Adolf Galland
Adolf Galland (1912-1996) was een beroemde Duitse gevechtspiloot uit de Tweede Wereldoorlog.
Van zweefvlieger tot jachtvlieger
Als middelbare scholier mocht Galland een keer meevliegen in een zweefvliegtuig. Dat is een vliegtuig zonder motor dat op gang moet worden getrokken door een echt vliegtuig en hij was meteen "'verkocht". Het duurde niet lang, of hij mocht zelf een zweefvliegtuig besturen. Daarmee deed hij de ervaring op, die hem als piloot van een gevechtsvliegtuig later goed van pas zou komen.
Je hebt misschien wel eens gehoord of gelezen, dat Duitsland de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) had verloren, en dat de overwinnaars van die oorlog, hoofdzakelijk Engeland en Frankrijk, hadden bepaald, dat Duitsland er nooit meer een luchtmacht op na mocht houden. Daarom probeerde Duitsland in de Jaren 30 van de vorige eeuw in het geheim toch een luchtmacht op te bouwen. En Galland viel met zijn ervaring gelijk in de prijzen, toen er piloten (jachtvliegers noemt men die daar meestal) werden gezocht voor deze nieuwe organisatie. Maar het had niet veel gescheeld, of zijn aanstaande carrière was gelijk al weer voorbij. In 1935 stortte Galland bij het oefenen van een gevaarlijke manoeuvre namelijk neer. Want Galland was - en dat was misschien wel een zwak punt van hem - wel een beetje een waaghals. Wonder boven wonder overleefde hij die crash, maar niet zonder kleerscheuren. Zijn neus was verbrijzeld. Daardoor zou zijn gezicht altijd ontsierd worden door een zogenaamde boksersneus. Maar wat nog erger was: hij had glassplinters in zijn ogen gekregen en zijn gezichtsvermogen was aangetast. En dat is iets wat je als piloot natuurlijk niet kunt hebben. Hij werd afgekeurd voor de jachtvliegerij. Het keuringsrapport werd door zijn commandant, die hem wel mocht, echter stiekem achtergehouden. En Galland kon zijn carrière bij de luchtmacht voortzetten.
Guernica
In Duitsland was, sinds Adolf Hitler daar sinds 1933 aan de macht was, de opbouw van een nieuw leger met kracht ter hand genomen. Die vond dat zijn nieuwe luchtmacht, die inmiddels door Engeland en Frankrijk oogluikend werd toegelaten, praktijkervaring nodig had. Toevallig was er in die tijd in Spanje net een burgeroorlog uitgebroken. Duitsland en Italië (waar inmiddels een soortgelijke regering als in Duitsland was ontstaan) steunden de Spaanse nationalisten in hun strijd tegen de communisten met een eskader gevechtsvliegtuigen. Ook Galland werd uitgezonden.
Dat was voor de eerste keer dat Europa in aanraking kwam met de verschrikkingen van de moderne oorlog met massale luchtbombardementen. Zo werd het dorpje Guernica door Gallands "Legioen Condor" in mei 1937 met de grond gelijk gemaakt. Wereldwijd klonken protesten op tegen deze aanval. Die zou weliswaar bedoeld zijn tegen een verbindingsroute van de communisten, maar de bommen kwamen daar beslist niet terecht. De Spaanse kunstenaar Picasso maakte er zijn - later wereldberoemde - schilderij over.
De oorlog breekt uit
In 1939 begon de Tweede Wereldoorlog met de Duitse aanval op Polen. Galland moest het Duitse leger daar met een eskader gevechtsvliegtuigen ondersteunen. Dat deed hij volgens zijn superieuren zo goed dat hij op 1 oktober 1939 (toen Polen was verslagen) bevorderd werd tot kapitein. In de volgende fase van de oorlog, in 1940, bij de Duitse aanval op het westen, haalde Galland op 12 mei 1940 boven Frankrijk al gelijk drie Britse vliegtuigen neer. In juni 1940 werd hij zelf commandant van een jachteskader en op 18 juli 1940 werd hij bevorderd tot majoor. Zijn succes hield aan, want op 24 september 1940 had hij al 40 vijandelijke vliegtuigen neergeschoten. Dat leidde ertoe, dat hij bij de Britse luchtmacht, de RAF (Royal Air Force), al gauw als een gevreesde tegenstander werd gezien. Maar Galland haatte de Britten niet. Twee neergeschoten Britse vliegers, die door de Duitsers krijgsgevangen waren gemaakt, Douglas Bader (die bij de crash helaas beide benen kwijtraakte) en Robert Stanford Tuck, werden zelfs goede vrienden van hem.
Toen Galland op 4 december 1941 de eretitel "generaal van de jachtvliegers" kreeg, was hij pas 29 jaar oud en daarmee de jongste generaal van de Duitsers. Op 19 november 1942 werd hij officieel generaal-majoor. Voor zijn 94ste zege in een luchtgevecht, op 28 januari 1942, was hij beloond met een hoge militaire onderscheiding: het ridderkruis van het IJzeren Kruis met briljanten.
Operatie Cerberus
In zijn nieuwe functie vervulde Galland een belangrijke rol bij de spectaculaire uitbraak door Het Kanaal in februari 1942 van de Duitse slagkruisers "Scharnhorst" en "Gneisenau" en de zware kruiser "Prinz Eugen". Die zaten vast in de Franse havenplaats Cherbourg en waren herhaaldelijk het doelwit van Britse luchtaanvallen. Het was een ontsnapping onder het kustgeschut van Dover, die bekend staat als "Operatie Cerberus". Galland zorgde met zijn vliegtuigen voor een beschermende "paraplu" boven de schepen. De Britten hadden het nakijken en noemden de ontsnapping "de grootste blamage sinds Chatham" in 1667. Michiel de Ruyter had toen de Engelse vloot in eigen huis aangevallen en grotendeels vernietigd.
De eerste straaljager
Adolf Galland was ook betrokken bij de testen voor de eerste straaljager ter wereld, de Duitse Messerschmitt Me 262. Hij en zijn collega's waren laaiend enthousiast over dit "wondervliegtuig". Het zou een tegenwicht kunnen bieden aan de geallieerde bombardementen op Duitsland, die steeds massalere vormen aannamen. Hitler was echter minder enthousiast. Die wilde het nieuwe vliegtuig inzetten als bommenwerper tegen de geallieerde invasie, die elk moment werd verwacht. Door met ontslag te dreigen kon Galland toch nog bereiken, dat de Me 262 als gevechtsvliegtuig in een speciale eenheid werd uitgetest aan het front.
Het einde van de oorlog
In april 1944 werd Galland benoemd tot luitenant-generaal, rijkelijk laat na zijn benoeming tot generaal-majoor. Dat duidde er al op, dat er irritaties waren, vooral met luchtmaarschalk Hermann Göring, die al een opvolger voor hem op het oog had. De twist liep zo hoog op, dat Hitler zich er zelf mee ging bemoeien. Hij benoemde Galland tot commandant van de zogeheten Jachtgroep 44, die uitgerust was met de Me 262. Vele van de succesvolste Duitse jachtvliegers meldden zich voor deze elite-eenheid aan. De aanstaande nederlaag zou het wel niet kunnen voorkomen. Maar men wilde dan toch eervol ten onder gaan.
Galland maakte het einde van de oorlog mee in een militair hospitaal in Beieren, nadat hij zelf bij een luchtgevecht aan een been gewond was geraakt. Na de Duitse capitulatie in mei 1945 werd hij door de Amerikanen krijgsgevangen gemaakt, maar na twee jaar vrijgelaten. In de Jaren 50 was hij nog enige tijd militair adviseur in Argentinië. Ook publiceerde hij een aantal boeken over zijn ervaringen als jachtvlieger. Aan de film "De slag om Engeland" (1969), die een groot succes was, werkte hij als adviseur mee.