{{GR}}</small> || Radicaal [[Rechts (politiek)|rechts]] || <p>[[Nationalisme|Nationaal]][[conservatisme]]</p><p>[[Griekenland|Grieks]] ultra[[nationalisme]]</p><p>[[Conservatisme|Sociaal-conservatisme]]</p><p>[[Griekenland|Grieks]] ultra[[nationalisme]]</p><p>[[Protectionisme]]</p><p>[[Megali Idea]]</p>[[Racisme]]|| [[Gouden Dageraad|XA]] || Geen
| [[File:Eickhout,_Bas-9750.jpg|100px]]
 
| [[Bas Eickhout]] & [[Ska Keller]] <br> ([[Nederland]] & [[Duitsland]])
 
| [[De Groenen/Europese Vrije Alliantie]]
 
| Links <br> [[Groene politiek]]
 
| [[Ecolo]] <br> [[Groen (partij)|Groen]]
 
| [[GroenLinks]]
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background:#187429" | || [[Jobbik]] || [[Bestand:Sneider_Tamas_0.jpg|100px]] || [[Tamás Sneider]]<br /><small>{{HU}}</small> || Uiterst tot radicaal [[Rechts (politiek)|rechts]] || <p>[[Nationalisme|Nationaal]][[conservatisme]]</p><p>[[Hongarije|Hongaars]] [[nationalisme]]</p><p>[[Conservatisme|Sociaal-conservatisme]]</p>[[Protectionisme]]|| [[Jobbik]] || Geen
| [[File:Violeta_Tomi%C4%8D.jpg|100px]]
 
| [[Violeta Tomić]] & [[Nico Cué]] <br> ([[Slovenië]] & [[België]])
 
| [[Europees Unitair Links/Noords Groen Links]]
 
| Links <br> [[Groene politiek]]
 
| -
 
| [[Socialistische Partij (Nederland)|SP]] <br> [[Partij voor de Dieren|PvdD]]
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background:#C8292B" | || [[Democratisch-Unionistische Partij]]<br />(DUP) || [[Bestand:Diane_Dodds_MEP,_Strasbourg_-_Diliff.jpg|100px]] || [[Diane Dodds]]<br /><small>{{UK}}</small> || [[Rechts (politiek)|Centrumrechts]] tot [[Rechts (politiek)|rechts]] || <p>[[Conservatisme]]</p><p>[[Conservatisme|Sociaal-conservatisme]]</p>[[Liberalisme|Economisch liberalisme]]|| [[Democratisch-Unionistische Partij|DUP]] || Geen
| [[File:Nigel_Farage_MEP_1,_Strasbourg_-_Diliff.jpg|100px]]
 
| [[Nigel Farage]] <br> ([[Verenigd Koninkrijk]])
 
| [[Europa van Vrijheid en Directe Democratie]]
 
| Rechts <br> [[Euroscepsis]]
 
| -
 
| -
 
 
|-
 
|-
| [[File:Nicolas_Bay_07_(cropped).jpg|100px]]
 
| [[Marcel de Graaff]] & [[Nicolas Bay]] <br> ([[Nederland]] & [[Frankrijk]])
 
| [[Europa van Naties en Vrijheid]]
 
| Rechts <br> [[Euroscepsis]]
 
| [[Vlaams Belang]]
 
| [[Partij voor de Vrijheid|PVV]]
 
 
|}
 
|}
Daarnaast zijn er nog meer Europese fracties. Hierboven zijn alleen de grootste opgenomen.
 
   
===Zetels per land===
+
==Zetels per land==
 
Hieronder een overzicht van de zetels verdeeld over de landen:
 
Hieronder een overzicht van de zetels verdeeld over de landen:
 
{| class="wikitable-rood sortable"
 
{| class="wikitable-rood sortable"
Regel 259: Regel 266:
   
 
==Uitslag==
 
==Uitslag==
{| class="wikitable-rood sortable"
+
{| class="wikitable"
! Europese partij
 
! Voor de verkiezingen
 
! Na de verkiezingen
 
! Verschil
 
 
|-
 
|-
  +
! colspan="2" | Logo !! Partij !! Percentage !! Zetels !! Verandering
| [[Europese Volkspartij]]
 
| 218
 
|
 
|
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background:#3399FF" | || [[Bestand:EPP-EVP-Logo-German-2011.svg|70x70px]] || [[Europese Volkspartij]]<br />(EVP) || 24,23% || 182 || -34
| [[Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten]]
 
| 186
 
|
 
|
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background:#FF0000" | || [[Bestand:S&D.svg|50px]] || [[Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten]]<br />(S&D) || 20,51% || 154 || -31
| [[Europese Conservatieven en Hervormers]]
 
| 74
 
|
 
|
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background:#FFFF00" | || [[Bestand:Logo_of_Renew_Europe.svg|70px]] || [[Renew Europe]]<br />(RE) || 14,38% || 108 || +39
| [[Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa]]
 
| 68
 
|
 
|
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background:#98FB98" | || [[Bestand:GreensEFA logo EN.svg|70px]] || [[De Groenen/Europese Vrije Alliantie]]<br />(Groenen/EVA) || 9,85% || 74 || +22
| [[Europees Unitair Links/Noords Groen Links]]
 
| 52
 
|
 
|
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background:black" | || [[Bestand:Isotype_ID_Party.png|50px]] || [[Identiteit en Democratie]]<br />(I&D) || 9,72% || 73 || +37
| [[De Groenen/Vrije Europese Alliantie]]
 
| 52
 
|
 
|
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background:#002147" | || || [[Europese Conservatieven en Hervormers]]<br />(ECH) || 8,26% || 62 || -15
| [[Europa van Vrijheid en Directe Democratie]]
 
| 41
 
|
 
|
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background:#9E1B32" | || [[Bestand:GUE-NGL logo.svg|60px]] || [[Europees Unitair Links/Noords Groen Links]]<br />(GUE/NGL) || 5,46% || 41 || -11
| [[Europa van Naties en Vrijheid]]
 
| 36
 
|
 
|
 
 
|-
 
|-
  +
| style="background:grey" | || [[Bestand:Parlamentum-Europaeum.png|60px]] || Niet-ingeschrevenen en overigen|| 7,59% || 57 || -5
| Niet-gebonden leden
 
|
 
|
 
|
 
 
|-
 
|-
 
|}
 
|}
   
[[Categorie:Europese Unie]]
+
[[Categorie:Europese Parlementsverkiezingen]]
[[Categorie:2019]]
 

Versie van 12 aug 2022 19:41

Europese
Parlementsverkiezingen 2019

2014

2024

Regio Europese Unie
Datum 23-26 mei 2019
Uitslag
Kiesgerechtigd 403.365.851 personen
Opgekomen 198.352.638 personen
Opkomst
50,63%
Parlement Europees Parlement
Te verdelen 705 zetels
EVP-logo.jpg

Europese Volkspartij
Manfred Weber

41.211.023 stemmen
20,80%
187 zetels
S&D.svg

Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten
Frans Timmermans

35.421.084 stemmen
17,88%
145 zetels
Logo of Renew Europe.svg

Renew Europe
Margrethe Verstager

23.788.652 stemmen
12,01%
98 zetels
Hierboven staan alleen de grootste partijen;
de volledige resultaten staan verder in dit artikel.
Kaart
EP 2019 results by constituency.svg
Europese Commissie
Commissie Von der Leyen
Samenstelling EVP, S&D & RE
(432 van de 705 zetels)
Richting Centrum
Signatuur Eenheidsregering
(christendemocratisch-sociaaldemocratisch-liberaal)

Vorige commissievoorzitter

← Jean-Claude Juncker (EVP)

Volgende commissievoorzitter

Ursula von der Leyen (EVP)

Portaal Portal.svg Politiek


De Europese Parlementsverkiezingen vonden plaats tussen 23 en 26 mei 2019, waarin de nieuwe indeling van het Europees Parlement woerd gekozen voor de periode 2019-2024. In alle 28 landen van de Europese Unie werd gestemd, ook in het Verenigd Koninkrijk. In de meeste landen hebben de verkiezingen op 26 mei plaatsgevonden. In Nederland en het Verenigd Koninkrijk was dat op 23 mei. Ierland heeft de verkiezingen op 24 mei gehouden en Slowakije, Letland en Malta op 25 mei. In Tsjechië kon men zowel op 24 als op 25 mei stemmen.

Aanvankelijk zou het Verenigd Koninkrijk niet meedoen met de verkiezingen, aangezien de Brexit plaats zou vinden voor de verkiezingen. De Brexit werd echter uitgesteld op 31 oktober 2019, waardoor het VK de verkiezingen moet houden. Hierdoor zijn er twee verkiezingsuitslagen voor ieder land. De eerste is de normale uitslag met die van het VK en de andere is de uitslag zonder het VK. Nadat het Verenigd Koninkrijk op 31 oktober de EU verlaat, zal het land haar zetels verliezen. Een deel hiervan wordt aan andere landen gegeven en deel blijft leeg en wordt opgevuld door toekomstige lidstaten.

De Europese Parlementsverkiezingen zorgen ook voor een nieuwe EU-commissaris. De voormalige eurocommissaris Jean-Claude Juncker heeft gezegd geen tweede termijn te willen doen. Ook worden de parlementsverkiezingen als belangrijk gezien door de opkomst van zeer eurosceptische partijen en aan de andere kant ook zeer pro-Europese partijen.

Algemeen

De Europese Parlementsverkiezingen zijn ingewikkelder dan normale verkiezingen. Het Europees Parlement heeft op dit moment 705 zetels. In totaal kunnen meer dan 400 miljoen mensen in 28 landen stemmen voor het nieuwe Europees Parlement. Ieder stemt voor zijn eigen land of in het land waar hij/zij woont. Een Spanjaard in België kan dus zowel voor België als Spanje stemmen. De 705 zetels zijn verdeeld over de 26 lidstaten. Hoeveel iedere lidstaat heeft hangt af van het aantal inwoners. Het land met de meeste zetels is Duitsland en de landen met de minste zetels zijn Estland, Cyprus, Luxemburg en Malta.

In ieder land kan een inwoner stemmen op een aantal partijen. Meestal doen alle landelijke partijen mee aan de Europese verkiezingen. In Nederland en België kan iedere inwoner stemmen op de partijen die landelijk actief zijn. Meestal doen ook nog een paar andere partijen mee, die enkel bij de Europese verkiezingen meedoen. Het stemmen bepaald de uitslag van dat land. Hierdoor ziet de zetelverdeling er per land anders uit en doen er per land andere partijen mee. In het VK kan bijvoorbeeld de Labour Party de grootste worden, terwijl in Frankrijk Rassemblement National de grootste kan worden. De standpunten van de partijen liggen daardoor soms erg ver uit elkaar.

De meeste politieke partijen zijn verenigd in zogeheten Europese partijen. Deze verbinden de partijen met (grotendeels) dezelfde waarden en standpunten met elkaar. Het Nederlandse CDA is bijvoorbeeld lid van de Europese Volkspartij, net als de Duitse CDU en het Belgische CD&V. Europese partijen zijn bedacht om makkelijker een coalitie en meerderheden in het parlement te vormen. Zonder de Europese partijen zouden er ruim honderd partijen in het parlement zitten, terwijl dit nu nog geen 10 grote partijen zijn. Geen één Europese partij heeft meestal een meerderheid in het parlement. Hierdoor is samenwerken nodig. Traditioneel werken de christendemocratische Europese Volkspartij en de sociaaldemocratische Partij van Europese Socialisten samen in de zogeheten Grote coalitie. Voorheen hielp ook de liberale Partij van de Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa mee.

Na de verkiezingen vormt de grote coalitie de nieuwe Europese Commissie. Dit kun je vergelijken met een kabinet. De commissie doet het dagelijkse bestuur van de Europese Unie, voert wetten uit en vertegenwoordigd de EU. Hij bestaat uit 28 commissarissen, elk uit één EU-land. Meestal hebben de belangrijke landen, zoals Duitsland en Frankrijk, de belangrijke taken. De Europese Commissie wordt geleid door een commissievoorzitter.

Deelnemende partijen

De commissievoorzitter op dit moment is de Luxemburger Jean-Claude Juncker van de Europese Volkspartij. Hij stelt zich niet meer verkiesbaar en dus komt er sowieso een andere commissievoorzitter. De kandidaten voor deze functie worden spitzenkandidaten (Nederlands: lijsttrekker) genoemd. Iedere Europese partij heeft er eentje:

Partij Lijsttrekker Richting Stroming Nationale partij Soortgelijk
Europese Volkspartij
(EVP)
2019-01-14-Manfred Weber-hart aber fair-1366.jpg Manfred Weber
Vlag van Duitsland Duitsland
Centrumrechts

Christendemocratie

Liberaal-conservatisme

Europeanisme
CSU

CDA

CD&V

cdH

LR
Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten
(S&D)
Frans Timmermans 2012 (highres).jpg Frans Timmermans
Vlag van Nederland Nederland
Centrumlinks

Sociaaldemocratie

Progressivisme

Europeanisme
PvdA

PvdA

sp.a

PS
Europese Conservatieven en Hervormers
(ECH)
JanZahradil.jpg Jan Zahradil
Vlag van Tsjechië Tsjechië
rechts

Nationaalconservatisme

Sociaal-conservatisme

Economisch liberalisme

Euroscepsis
ODS

FvD

SGP

N-VA
Renew Europe
(RE)
Vestager 520 2012-04-16.jpg Margrethe Vestager
en 6 anderen
Vlag van Denemarken Denemarken
Centrum

Conservatief-liberalisme

Progressief liberalisme

Economisch liberalisme

Europeanisme
B

VVD

D66

Open Vld

MR

LREM
Europees Unitair Links/Noords Groen Links
(GUE/NGL)
2019-04-13 Violeta Tomic by Olaf Kosinsky-0548 (cropped).jpg Violeta Tomić
met Nico Cué
Vlag van Slovenië Slovenië
links tot uiterst links

Democratisch socialisme

Revolutionair socialisme

Marxisme-leninisme

Euroscepsis
Levica

SP

PvdD

PVDA/PTB

PCF
De Groenen/Europese Vrije Alliantie
(Groenen/EVA)
Eickhout, Bas-9750.jpg Bas Eickhout
met Ska Keller
Vlag van Nederland Nederland
Centrumlinks tot links

Groene politiek

Sociaaldemocratie

Democratisch socialisme

Pacifisme

Europese hervorming
GroenLinks

GroenLinks

De Groenen

Groen

Ecolo

B'90/Grüne
Identiteit en Democratie
(I&D)
Marco Zanni 2019.jpg Marco Zanni
Vlag van Italië Italië
rechts tot uiterst rechts

Nationaalconservatisme

Nationaalliberalisme

Sociaal-conservatisme

Harde euroscepsis
Lega

PVV

VB

RN
Brexitpartij Nigel Farage MEP 1, Strasbourg - Diliff.jpg Nigel Farage
Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk
rechts

Nationalisme

Populisme

Harde euroscepsis
Brexitpartij Geen
Vijfsterrenbeweging
(M5S)
Italian part - Citizens’ Corner debate- Brexit – Europe’s Big Bang theory. Where did it start? (26771620614) (cropped).jpg Tiziana Beghin
Vlag van Italië Italië
Centrum

Populisme

Democratische vernieuwing

Euroscepsis

Groene politiek
M5S Geen
Communistische Partij van Griekenland
(KKE)
Lefteris Nikolaou-Alavanos
Vlag van Griekenland Griekenland
Uiterst links

Marxisme-leninisme

Revolutionair socialisme

Sociaal-conservatisme

Homofobie
KKE Geen
Volkspartij - Ons Slowakije
(L'SNS)
Marian Kotleba (portrait).jpg Marian Kotleba
Vlag van Slowakije Slowakije
Radicaal rechts

Nationaalconservatisme

Slowaaks nationalisme

Sociaal-conservatisme

Protectionisme

Racisme
L'SNS Geen
Samen voor Catalonië
(JxCat)
Carles Puigdemont 2017 (cropped).jpg Carles Puigdemont
Vlag van Spanje Spanje
Centrum tot centrumlinks

Catalaans nationalisme

Progressief liberalisme

Economisch liberalisme

Europeanisme
JxCat Geen
Menselijke Blokkade
(Zz)
Portret Ivan Vilibor Sinčić.png Ivan Vilibor Sinčić
Vlag van Kroatië Kroatië
Centrumlinks tot links

Sociaaldemocratie

Democratisch socialisme

Protectionisme

Antiglobalisme

Harde euroscepsis
Zz Geen
Gouden Dageraad
(XA)
Nikolaos Michaloliakos
Vlag van Griekenland Griekenland
Radicaal rechts

Nationaalconservatisme

Grieks ultranationalisme

Sociaal-conservatisme

Grieks ultranationalisme

Protectionisme

Megali Idea

Racisme
XA Geen
Jobbik Sneider Tamas 0.jpg Tamás Sneider
Vlag van Hongarije Hongarije
Uiterst tot radicaal rechts

Nationaalconservatisme

Hongaars nationalisme

Sociaal-conservatisme

Protectionisme
Jobbik Geen
Democratisch-Unionistische Partij
(DUP)
Diane Dodds MEP, Strasbourg - Diliff.jpg Diane Dodds
Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk
Centrumrechts tot rechts

Conservatisme

Sociaal-conservatisme

Economisch liberalisme
DUP Geen

Zetels per land

Hieronder een overzicht van de zetels verdeeld over de landen:

Land Zetels (incl. VK) Zetels (excl. VK) Toename
België 21 21 0
Bulgarije 17 17 0
Cyprus 6 6 0
Denemarken 13 14 +1
Duitsland 96 96 0
Estland 6 7 +1
Finland 13 14 +1
Frankrijk 74 79 +5
Griekenland 21 21 0
Hongarije 21 21 0
Ierland 11 13 +2
Italië 73 76 +3
Kroatië 11 12 +1
Letland 8 8 0
Litouwen 11 11 0
Luxemburg 6 6 0
Malta 6 6 0
Nederland 26 29 +3
Oostenrijk 18 19 +1
Polen 51 52 +1
Portugal 21 21 0
Roemenië 32 33 +1
Slovenië 8 8 0
Slowakije 13 14 +1
Spanje 54 59 +5
Tsjechië 21 21 0
Verenigd Koninkrijk 73 0 -73
Zweden 20 21 +1

Uitslag

Logo Partij Percentage Zetels Verandering
EPP-EVP-Logo-German-2011.svg Europese Volkspartij
(EVP)
24,23% 182 -34
S&D.svg Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten
(S&D)
20,51% 154 -31
Logo of Renew Europe.svg Renew Europe
(RE)
14,38% 108 +39
GreensEFA logo EN.svg De Groenen/Europese Vrije Alliantie
(Groenen/EVA)
9,85% 74 +22
Isotype ID Party.png Identiteit en Democratie
(I&D)
9,72% 73 +37
Europese Conservatieven en Hervormers
(ECH)
8,26% 62 -15
GUE-NGL logo.svg Europees Unitair Links/Noords Groen Links
(GUE/NGL)
5,46% 41 -11
Parlamentum-Europaeum.png Niet-ingeschrevenen en overigen 7,59% 57 -5
Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Europese_Parlementsverkiezingen_2019&oldid=725299"