Bulgarije
 |
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. Toelichting: De komende weekenden wordt hier aan gewerkt. |
|
Dit artikel is nog niet af. |
| Republiek Bulgarije Република България (Repoeblika Balgarija)
| |
|---|---|
| Hoofdstad | Sofia |
| Aantal inwoners | 6.520.314 (2021) |
| Oppervlakte | 110.879 km² |
| Regeringsvorm | Parlementaire republiek |
| President | Rumen Radev (sinds 2017) |
| Premier | Kiril Petkov (sinds 2021) |
| Godsdienst | Christendom (61,1%) Geen religie (9,3%) Islam (7,9%) Overig (21,8%) |
| Taal | Bulgaars (български, bălgarski) |
| Munteenheid | Lev |
| Volkslied | Mila Rodino |
| Nationale feestdag | 3 maart |
| Landcode | BGR |
Bulgarije, officieel de Republiek Bulgarije is een van de oudste landen van Europa. Het land ligt op de Balkan, in het zuidoosten van Europa. Het land grenst in het noorden aan Roemenië. De grens tussen Roemenië en Bulgarije wordt grotendeels door de rivier de Donau gevormd. Verder grenst het land aan Servië, Macedonië, en in het zuiden aan Griekenland en Turkije. Aan de oostkant van Bulgarije ligt de Zwarte Zee. De hoofdstad van het land is Sofia. In totaal wonen er in Bulgarije zo'n 7,3 miljoen mensen, waarvan ongeveer 1,2 miljoen in Sofia. Het land is verdeeld in 28 provincies. Bulgarije is lid van de Europese Unie, maar gebruikt niet de Euro. Er wordt namelijk betaald met de Lev.
Geschiedenis
Eerste bewoners
In de gebieden waar nu Bulgarije ligt, leefden heel vroeger de Thraciërs. Archeologen weten niet veel over deze Thraciërs. In de zesde eeuw trokken de Slaven de Balkan binnen. De twee volkeren vermengden zich en na een tijd ging de Thracische cultuur helemaal op in de Slavische cultuur. Eén eeuw later kwamen de Proto-Bulgaren naar het gebied. De Slaven en Proto-Bulgaren vormden samen het volk de Bulgaren. Ze versloegen later de Byzantijnen en stichtten het Eerste Bulgaarse Rijk. Het rijk werd alsmaar groter en groter. Er kwamen delen van Griekenland, Roemenië, Albanië en Joegoslavië bij. Aan het hoofd van het Bulgaarse Rijk stond een tsaar. Onder tsaar Boris I werd Bulgarije in 864 christelijk gemaakt. Het Eerste Bulgaarse Rijk bleef bestaan tot 1018. Toen viel het in handen van het Byzantijnse Rijk (Oost-Romeinse Rijk). In 1185 lukten het de Bulgaren om zich te ontdoen van de Romeinen. Na een succesvolle opstand tegen de Byzantijnen werd het Tweede Bulgaarse Rijk gevormd. Veliko Tǎrnovo werd de nieuwe hoofdstad. Dit rijk was wel een stuk kleiner dan het vorige Bulgaarse Rijk. Maar toch ging het goed met de Bulgaarse economie, handel en cultuur. Maar door onderlinge ruzies ging het steeds slechter met de Bulgaren. De Osmaanse Turken konden daarom makkelijk de hoofdstad Veliko Tǎrnovo bezetten. Een paar jaar later was heel Bulgarije in handen van het Ottomaanse Rijk.
Turkse overheersing
De Turken bleven maar liefst vijf eeuwen de baas in Bulgarije, van 1396 tot 1878. Het leven onder een Turkse sultan was zwaar voor de Bulgaren. Ze moesten veel belasting betalen. Veel mensen van de Bulgaarse adel bekeerden zich tot de islam, omdat ze bang waren dat ze anders werden afgezet. De andere gewone Bulgaren bleven trouw aan de orthodoxe kerk, ook al ging dat niet altijd even makkelijk. Er veranderde voor de Bulgaren verder niet heel veel, maar veel van de ontwikkelingen in Europa gingen aan Bulgarije voorbij. Pas in de negentiende eeuw kwam er ruimte voor commerciële en culturele contacten met het westen, dankzij sultan Abdulmejit. Deze sultan wilde van het Ottomaanse Rijk een modern rijk maken. Ook mocht je van hem vrij geloven wat je wilde. Het duurde nog wel even voordat de Bulgaren hun eigen kerk hadden, namelijk in 1870. Ook wilden steeds meer mensen nog meer vrijheid of zelfs onafhankelijkheid. De nationale held Vasil Levski probeerde een revolutie uit te roepen, maar in 1873 werd hij door de Turken opgehangen. Maar toch gingen nationalisten door met het eisen van onafhankelijkheid. Er kwam een gewelddadige opstand, maar deze werd neergeslagen door de Turken en het kosten veel mensen het leven, de zogenaamde Aprilopstand van 1876.
Onafhankelijkheid en oorlogen
West-Europa reageerde geschokt op het bloedvergieten in het oosten. Maar Rusland wilde in dit gebied juist een politieke invloed en verklaarde de oorlog aan de Ottomaanse sultan. West-Europa liet Rusland hun gang gaan. De Russisch-Turkse Oorlog brak uit en duurde van 1877 tot 1878. De Bulgaren die onafhankelijk wilden worden van het Ottomaanse Rijk hoorde bij Rusland. Rusland won de oorlog. Het onafhankelijke Groot-Bulgarije werd door een verdrag in maart 1878 gesticht. Wel kwamen de westerse landen in verzet. De Russische macht zou volgens hen een grote bedreiging zijn. Al in juli 1878 werd Groot-Bulgarije in drie stukken verdeeld. De Bulgaren waren woedend. Ze raakten onder andere Macedonië kwijt. Er kwam een nieuwe vorst en in 1908 verklaarde hij Bulgarije onafhankelijk en benoemde zichzelf tot tsaar. Maar toch konden de Bulgaren het nog steeds niet accepteren dat Macedonië niet meer van hen was. Maar Bulgarije was niet de enige. Ook de Serviërs en de Grieken vonden dat Macedonië bij hun land hoorden. In 1912 besloten ze gezamenlijk om de Turken van de Balkan te verdrijven en Macedonië te verdelen. Het lukte om de Turken uit de Balkan te verdrijven. Nu moest Macedonië worden verdeeld, maar dat ging niet helemaal volgens plan. Bulgarije verklaarde zijn bondgenoten de oorlog, maar ze werden zelf aangevallen door de Roemenen vanuit het noorden en zelfs de Turken vanuit het zuiden. Het was over voor Bulgarije en ze verloren veel veroverd gebied.
Wereldoorlogen en de tussenliggende periode
Tijdens de Eerste Wereldoorlog hoorde Bulgarije bij de Centralen (o.a. Duitsland). De Centralen verloren de oorlog. Ze verloren nog meer grondgebied en moesten veel schadevergoeding betalen. Ook werd het Bulgaarse leger een stuk kleiner.
Onder leiding van Aleksandǎr Stambolijski werd de eerste regering na de oorlog gevormd. Hij probeerde de armoede onder de bevolking te bestrijden. Hij kreeg veel politieke kritiek en in 1923 viel de regering. Stambolijski werd vermoord. Cankov was zijn opvolger. Hij was een anti-communist. Dat zat Rusland niet lekker. Rusland drong aan dat de Bulgaarse Communistische Partij samen met de Boerenpartij de macht zouden grijpen. Na twee mislukte aanslagen op de Bulgaarse tsaar volgde een felle strijd. Er volgden veel arrestaties en executies. In 1934 vond een politieke staatsgreep plaats, die werd gesteund door tsaar Boris III. Er kwam een nieuwe regering die andere politieke partijen verbood. Tsaar Boris III stelde een Koninklijke dictatuur in.
In de jaren dertig was de tsaar onder de indruk geraakt door de successen van Adolf Hitler in nazi-Duitsland. Hitler bood zelfs een stuk grond aan Bulgarije. In maart 1941 sloot Bulgarije zich aan bij de asmogendheden. De westerse mogendheden verklaarden Bulgarije de oorlog. Bulgarije had zich opnieuw in een wereldoorlog gestort. Toch hielp de tsaar niet mee met operatie Barbarossa en van hem mochten er geen joden uit Bulgarije worden gedeporteerd. Hitler vond dat niet goed. In 1943 overleed tsaar Boris III en veel mensen vermoedden dat Hitler daar achter zat. Boris zou worden opgevolgd door zijn zesjarige zoontje, maar omdat hij nog te jong was werd zijn oom Kiril de baas. Maar het verzet in Bulgarije tegen de Duitsers en de Bulgaarse regering groeide. De partizanen, leden van het gewapende verzet, werkten nauw samen met de Sovjets en hadden zich verenigd in het Vaderlands Front. De communistische partizanen arresteerden de Bulgaarse regering. Daarom kwamen de communisten aan de macht. De nieuwe regering, die bestond uit Bulgaren, maar ook uit Russen, trad streng op tegen de burgers. Duizenden mensen werden gedood. Op 8 september 1944 sloot Bulgarije zich dus aan bij de geallieerden. De geallieerden wonnen de oorlog.
Communistische periode
In 1946 werd de monarchie, dus het koningshuis, afgeschaft en de Volksrepubliek Bulgarije ontstond. De communist Georgi Dimitrov werd de machtigste man van het land. Andere politieke partijen werden verboden. Eind 1947 werd een nieuwe grondwet aangenomen, deels bepaald door de Sovjet-Unie. De Sovjet-Unie, onder leiding van Jozef Stalin, had dus een beetje de macht in Bulgarije. Bulgarije moest alles doen wat de Sovjets zeiden. De Bulgaren kenden een tijd van angst. De economie was in handen van de staat. Turkse minderheden werden vervolgd. Ook kwam er weer ruzie tussen Bulgarije, Joegoslavië en Griekenland over Macedonië. Toen in 1954 Todor Zjivkov de leider werd, probeerde hij de macht langzamerhand naar zich toe te trekken. Hij probeerde weer een beetje contact met het westen te krijgen. Maar toch liet hij de mensen niet hun eigen gang gaan. Zjivkov was ook een communist en hij gaf geen vrijheid aan de mensen. Zjivkov wilde ook dat Turken opgingen in de Bulgaarse samenleving. Turks spreken in het openbaar was verboden en zelfs Turks onderwijs. Wie hier tegen op zag, moest het land verlaten. In 1989 verlieten meer dan 300.000 moslims (dus Turken) Bulgarije. Economisch gezien ging het dankzij Zjivkov wel beter, tot de jaren 80. Zjivkov was niet van plan om dit te herstellen en veel mensen werden boos. Michail Gorbatsjov werd in de Sovjet-Unie de baas. Hij wilde de Sovjet-Unie hervormen. Maar Zjivkov wilde dat in Bulgarije helemaal niet. Hij kon de opstandelingen met moeite tegenhouden. Pas op 10 november 1989 was het afgelopen voor Todor Zjivkov.
1990-nu
Het was moeilijk om van het communistische land een democratisch land te maken. Op 15 november 1990 werd de naam Volksrepubliek Bulgarije veranderd in de Republiek Bulgarije (het tegenwoordige Bulgarije). Het kostte veel moeite om Bulgarije te herstellen. Op 29 maart 2004 sloot Bulgarije zich aan bij de NAVO en op 1 januari 2007 bij de Europese Unie.
Natuur
De natuur verschilt sterk in de verschillende gebieden van Bulgarije. Er zijn hoge bergen waar sneeuw ligt en waar toeristen komen om te skiën. Meer naar het zuiden is het warm en er zijn zonnige kusten, waar toeristen juist komen voor de zon en het strand. Ook zijn er veel bossen. Door het midden van Bulgarije ligt de bergketen "Balkan". Naar die bergen is de hele Balkan (dus het gebied) vernoemd. Er zijn ook veel rivieren. De grootste rivier is de Donau maar ook de Iskar, de Maritsa en de Strimon zijn belangrijke rivieren.
Bijzonderheden
In Bulgarije is het cyrillische schrift in gebruik. Een andere bijzonderheid, waarop je moet letten als je het land ooit bezoekt, is dat daar jaknikken als ontkenning geldt en neeschudden als bevestiging (net andersom dan bij ons dus).
Foto-galerij
- Bulgarije lokatie.png
Locatie in Europa
Satellietfoto
Satellietfoto
Vlag en wapen
Vlag van Bulgarije
- Bulgarije wapen.gif
Wapen van Bulgarije
- Bulgarije comwapen.gif
Wapen van Bulgarije in de communistische periode
Externe link
|
Europese Unie | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||
| Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Europa | 
| ||
|---|---|---|---|
| Albanië · Andorra · Armenië · Azerbeidzjan · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Georgië · Griekenland · Hongarije · IJsland · Ierland · Italië · Kazachstan · Kroatië · Letland · Liechtenstein · Litouwen · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederland · Noord-Macedonië · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · San Marino · Servië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Turkije · Vaticaanstad · Verenigd Koninkrijk · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland Alle schuine landen liggen ook in een ander werelddeel. Afhankelijke gebieden: Ålandseilanden · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Man · Spitsbergen |
|||