Baskisch

Verspreiding van het Baskisch (donkerrood) door de eeuwen heen.

Het Baskisch (in het Baskisch: Euskara) is een taal die wordt gesproken in Baskenland, in de regio op de grens van Spanje en Frankrijk in de westelijke Pyreneeën. Ongeveer 800.000 mensen spreken Baskisch als moedertaal. 700.000 van hen wonen in Baskenland en de overige 100.000 in Navarra (Spanje) en over de hele wereld. Bijzonder aan het Baskisch is dat het geen enkele verbinding lijkt te hebben met een andere taal. De meeste talen in Europa horen bij de Indo-Europese talen, maar Baskisch niet. Het heeft een hele eigen grammatica en eigen woordenschat, die in niks lijkt op Spaans, Frans of andere Europese talen.

Verspreiding

Kaart van Baskenland. Hoe donkerder groen, hoe meer mensen Baskisch kunnen.

Het Baskisch wordt tegenwoordig vooral gesproken in het noorden van Baskenland en Navarra, waar het ook officieel is. Vroeger werd het in een veel groter gebied gesproken, maar door de druk van het Spaans verliest de taal al eeuwen sprekers. In de regio Baskenland kon 30% vloeiend Baskisch, 18% kon het verstaan en 50% kon helemaal geen Baskisch. In Frans-Baskenland kon 22% Baskisch, 8% kon het verstaan en de overige 70% kon geen Baskisch. In Navarra kon maar 11% vloeiend Baskisch, 7% kon het verstaan en de 82% kon helemaal geen Baskisch. Tegenwoordig wordt Baskisch in Baskenland meer gebruikt, maar in Frans-Baskenland is de toekomst van het Baskisch onzeker.

Familie

Het bijzondere aan het Baskisch is dat het voor zover bekend aan geen enkele andere taal verwant is. In het gebied rond Baskenland worden alleen maar Romaanse talen gesproken zoals Spaans, Frans en Asturisch. Het is niet bekend waar de Basken vandaan komen, maar waarschijnlijk woonden ze al in Baskenland voordat de gebieden rondom hen Romaanse talen gingen spreken. Sommige wetenschappers beweren dat het Baskisch misschien een oude Afrikaanse taal is of dat het uit de Kaukasus komt, maar daar is eigenlijk geen bewijs voor.