Beurskrach van 1929

Paniek na de beurskrach van 1929 in New York City

De beurskrach of beurscrash van 1929 was een plotselinge ineenstorting van de aandelenkoersen op de beurs van Wall Street in New York City. Deze vond plaats in oktober 1929 en leidde tot een wereldwijde, economische crisis in de jaren 1930. Deze economische crisis noemen we de Grote Depressie. De crash betekende het einde van de Roaring Twenties, de periode van welvaart en voorspoed in de jaren 1920. Wereldwijd was bijna ieder land getroffen door de crisis.

Tijdens de jaren 20 beleefden de Verenigde Staten een periode van hoge welvaart. Op de beurzen schoten de koersen enorm omhoog. Hierdoor werden aandelen erg veel waard en werd beleggen populair. Een hoop mensen belegden hierdoor in de hoop dat hun geld meer waard werd. De onderliggende economie was echter in kracht verminderd, maar dit was niet duidelijk. Beleggers gingen ervanuit dat hun geld alleen maar meer waard werd tegen alle logica in. In de zomer 1929 vlakte de economie af. De markt was vol en veel bedrijven stopten hun productie en ontsloegen mensen. Doordat mensen ontslagen werden namen hun bestedingen af. Doordat de bestedingen afnamen krompen bedrijven hun productie nog meer en ontsloegen nog meer mensen. Hierdoor gingen er ook bedrijven failliet, waardoor alle werknemers van dat bedrijf werkloos werden. Er ontstond dus een hele kettingreactie.

Op donderdag 24 oktober 1929 begonnen de aandelenkoersen op de beurs van Wall Street in New York City ineens te dalen. Hierdoor ontstond paniek. Veel beleggers begonnen hun aandelen ineens massaal te verkopen. Doordat de vraag ineens enorm afnam zakten de koersen volledig in. Bijna alle aandelen waren gezakt. Deze gebeurtenis noemen we Zwarte Donderdag. De beurscrash leidde tot een wereldwijde economische crisis, aangezien veel landen afhankelijk waren van de handel met de Verenigde Staten. Vooral Duitsland werd hard getroffen, aangezien het veel geld had geleend bij de Verenigde Staten voor het afbetalen van de schade gemaakt tijdens de Eerste Wereldoorlog aan onder andere Frankrijk (zie Dawesplan). Deze crisis in Duitsland leidde ertoe dat in 1933 Adolf Hitler aan de macht kwam.

In de Verenigde Staten zelf werd toenmalig president Herbert Hoover opgeroepen in te grijpen. Hoewel Hoover ingreep, was dit vaak te weinig of te laat. Hoover was voorstander van de laissez-faire-economie. Dit betekent dat de overheid zich niet met de economie moet bemoeien en dat het vanzelf beter zou gaan. Hoover verloor van Democraat Franklin D. Roosevelt in 1933, die zorgde dat de overheid zich met de economie ging bemoeien. Zijn plannen worden de New Deal genoemd. Roosevelt zorgde ervoor dat de crisis werd verlicht. De crisis bereikte in 1934 zijn dieptepunt. Pas in 1954 waren de aandelenkoersen weer op het niveau van voor de crash.