Bloedmaan
De bloedmaan is hetzelfde als een hele maansverduistering. De maan krijgt dan een rode kleur als de maan helemaal achter de aarde staat en zon er niet bij kan.
Een bloedmaan ontstaat als de maan in de schaduw van de aarde valt. Er komt dan niet veel licht bij de maan. Zo krijgt de maan een rode gloed en lijkt het op een bloedmaan.
Er is een bloedmaan geweest op 27 juli 2018. Als hem niet gezien heb dan moet je wachten tot 2033, dan is er weer een nieuwe.
Hoe ontstaat een bloedmaan
Er ontstaat een bloedmaan als de maan in de schaduw van de aarde valt. De maan wordt rood omdat de dampkring het zonlicht breekt, als een prisma. De zon is breder dan de aarde, dus loopt de schaduw na de aarde in een kegel vorm. Aangezien de maan kleiner is, valt die schaduw nu precies op de maan. Hoe het precies werkt, leg ik hieronder uit.
De aarde, de maan en de zon draaien
De aarde draait in één dag een heel rondje. De maan draait een rondje om de aarde heen. Eén zo'n rondje duurt bijna 30 dagen. Ongeveer een maand dus. De aarde draait ook een rondje om de zon heen. Dit is een heel groot rondje dat een heel jaar duurt. Dit kun je heel goed zien als je op deze link klikt http://www.ruimtevaartindeklas.nl/lespakketten/maanfasen-en-verduisteringen/beelden/3971.
Wanneer de maan precies achter de aarde staat en de zon er niet bij kan, kun je de bloedmaan zien. Dit gebeurt tussen de twee en vijf keer per jaar. Je zou denken dat er eigenlijk elke maand een maansverduistering is, omdat de maan elke maand een rondje draait. Dit is niet waar. De maan maakt een schuin rondje, waardoor de maan maar twee keer per maand op dezelfde hoogte staat als de zon en de aarde. Omdat de aarde ook draait, moet de maan precies achter de aarde staan en op dezelfde hoogte als de aarde en de zon. Ook moet het volle maan zijn, wat maar één keer per maand zo is. Dit is dus de reden dat het maar zo weinig gebeurt in een jaar.
Maansverduistering
Er zijn verschillende maansverduisteringen. Je heb een gedeeltelijke maansverduistering en een totale maansverduistering. De bloedmaan is alleen te zien tijdens een totale maansverduistering. Dit betekent dat de maan in de kernschaduw van de aarde valt. Bij een gedeeltelijke maansverduistering, valt de maan in de bijschaduw en is de maan iets donkerder. Probeer het zelf maar eens. Houd een bal voor een lamp en kijk naar de schaduwen. Als het goed is, zie je een donkere schaduw en een lichtere schaduw. De donkere schaduw is de kernschaduw en de lichtere schaduw is de bijschaduw. Kijk ook maar naar het plaatje links. De Z staat voor zon, de A voor aarde en de M voor maan.
Licht
Maar hoe komt het dat de maan rood wordt? De zon zorgt voor al het licht dat wij zien. Het licht van de zon is wit en schijnt op de aarde en de maan. De aarde en de maan kaatsen veel licht weer af. Hierdoor lijkt het alsof de maan licht geeft. Maar eigenlijk is het licht van de zon dat door de maan wordt weerkaatst.
Het licht van de zon is wit. In wit licht zitten alle andere kleuren verstopt. Hoe kan het dan dat de hemel blauw is en de maan soms rood? In de lucht zitten hele hele hele kleine stofjes. De kleur blauw kan niet door deze stofjes heen en wordt dus overal naartoe gekaatst. Alle andere kleuren gaan wel door de stofjes heen, alleen de kleur blauw blijft in de lucht hangen. Hierdoor is de hemel blauw.
Maar niet altijd. Bij zonsopkomst en zonsondergang is de lucht soms rood. Doordat het zonlicht langer moet reizen, worden alle kleuren, behalve de kleur rood tegengehouden door de stofjes die in de lucht zitten. Rood kan namelijk het verste reizen. De kleur rood komt dus wel in de lucht. Hierdoor is de lucht bij zonsopkomst en zonsondergang rood. Maar hoe wordt de maan dan rood?
Zoals je nu weet, kan de kleur rood het verste reizen. Zoals te zien is in het plaatje hier rechts, wordt blauw licht van de zon op de aarde veel verbogen naar de andere kant van de ruimte. Het rode licht wordt maar een klein beetje verbogen richting de achterkant van de aarde, omdat deze verder kan reizen. Bij een totale maansverduistering, staat de maan achter de aarde, waardoor het rode licht tegen de maan aankomt. De maan kaatst dat rode licht weer terug op de aarde, waardoor wij de maan rood zien. Dit is dan de bloedmaan, omdat de kleur van de maan op de kleur van bloed lijkt.
om dit allemaal nog een keer in een filmpje te zien, kun je op deze link klikken https://www.youtube.com/watch?v=Nnka_ZKtdos.
Bronnen
ESERO. (z.d.). Animatie: Zon, aarde, maan [Video]. Geraadpleegd op 5 november 2018, van http://www.ruimtevaartindeklas.nl/lespakketten/maanfasen-en-verduisteringen/beelden/3971
Kersbergen, C., & Haarhuis, A. (2015). Hemellichamen en natuurverschijnselen. In C. Kersbergen, & A. Haarhuis (Reds.), Natuuronderwijs inzichtelijk (4e ed., pp. 427–445). Bussum, Nederland: Coutinho.
Meester Tom legt uit. (2016, 18 april). Maansverduistering uitleg [Video]. Geraadpleegd op 5 november 2018, van https://www.youtube.com/watch?v=Nnka_ZKtdos
NASA. (z.d.). BLOOD RED MOON: TOTAL LUNAR ECLIPSE. Geraadpleegd op 2 november 2018, van https://mars.nasa.gov/allaboutmars/nightsky/total-lunar-eclipse/
National Geographic. (2018, 6 augustus). Maansverduistering 101. Geraadpleegd op 2 november 2018, van https://www.nationalgeographic.nl/video/tv/maansverduistering-101
Simmons, J., & Potter, K. S. (2000). Optical Materials. San Diego, USA: Academic Press.
The Quantum Universe. (2016, 24 april). Waarom is de lucht blauw en de ochtend rood? Geraadpleegd op 4 november 2018, van http://www.quantumuniverse.nl/waarom-de-lucht-blauw-en-de-ochtend-rood
Volkssterrenwacht Urania. (z.d.). Eclipsen. Geraadpleegd op 2 november 2018, van http://www.urania.be/astronomie/sterrenkunde/hemelmechanica/eclipsen