Dood

De dood als de man met de zeis

Dood noemen we de toestand waarin iets dat eerder leefde (een organisme) die eigenschap niet meer heeft, dus als het organisme niet meer leeft.

Alle organismen, dus zowel mensen als dieren en planten en nog kleinere organismen (microben), gaan uiteindelijk dood. Net zoals de geboorte hoort ook doodgaan dus onlosmakelijk bij het leven. Zoals de geboorte het begin is van elk individueel leven, is de dood het einde ervan.

De toestand van de dood is, wanneer eenmaal bereikt, onomkeerbaar.

Manieren

Doodgaan kan op heel veel verschillende manieren gebeuren. Bij mensen is dit vaak een van de volgende manieren:

• Door ziekte
• Door een ongeluk
• Door natuurgeweld
• Door ouderdom
• Door een misdrijf

Sommige mensen maken zelf een einde aan hun leven. Dit noemen we zelfmoord of zelfdoding.

Verschillende soorten toestanden

We onderscheiden ook nog een paar ondervormen:

• de klinische dood: dit is eigenlijk nog niet echt dood. Alle vitale levensfuncties zoals de ademhaling en de bloedsomloop zijn weliswaar uitgevallen, maar door middel van reanimatie kunnen ze soms opnieuw in gang worden gezet. Dit moet wel binnen een paar minuten gebeuren, anders treedt de volgende fase in:
• de biologische dood; hierbij zijn alle levensfuncties definitief uitgevallen en dit is dus "echt" dood.

Daarnaast kan iemand hersendood zijn. Dat betekent dat de hersenen geen enkele levensfunctie meer vertonen, terwijl andere vitale lichaamsfuncties nog wel werken, bijvoorbeeld doordat het hart kunstmatig aan het kloppen wordt gehouden.

Geloof

Veel gelovigen zien de dood (van mensen) niet als iets definitiefs, ze geloven dus niet dat dan alles afgelopen is. Zo denken mensen die het hindoeïsme aanhangen dat je na je dood weer terugkomt in een nieuw lichaam, reïncarnatie. Dat kan dus van alles zijn, bijvoorbeeld een eendagsvlieg, maar ook een schildpad (die wel 200 jaar kan worden). Het boeddhisme gelooft ook in reïncarnatie. De christenen en moslims geloven dat je na de dood elkaar terugvindt in de hemel (ook wel paradijs of hiernamaals genoemd). Of, wanneer je een slecht leven hebt geleid, in de hel.

Wetenschap

Er is wel onderzoek gedaan of er inderdaad nog iets is als leven na de dood. Die vorm van (pseudo)wetenschap heet de parapsychologie, Sommige mensen zeggen dat ze een bijna-doodervaring hebben gehad, dit is mogelijk een proces dat optreedt doordat er in de hersenen iets verandert wanneer de dood dichtbij dreigt te komen. Er wordt nog veel onderzoek naar gedaan door hersenwetenschappers. De meeste mensen die zelf een bijna-doodervaring hebben gehad zijn ervan overtuigd dat er leven na de dood is, omdat ze deze ervaring als de meest indrukwekkende ervaring uit hun leven zien. Velen veranderen daarna hun leven.

Wat gebeurt er met een dood lichaam?

Voordat je doodgaat, mag je zelf bepalen of je gecremeerd of begraven wilt worden. Er zijn ook nog mensen die na hun dood hun lichaam aan de wetenschap schenken.

Als je je hebt opgegeven als orgaandonor, betekent dit dat nadat jij zelf bent overleden de organen in je lichaam mogen worden gebruikt voor anderen die een orgaantransplantatie nodig hebben. Iemand die hersendood is, is meestal geschikt als orgaandonor.

Bekende uitspraken

• Een bekende uitspraak van Epicurus, een filosoof uit de Griekse oudheid, is: "Als ik er ben, is de dood er niet, en als de dood er is, ben ik er niet." Daarom vond hij ook dat de dood niet iets was om bang voor te zijn.

• Schrijver Harry Mulisch zei eens: "Een zin, die ik nooit naar waarheid zal kunnen uitspreken luidt: Ik ben dood."

Videoclips

• Interview met iemand die een bijna-doodervaring heeft gehad
• Verhaal van een hersenwetenschapper die zelf een bijna-doodervaring kreeg