Cubacrisis
(De) Cubacrisis | |
| Aanleiding | Nucleaire raketten in Cuba |
| Landen | Cuba, Sovjet-Unie, Verenigde Staten |
| Gevolg | Teruggetrokken |
Betrokkenen | |
| Verenigde Staten | John F. Kennedy (Amerikaanse president) Robert F. Kennedy (Minister van Justitie) Robert McNamara (Minister van Defensie) |
| Cuba | Fidel Castro (Dictator Cuba) |
| Sovjet-Unie | Nikita Chroetsjov (President van de Sovjet-Unie) (Regering van de Sovjet-Unie) De overheid |
De Cubacrisis was een politieke confrontatie tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie in oktober 1962, tijdens de Koude Oorlog, die bijna tot een kernoorlog leidde.
Cuba. Fidel Castro. De Varkensbaai
Op Cuba, een eiland in Midden-Amerika vlak onder de Amerikaanse staat Florida, was in 1959 de communist Fidel Castro aan de macht gekomen. Het enige wat Amerika hier tegen had uitgericht, was het steunen van een tamelijk knullige invasie van het eiland in de zogeheten Varkensbaai, die werd uitgevoerd door Cubaanse ballingen (april 1961). Maar voor Castro was het aanleiding militaire hulp van de Sovjet-Unie in te roepen.
Amerika onder schot
De Russen zagen daar - het was in het heetst van de Koude Oorlog - een mogelijkheid in om de Verenigde Staten onder schot te houden, nu de Amerikanen raketten in Turkije hadden geplaatst die op de Sovjet-Unie waren gericht. Dichterbij konden ze niet komen.
De raketten werden in augustus 1962 door de Amerikanen opgemerkt. Uit luchtfoto's bleek, dat ze van kernkoppen waren voorzien. Wat te doen? Direct reageren met een kernaanval zou de wereld in een ramp storten. De gevolgen van een invasie waren ook niet te overzien. Gekozen werd voor zware diplomatieke druk.
De Amerikaanse reactie
Op 22 oktober 1962 hield de Amerikaanse president John F. Kennedy een vlammende rede voor radio en televisie. Hij eiste dat de raketten onmiddellijk verwijderd zouden worden en kondigde een blokkade van Cuba af, terwijl de Amerikaanse strijdkrachten in staat van paraatheid werden gebracht. Fidel Castro reageerde natuurlijk afwijzend. Een blokkade was illegaal en raketten ... So what?
De Russen draaien bij
De blokkade ging vrijwel onmiddellijk in en toen bleek, dat Russische schepen met oorlogsmateriaal, begeleid door een onderzeeër, Cuba naderden, was de spanning om te snijden. Maar de dreigementen van Kennedy hadden indruk gemaakt. De schepen keerden om, terug naar de Sovjet-Unie. Zover het beeld voor de buitenwacht.
Want natuurlijk was er ook achter de schermen het nodige gebeurd. Er bleek een deal met Sovjetleider Chroestsjov te zijn gesloten. De Amerikanen zouden de in Turkije op de Sovjet-Unie gerichte raketten weghalen. Dan zouden de Russen hun raketbases op Cuba ontmantelen. Dat laatste is overigens pas veel later bekend geworden. Net zoals een Amerikaans gevechtsvliegtuig, dat door een Russische raket boven Cuba was neergehaald.
De "hotline"
De Cubacrisis heeft toch nog tot iets positiefs opgeleverd. Er werd een directe telexverbinding (geen telefoonlijn, zoals vaak wordt gedacht) tussen Washington en Moskou aangelegd, de zogeheten hotline. Dan konden de regeringsleiders in tijden van internationale spanning rechtstreeks op het hoogste niveau overleg plegen voordat ze in hun emoties bevel gaven voor een atoomoorlog!