Brontekst bekijken van Beleg van Wenen (1683)

{{Infobox oorlog
|Naam                             =Beleg van Wenen
| Afbeelding                      =[[Bestand:Juliusz_Kossak_Sobieski_pod_Wiedniem.jpeg|300px]]
| Onderschrift                    =Schilderij van het ''Beleg van Wenen''
| EersteDatum                     =[[14 juli]] [[1683]]
| TweedeDatum                     =[[12 september]] [[1683]]
| Locatie                         =[[Wenen]], [[Oostenrijk]]
| Overwinning voor                =[[Heilige Roomse Rijk]] & [[Pools-Litouwse Gemenebest|Polen-Litouwen]]
| NaamStrijdendePartij1           =[[Bestand:Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_with_haloes_(1400-1806).svg|20px]] [[Heilige Roomse Rijk]]<br />[[Bestand:Flag_of_Poland-Lithuania_(Empire_Total_War).svg|20px]] [[Pools-Litouwse Gemenebest|Polen-Litouwen]]
| NaamStrijdendePartij2           =[[Bestand:Flag of Ottoman Empire (1517-1793).png|20px]] [[Ottomaanse Rijk]]<br />[[Bestand:Flag_of_Wallachia.svg|20px]] [[Wallachije]]<br />[[Bestand:Flag_of_Moldavia.svg|20px]] [[Vorstendom Moldavië|Moldavië]]
| NaamStrijdendePartij3           =
| LedenStrijdendePartij1          =Oostenrijkse verdedigers<br />Poolse zware cavalerie<br />Hulptroepen uit verschillende staatjes in het Heilige Roomse Rijk
| LedenStrijdendePartij2          =Ottomaanse Leger<br />Hulptroepen uit Vorstendom Moldavië<br />Hulptroepen uit Wallachije
| LedenStrijdendePartij3          =
| LeidersStrijdendePartij1        =[[Jan Sobieski]]<br />[[Karel V van Lotharingen]]<br />[[George Frederik van Waldeck-Eisenberg]]<br />[[Maximiliaan II Emanuel van Beieren]]
| LeidersStrijdendePartij2        =[[Kara Mustafa]]
| LeidersStrijdendePartij3        =
| TroepensterkteStrijdendePartij1 =70.000
| TroepensterkteStrijdendePartij2 =138.000
| TroepensterkteStrijdendePartij3 =
| VerliezenStrijdendePartij1      =4.000
| VerliezenStrijdendePartij2      =15.000
| VerliezenStrijdendePartij3      =
}}
Het '''Beleg van Wenen''' was een beleg van Wenen door de Ottomanen in 1683 en begon op 14 juli dat jaar. Het was een belangrijke gebeurtenis in de wereldgeschiedenis. Het goed georganiseerde 138.000 man tellende leger van de Ottomanen dat nog bijna nooit had verloren verloor van een leger van 70.000 Europeanen.
==Hoe kwam het zo ver?==
Het [[Ottomaanse Rijk]] had in de eeuwen daarvoor heel Zuid Oost-Europa veroverd. Maar de Ottomanen wilden meer. Het [[aartshertogdom Oostenrijk]] dat hoorde bij het [[Heilige Roomse Rijk]] was slecht verdedigd en ook verzwakt door voortdurende oorlogen tegen de Ottomanen. De Ottomanen zelf hadden een hoog moreel (dat betekende dat de soldaten optimistisch waren), goede kanonnen en een speciale eenheid: De Janitsaren. Dat waren speciaal getrainde soldaten die op zwakke punten van de vijand werden ingezet. Het leek er dan ook ook dat Wenen snel zou vallen. De buitenste muur was al veroverd en het leek slechts een kwestie van tijd voordat de Ottomanen zouden winnen. Maar het liep anders...

==Het beleg==
Wenen was dus volledig omsingeld en de burgers van Wenen hadden al bijna de hoop opgegeven. Het leek een herhaling te worden van [[Beleg en val van Constantinopel|Constantinopel]]. Dat is het niet geworden, dat komt doordat de Poolse elitetroepen net op tijd kwamen om Wenen te redden en de Ottomanen terug te drijven. Tijdens het beleg gebruikten de Ottomanen tunnels met explosieven die onderen de stadsmuren werden gegraven. Als die tot ontploffing werd gebracht werd de grond onder de muren vernietigd en zakte de muren in.

==Wenen ontzet==
Het was vroeg in de ochtend, 11 september 1683. Als uit een sprookje kwam de Poolse koning [[Jan III Sobieski]] aanzetten met een groot leger. Polen, Oostenrijkers, Duitsers en allemaal andere troepen.  Hij bedacht een sluw plan om de Turken te verslaan, dat is hem gelukt. Eerst vielen de Pools-Duitse soldaten te voet om de beurt aan. Nadat het Ottomaanse leger zich in veiligheid probeerde te brengen door grote bewegingen te maken viel de Oostenrijks-Poolse zware cavalerie (soldaten te paard, beter bekend als de ''Gevleugelde Huzaren'') van rechts aan. Ze veroorzaakten enorme schade. Na 13 uur was het zover: De Ottomanen waren verslagen, Wenen was gered. De Ottomanen vluchten door [[Hongarije]] en kwamen aan in [[Belgrado]]. Daar kreeg de leider van de Ottomanen in de veldslag, [[Kara Mustafa]], een pakje van de sultan. in het pakje zat een zwarte sjaal, hij moest zich ophangen.

==En wat als Wenen was gevallen?==
Als Wenen was gevallen hadden we misschien in Nederland allemaal Turks gesproken. Na Wenen kwam in Midden-Europa geen enkele grote stad meer. De Ottomanen hadden als ze Wenen konden gebruiken als uitvalsbasis, misschien het Heilige Roomse Rijk kunnen verslaan, het machtige Frankrijk kunnen overwinnen, de Pauselijke Staat bezet, de paus afgezet. Berlijn, Brussel en Parijs zouden veroverd worden. Gelukkig werd Wenen niet veroverd en verloren de Ottomanen hun kans om Europa te veroveren. Pas nu werden de Europese vorsten zich ervan bewust dat de hele westerse beschaving aan een zijden draadje had gehangen. Ze vormden de Heilige Alliantie en begonnen de Grote Turkse Oorlog. Het Ottomaanse Rijk werd kleiner en kleiner, totdat het in 1923 definitief verslagen zou worden. Andere historici zeggen dat als de Ottomanen Wenen hadden veroverd, de Europeanen het vast weer snel hadden terug veroverd en dat het niet zo fout zou gaan. Niemand zal het ooit weten.

==Wist je dat?==
*Paus Innocentius IX noemde Jan Sobieski "redder van het christendom" voor zijn overwinning bij Wenen.
*Paus Innocentius stelde de [[Heilige Naam van Maria]] in ter gedachtenis aan de overwinning bij Wenen
*Jan Sobieski werd door de geschrokken Ottomanen de "Leeuw van Lechistan" genoemd.

==Zie ook==
*[[Geschiedenis van Oostenrijk]]
[[Categorie:Geschiedenis van Oostenrijk]]
[[Categorie:Wenen]]