Aanslag in Utrecht op 18 maart 2019


Aanslag in Utrecht op 18 maart 2019
Datum	18 maart 2019
Tijd	10:45 (CET)
Locatie	24 Oktoberplein, Utrecht, Nederland
Omschrijving	Gökmen T. schiet op passagiers van een tram in Utrecht
Dader(s) en slachtoffer(s)
Dader(s)	Gökmen T.
Dadergroepen
Doelwit(ten)
Doden	4
Gewonden	6 (2 vrouwen zwaargewond en 4 lichtgewonden)
Wapens
Gebruikte wapens	Vuistvuurwapen
Portaal Geschiedenis

Op 18 maart 2019 vond er een aanslag plaats in de Nederlandse stad Utrecht. Bij de aanslag vonden er 4 doden plaats en 6 gewonden. De dader van de aanslag is Gökmen T., een man geboren in Turkije. Hij werd 7 uur na de aanslag opgepakt door de politie na een landelijke zoektocht.

Aanslag

De aanslag vond plaats op een tram op de kruising van de sneltramhalte 24 Oktoberplein. Een man schoot rond 10:45 (CET) op passagiers van een sneltram. Eerst raakte een vrouw gewond, toen vier mannen haar wouden wegslepen schoot de dader op de vier mannen. Vervolgens schoot de dader volgens getuigen op passagiers van de tram. Veel passagiers konden ontsnappen via het raam omdat de deuren tijdens de eerste schoten niet direct opengingen.

Na de aanslag werd door de politie een foto gedeeld van de mogelijke dader: Gökmen T.. Hij werd 7 uur na de aanslag opgepakt.

Bij de aanslag zijn er 4 mensen omgekomen en 6 gewonden gevallen. Onder de 6 gewonden zijn er 2 zwaargewond geraakt.

Motieven

Bloemen voor de slachtoffers van de aanslag

Bij de eerste pro-formazitting werd bekend gemaakt dat Gökmen T. de aanslag pleegde omdat "mensen met mijn geloof (islam) spotten, de profeet door karikaturen wordt vernederd, de Koran op blote vrouwen wordt geschreven en er een film van wordt gemaakt". Eerder werd er gedacht dat de aanslag werd gepleegd vanwege familieproblemen maar hij heeft het zelf bekent en er werd op willekeurige personen geschoten waardoor het niet klopt.

Dader

De afzetting van het 24 Oktoberplein na de tramaanslag die dag

De dader van de aansla is de toen 37-jarige man Gökmen T.. Hij is geboren in Turkije maar op zijn twaalfde naar Nederland gekomen. Hij zou voor de schoten al in de tram zitten.

Hij was voortvluchtig en was gevlucht met een rode Renault Cilo. De auto was vlak voor de aanslag ook in Utrecht gestolen door middel van een kaping, hij had volgens getuigen "Allahu Akbar" geroepen hebben tijdens de kaping. Later na de aanslag werd de auto teruggevonden in Utrecht. De motor stond nog aan en er zou een briefje in de auto zitten maar de dader zat niet in de auto.

De dader zou in het verleden voor de rechter hebben gestaan voor de volgende misdaden:

Inbraak in vrachtwagen in Best in februari 2012
Poging tot doodslag in december 2013, schoot toen met vuurwapen op flat in Kanaleneiland
Winkeldiefstal in Utrecht in mei 2014
Gespuugd en gedreigd naar agent in oktober 2014
November 2014 onder invloed van alcohol gereden
Ruit vernield in Utrecht in oktober 2015 en daarna vernielen cel op politiebureau
Juli 2017 verkrachting, hij stond daar twee weken geleden voor voor de rechter tijdens een regiezitting

De dader was 7 uur na de aanslag rond 18:00 opgepakt door de politie. T. is opgepakt in een huis aan de Oudenoord, naar aanleiding van sporen die zijn gevonden in een gekaapte Renault Clio, die vlak voor de aanslag werd buitgemaakt. Gökmen T. werd ook opgespoord, omdat hij aan het internetbankieren was.

Nasleep

Leerlingen van de UniC school in Utrecht mogen weer naar huis nadat Utrecht veilig is verklaard na de aanslag

Na de aanslag is de politie massaal aanwezig, ook met anti-terrorisme eenheden en trauma- en politiehelikopters. Daarnaast kwamen er ook vijf ambulances ter plaatse.

Na de aanslag moesten scholen in Utrecht ook langer dicht blijven in verband met een dreiging. Daarnaast zijn op stations en moskeeën in Utrecht extra toezicht. Ook op vliegvelden in Nederland en in Den Haag zijn er extra marechaussees. Op het Rotterdamse stadhuis ging uit voorzorg de achterdeur dicht. Het openbaar vervoer in Utrecht stond ook volledig stil tot 18:00. Om 18:00 startten de belangrijkste lijnen weer op, maar niet allemaal.

Het dreigingsniveau van de provincie Utrecht stond enkele uren op 5 tot 18:00, toen de verdachte werd opgepakt. Momenteel staat hij op 4.

Daarnaast hebben alle politieke partijen met uitzondering het Forum van Democratie de campagnes van de Provinciale Statenverkiezingen 2019 geannuleerd voor 18 maart. Facebook had ook een safety check geopend voor inwoners uit Utrecht.

In verband met de aanslag is er ook een herdenkingsplek voor de slachtoffer ingericht. In het plantsoen op de hoek Beneluxlaan / Weg der Verenigde Naties kunnen mensen hun steun betuigen aan de slachtoffers en bloemen leggen. Op de herdenkingsplek hebben o.a. premier Rutte en minister Grapperhaus namens het kabinet bloemen gelegd.

Reacties

Inmiddels hebben een aantal personen gereageerd op de aanslag:

Premier Mark Rutte - "Ons land is op dit moment opgeschrikt door een aanslag in Utrecht. (...) Een daad van terreur is een aanval op onze open en tolerante samenleving. Mocht het gaan om een daad van terreur, dan is er maar een antwoord: onze rechtstaat en democratie is sterker dan geweld."
Koninklijke familie van Nederland - "Het doet ons groot verdriet dat bij een aanslag in Utrecht drie mensen om het leven zijn gekomen en anderen ernstig gewond zijn geraakt. Met de slachtoffers en hun familie leven wij intens mee."
Burgemeester Jan Van Zanen (Utrecht) - "Vandaag een zwarte dag voor onze stad, voor Utrecht. Nietsvermoedende en onschuldige mensen in de tram onderweg naar werk of school werden onder vuur genomen. Dat deze dag zo wreed anders zou lopen dan iedereen had voorzien, schokt de stad, maar ook het buitenland."
Minister Margot Wallström - "Zo bedroefd om te horen over de vreselijke schietpartij in Utrecht"
Minister Didier Reynders - "We zullen blijven samenwerken tegen deze vreselijke aanvallen tegen onze samenleving"
President Emmanuel Macron - "Mijn gedachten gaan uit naar de familie van de slachtoffers en wij zijn met u in rouw en vastberaden te strijden tegen diegenen die angst en terreur zaaien"
Minister Ekaterina Zaharieva - "Diep bezorgd na de aanslag in Utrecht, Nederland. Ik veroordeel sterk alle vormen van geweld niettemin de motieven achter dergelijke aanvallen. Mijn gedachten en gebeden zijn met de families van alle gevreesde slachtoffers. Ik wens snel herstel aan de gewonden."
Minister Jeremy Hunt - "Enorm over het nieuws van een schutter die het vuur opent op een tram in Utrecht, zonder twijfel met onschuldige mensen gewoon die aan de slag gaan met hun dag. Wij zijn in contact met de Nederlandse autoriteiten en zoeken dringend naar verdere informatie. Het Verenigd Koninkrijk staat bij het Nederlandse volk."
Minister Behgjet Pacolli - "Ik ben geschokt door de schietpartij in Utrecht vandaag. Namens het volk van Kosovo mijn diepste sympathieën die uitgaan naar familieleden van slachtoffers en ik wens volledige en snelle herstel van alle gewonden. Kosovo staat met Nederland op dit zware moment."
Minister Carmelo Abela - "Verwoestend nieuws over de schietpartij bij een tram in Utrecht. Onze harten zijn met de gewonden en hun families."
Minister Linas Linkevicius - "Ik ben geschokt door de barbaarse schietpartij in Utrecht vandaag. Mijn diepste sympathieën gaan uit naar de dierbaren van de slachtoffers, ik wens volledige en snelle herstel van alle gewonden.
Voorzitter Jean-Claude Juncker - "Ik heb zojuist gesproken met Mark Rutte om een update te krijgen over de situatie in Utrecht. De EU staat zij bij zij met Nederland en zijn inwoners tijdens deze moeilijke tijden. Mijn gedachten zijn met de gewonden en hun families"
Minister Karin Kneissl - "Geschokt door een andere brute aanval, ditmaal in de Nederlandse stad Utrecht. Oprechte condoleances aan de families & vrienden van de slachtoffers. We hopen op een snelle en volledige herstel van de gewonden.
Bondskanselier Sebastian Kurz - "Mijn gedachten zijn met de families van de slachtoffers en de gewonden na de afschuwelijke aanval van vandaag in Utrecht. We staan met Nederland in deze moeilijke uren.
Minister Sven Mikser - "Onze harten gaan uit naar de slachtoffers en hun dierbaren in Utrecht; onze gedachten zijn met de gewonden."
Regering - "Onze gedachten zijn met alle families van slachtoffers en degene die verwondingen opliepen in de aanval in Utrecht vanochtend."
Minister Retno Marsudi - "Net gecommuniceerd met de minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok van Nederland en ik breng mijn diepste medeleven en sympathie over de schietpartij die plaatsvond in Utrecht eerder vandaag.
Minister Abdulla Shahid - "Oprecht condoleances en gebeden aan de slachtoffers en hun families van de schietpartij die plaatsvond in Utrecht. Malediven veroordeelt sterk dergelijke daden van geweld!"
Regering - "We staan samen met de Nederlandse overheid en de inwoners in deze moeilijke periode en wij hopen dat de dader zal gestraft worden door justitie. Condoleances aan de families van de slachtoffers"
Minister Mike Pompeo - "Voordat ik overga tot het formele gedeelte van mijn toespraak, wil ik dat jullie weten dat we veel denken aan het tragische incident. Amerika staat aan jullie zijde. We doen wat we kunnen om jullie te helpen in deze tragische tijd. Dank dat jullie gekomen zijn vandaag."
Koninklijke familie van Zweden - "De koningin en ik hebben met diepe droefheid het nieuws gevolgd van de brute tramschietpartij, we betuigen onze oprechte deelneming en medeleven aan de families van de slachtoffers en aan de bevolking van Nederland"

Tijdlijn

18 maart 2019

10:45 - Er zijn schoten gelost in een tram bij 24 Oktoberplein in Utrecht. Media beginnen met het melden van meerdere gewonden.
11:05 +/- - 3 traumahelikopters, hulpdiensten en antiterreureenheden komen ter plaatse.
11:30 - In Den Haag lopen extra marechaussee rond.
11:45 +/- - Premier Rutte reageert: "Zeer verontrustend"
12:00 - Het dreigingsniveau van de provincie Utrecht is opgeschroefd naar niveau 5 tot 18:00.
12:08 - Het eerste dodelijk slachtoffer is bekendgemaakt.
12:24 - Er is extra toezicht op stations en moskeeën in Rotterdam.
12:35 - Op de Trumanlaan heeft een zwaarbewapend arrestatieteam een inval gedaan.
12:37 - Burgemeester Jan van Zanen van Utrecht heeft in een eerste schriftelijke reactie zijn afschuw uitgesproken over de aanslag.
12:43 - Politieke partijen schorten campagnes op
12:59 - Alle moskeeën in Utrecht hebben hun deuren uit voorzorg gesloten na de aanslag.
13:02 - Politie en NCTV treffen aanvullende veiligheidsmaatregelen rond station Utrecht CS en de daar aankomende en vertrekkende treinen, meldt NS.
13:06 - De Koninklijke Marechaussee is “verhoogd waakzaam” op de luchthavens en bij andere vitale gebouwen in Nederland.
13:24 - Alle personen die gewond zijn geraakt door de schietpartij zijn inmiddels overgebracht naar het ziekenhuis.
13:27 - De gemeente Utrecht adviseert iedereen in Utrecht om binnen te blijven.
13:30 - De Universiteit Utrecht is uit voorzorg gesloten na de aanslag in de stad. Alle studenten moeten binnenblijven.
14:13 - Ter hoogte van het kantoor van de Rabobank aan de Beneluxlaan in de Utrechtse wijk Kanaleneiland heeft een arrestatieteam van de politie een inval uitgevoerd.
14:19 - De politie heeft de naam en foto van de schutter bekendgemaakt.
14:30 - Minister-president Mark Rutte en minister van Veiligheid en Justitie Ferd Grapperhaus houden hun eerste persconferentie
14:56 - Bij de schietpartij zijn drie doden en negen gewonden gevallen. Dat bevestigt burgemeester Jan van Zanen.
15:15 - Op de Tichelaarslaan heeft de politie een rode Renault Clio teruggevonden. De auto werd vlak voor de aanslag bij een carjacking buitgemaakt.
15:35 - Alle bibliotheken in Utrecht blijven op de last van de gemeente dicht. Ook de vestiging van Holland Casino houdt de deuren gesloten.
15:39 - Koning Willem-Alexander en koningin Maxima hebben maandagmiddag in een schriftelijke reactie gereageerd op de aanslag.
15:57 - Het ROC Midden Nederland in Nieuwegein is ontruimd. In de buurt van de school is een verdacht pakket aangetroffen.
16:14 - De gemeente Utrecht heft het advies om binnen te blijven op, ookal is de dader nog niet opgepakt.
16:29 - Het aantal gewonden daalt van 9 naar 5.
16:59 - De broer van verdachte Gökmen T. is meegenomen door de politie voor verhoor.
17:12 - Een personeelslid van Kwalitaria Délifrance in Vianen is een van de dodelijke slachtoffers van de schietpartij in Utrecht. Dat meldt de restaurantketen op haar Facebook-pagina.
17:54 - Bioscopen en schouwburgen in Utrecht blijven maandagavond dicht.
18:08 - Facebook heeft een zogeheten Safety Check geopend. Daarmee kunnen inwoners van Utrecht op Facebook melden dat ze veilig zijn.
18:13 - Persconferentie (13 minuten vertraagd) met burgemeester Jos van Zanen, justitie en de politie.
18:20 - Het busvervoer in Utrecht is weer opgestart.
18:24 - Het Openbaar Ministerie (OM) meldt dat op verschillende plekken in Nederland invallen worden gedaan in de zoektocht naar de schutter.
18:28 - De 37-jarige hoofdverdachte Gökmen T. is tijdens een inval aan de Oudenoord in Utrecht aangehouden. Hij wordt verdacht van betrokkenheid bij de aanslag op het 24 Oktoberplein
18:46 - De NCTV heeft het dreigingsniveau in de provincie Utrecht verlaagd van vijf naar vier. Aanleiding is de aanhouding van hoofdverdachte Gökmen T.
19:12 - Persconferentie (12 minuten vertraagd) met premier Mark Rutte en minister Grapperhouse.
20:02 - Het tweede dodelijk slachtoffer is een vader van twee kinderen die allebei op het Christelijk Gymnasium Utrecht zitten.

19 maart 2019

14:00 - De Tweede Kamer heeft de aanslagen in Utrecht en Nieuw-Zeeland herdacht. Kamervoorzitter Arib zei dat Nederland diep getroffen is door de gebeurtenissen in Utrecht.
14:03 - Onder de slachtoffers van het schietincident in Utrecht van gisteren, is een medewerker van ProRail. Dat schrijft de spoorbeheerder op zijn website. "De verschrikkelijke gebeurtenissen van gisteren en het verlies van onze collega zijn hard aangekomen", zegt directeur Pier Eringa. "Dit raakt alle ProRailers in het hart. De vlag hangt bij ons vandaag halfstok."
14:54 - Groothandel Makro rouwt om het verlies van een collega. De woordvoerder van het bedrijf bevestigt dat een van de slachtoffers werkte bij de vestiging in Vianen.
15:02 - Burgemeester Jan van Zanen van Utrecht heeft een gewonde van de aanslag bezocht. Ook sprak hij met artsen, verpleegkundigen en andere betrokkenen die gisteren werkten in het calamiteitenhospitaal van het UMC Utrecht. Van Zanen zegt dat het "aangrijpend" en "indrukwekkend" was.
16:55 - Premier Rutte en minister Grapperhaus hebben namens het kabinet bloemen neergelegd op het 24 Oktoberplein ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de schietpartij van gisteren. Na het leggen van de bloemen en een kort moment van stilte gingen beiden in gesprek met enkele agenten.
20:30 - Het tv-programma Opsporing Verzocht besteed extra aandacht aan de aanslag in Utrecht.

23-24 maart 2019

Op de stripfigurenbeurs Dutch Comic Con in Utrecht zijn nepwapens verboden. Het verbod is een van de veiligheidsmaatregelen die de beurs neem na de aanslag in Utrecht.

28 maart 2019

Een zwaargewonde bezweekt, het dodental stijgt van drie naar vier.