Chinees

Met Chinees wordt vaak het Mandarijn bedoeld. Dit is de meest gesproken taal ter wereld. Het Mandarijn Chinees is een officiële taal van Volksrepubliek China , Singapore en Taiwan.

Er zijn ook andere Chinese talen, zoals het Wu, Kantonees en Hakka. Deze talen verschillen best wel van elkaar, minstens evenveel als bijvoorbeeld Nederlands en Duits. "Het" Chinees bestaat dus eigenlijk helemaal niet.

In dit artikel gaat het verder over het Standaardchinees: het Mandarijn.

Karakters

Chinees wordt door westerlingen vaak als erg moeilijk te leren beschouwd. Dit komt vooral omdat Chinese talen niet het westerse schrift gebruiken. In plaats daarvan is er een heel eigen systeem met duizenden aparte tekens (ideogrammen) die elk afzonderlijk voor een bepaald woord staan. Dat zijn de Chinese karakters. Om een beetje Chinees te kunnen lezen, moet je dus veel karakters kennen. Chinezen kinderen leren dus al vanaf een jonge leeftijd karakters te lezen en te schrijven. Om een krant te kunnen lezen, heb je er ongeveer 2000 nodig.

Elk karakter wordt uitgesproken als één lettergreep. Hiermee kun je ook samenstellingen maken. Een voorbeeld:

• 西 (xī) betekent "westen"
• 瓜 (guā) betekent "meloen"
• Als je 西 en 瓜 combineert tot 西瓜 (xīguā) krijg je watermeloen.

Omdat de

Pinyin & tonen

Aan de karakters kan je niet zien hoe een woord wordt uitgesproken. Toch heb je hierboven gezien dat 西瓜 wordt uitgesproken als xīguā. Dat "xīguā" is geschreven in het Hanyu Pinyin. Dat is ons alfabet, maar dan zo aangepast dat je er ook Chinees mee kan schrijven.

Zoals je ziet staan er wat rare tekentjes op "xīguā". Dat zijn de tonen. Je hebt allerlei verschillende toonhoogtes in het Chinees, waardoor lettergrepen/woorden dus worden onderscheiden. Het Mandarijn heeft er vijf. Hieronder zie je hoe hetzelfde woord met verschillende tonen verschillende dingen kan betekenen:

• 1e toon: Mā (妈) betekent moeder. Bij de eerste toon is je stem héél hoog. Alsof je heel blij bent: Jeej!
• 2e toon: Má (麻) betekent hennep (een plant waarvan je touw kan maken). Bij de tweede toon gaat je stem omhoog. Alsof je een vraag stelt dus: Huh?
• 3e toon: Mǎ (马) betekent paard. Bij de derde toon gaat je stem eerst naar beneden, daarna omhoog. Hier is geen goed voorbeeld van in het Nederlands.
• 4e toon: Mà (骂) betekent uitschelden. Bij de vierde toon gaat je stem heel snel omlaag. Een beetje alsof je boos bent: Hou òp!
• Neutrale toon: Ma (吗) is de Chinese variant van ons vraagteken. Als een woord een neutrale toon heeft, wordt hij neutraal uitgesproken, dus zonder dat je stem heel hoog of heel laag is.

Je moet dus goed opletten bij het spreken, want straks noem je je moeder nog een paard! Of andersom natuurlijk.