Aardbeving
Een aardbeving is een vrij veel voorkomende natuurramp.
De aarde
De aarde is een soort toverbal, opgebouwd uit verschillende lagen. De buitenkant is afgekoeld, terwijl het binnenste deel, de kern, nog flink heet en vloeibaar is. Op sommige plekken op aarde komt dit vloeibare materiaal(lava) naar buiten zetten (vulkanen). De buitenste veertig kilometer van de aardbol noemen we de aardkorst. Daaronder ligt de aardmantel tot een diepte van 3000 kilometer.
De grond is stevig. De huizen staan erop. Bomen houden zich er met hun wortels aan vast. Iedereen weet dat net zo zeker als dat water nat is en vuur heet. Daar hoef je niet over na te denken. Misschien kun je je daarom voorstellen dat iedereen vreselijk schrikt als die grond in eens gaat bewegen. Alles om je heen blijkt plotseling nergens meer aan vast te zitten. Zoiets gebeurt bij een aardbeving.
Aardbevingen
Aardbevingen zijn trillingen van de aardkorst en worden veroorzaakt door schuivende platen (aardschollen)in de aardkorst. Op de grenzen (breuklijnen) van deze aardschollen komen aardbevingen en vulkanen voor. De platen in de aardkorst verschuiven ieder jaar 2 tot 12 centimeter. Als de druk tussen of in de platen groter wordt dan gaan de platen over elkaar en komt er een grote energie vrij die weer een aardbeving maakt. 90% van de aardbevingen komt voor op de grens van twee platen. Men is nog niet in staat een aardbeving te voorspellen, wel zijn er al veel landen bezig om voor elkaar te krijgen dat ze het kunnen voorspellen wanneer er een aardbeving komt, zodat er minder schade is. De landen die dit proberen zijn landen waar veel aardbevingen voorkomen, onder andere Canada.
Om aardbevingen te kunnen meten (hoe erg en zwaar ze zijn) hebben ze een seismograaf die kan meten welke kracht de aardbeving heeft. Je hebt ook de schaal van Richter, aardbevingen liggen tussen de 1 en 9. Negen is het zwaarst wat er bestaat + veel huizen storten dan in. Bij 1 voel je alleen de trilling van een vrachtauto die door de straat rijdt.
Als er een aardbeving is geweest moet je kijken of er ergens in de buurt gewonden zijn moet je ze verzorgen tot er hulp komt je moet er natuurlijk wel voor zorgen dat je veilig zit soms praten mensen over het epicentrum als men het heeft over het epicentrum dan hebben ze het over het middelpunt van de aard beving daar mee bedoel ik waar de aardbeving begonnen is daar is dan de grootste schade en moet de meeste hulp naartoe gestuurd worden meestal zijn ze te laat door al het puin dat op de weg ligt Nederland ligt op de Euraziatische plaat niet bang zijn we liggen in het midden van een plaat er kan dus weinig gebeuren
Geschiedenis
Hieronder staat een lijst met jaartallen. Als je op een jaartal klikt zie je een aantal aardbevingen van dat jaar.
Waar komen aardbevingen vooral voor en waarom daar? In sommige landen is de kans op een aardbeving veel groter dan in andere landen. Dit heeft te maken met de breuklijnen tussen de aardplaten. Landen die in de buurt liggen van een breuklijn hebben een grotere kans om getroffen te worden door een aardbeving. Op de afbeelding is te zien hoe de aardplaten over de wereld verdeeld zijn. De witte lijnen op de afbeelding zijn de breuklijnen. De meeste aardbevingen komen voor rond de grote oceaan, waar landen als Japan, Australië en China aan grenzen. Ook landen rondom de middellandse zee worden regelmatig getroffen. Veel aardbevingen vinden plaats in de oceanen. Als de beving krachtig genoeg is, dan kan hierdoor een grote vloedgolf ontstaan, waardoor grote delen land verwoest kunnen worden. Welke gevolgen kan een aardbeving hebben? Materiële schade Tot aan een kracht van 5 op de schaal van Richter zal een aardbeving weinig schade tot gevolg hebben. Het kan zijn dat je het gevoel hebt dat er een vrachtwagen langs rijdt en in sommige gevallen zullen lichte voorwerpen bewegen. Als de aardbeving krachtiger wordt dan 5 op de schaal van Richter, dan zullen de gevolgen groter zijn in de vorm van schade en slachtoffers. Emotionele klachten Na een aardbeving kunnen mensen ook emotionele schade oplopen. Dit zijn klachten die ervoor zorgen dat je de aardbeving niet kan vergeten en slechte herinneringen aan over houdt. Deze herinneringen kunnen ervoor zorgen dat je je niet meer lekker in je vel voelt Hier zijn een paar voorbeelden die je kan overhouden na een aardbeving: - Stressklachten - Angststoornissen - Minder levensvreugde - Nachtmerries - Verhuizen van geliefde omgeving - Aantasting woongenot - Verlies van dierbare
Welke factoren hebben invloed op de schade van een aardbeving?
De schade van een aardbeving is niet overal het zelfde. Er zijn namelijk bepaalde factoren die de schade beïnvloeden. Enkele factoren die invloed hebben op de schade zijn: Diepte van de beving, soort ondergrond, aantal huizen en mensen in het gebied, kwaliteit van de huizen.
Voorbeeld: Stel je voor dat er op 2 plekken op wereld een aardbeving heeft plaatsgevonden met een kracht van 7. Plek 1: Heeft 1000 inwoners en aardbeving bestendige, stevige huizen. Plek 2: Heeft 50 inwoners en geen aardbeving bestendige, stevige huizen. Waar zal volgens jouw de meeste schade plaatsvinden? Natuurlijk plek 1 toch? Want die heeft namelijk de meeste inwoners en huizen. Nee natuurlijk niet! Ondanks dat plek 1 meer inwoners en meer huizen heeft, zal plek 2 meer schade hebben omdat de factor van ‘’stevige huizen’’ een grote rol heeft gespeeld tijdens de aardbeving. Welke maatregelen kun je nemen om schade te beperken?
Telkens weer bedenken architecten en bouwkundigen manieren om nieuwe gebouwen nog meer bestand tegen aardbevingen te maken en oude gebouwen te verstevigen. Maar deze technieken zijn duur en daarom kosten aardbevingen in armere delen van de wereld regelmatig veel mensenlevens en veroorzaken grote schade
Enkele voorbeelden van bouwtechnieken:
Een ‘tuned mass damper’ : dit is een groot gewicht boven op een hoog gebouw. Het is bedoeld om in tegengestelde richting te bewegen en het gebouw zo recht te houden in sterke wind en bij aardbevingen.
Sterkere pilaren: Betonnen pilaren met spiraalsgewijs gewonden betonijzer kunnen het schudden en schuiven van een aardbeving goed doorstaan.
In sommige landen zitten aardbevingsoefeningen in het lespakket. Bij een aardbeving zit je het veiligst onder een tafeltje.