Brontekst bekijken van Aak

[[Bestand:Le lemsteraak Viola (5).JPG|miniatuur|Lemsteraak Viola]]
Een '''Aak''' is de benaming voor twee verschillende typen schepen, namelijk Nederlandse vissersschepen en riviervrachtschepen in het Nederrijngebied.

Voor de visserij op de [[Zuiderzee (water)|Zuiderzee]] werd in [[Lemmer]] sinds 1876 de ''Lemmeraak'', nu Lemsteraak genaamd, gebouwd door scheepswerf ''De Boer,'' een snel zeilschip van 10 tot 15 m lengte. De romp van de Lemsteraak is op een kiel gebouwd, maar toch ondiep (platbodemschip). Het heeft een enkele mast met een [[grootzeil]] tussen een [[giek]] en een [[gaffel]]. Als voorzeil wordt er een [[Fok (zeil)|fok]] en een kleinere [[Kluiver (zeil)|kluiver]] gebruikt die boven de [[boegspriet]] of kluiverboom wordt gevoerd. Voor de stabiliteit en om afdrijven te voorkomen heeft de Lemmeraak aan weerskanten een [[Zwaard (zeilboot)|zwaard]].

Een bekende Lemmeraak is de ''Groene draak'' van het koninklijk huis. Deze (en anderen) heeft een zogeheten roef als opbouw, dat als [[kajuit]] dient. Achteraan is een open kuip van waaruit de schipper het roer bedient.

Andere aken zijn de:
* Palingaak,
* Wieringeraak,
* Boeiieraak,
* Stevenaak, 
* Schoeneraak , 
* Westlander , 
* IJsselaak , 
* Zandaak , 
* Dortenseaak , 
* Hasselteraak,
* Beitelaak, 
* Balant en 
* Baquet.
Vanuit de aak is de [[klipper]] of klipperschip voortgekomen.

== Rivieraken ==
[[Bestand:Ruhrschiff Zeche Nachtigall.jpg|miniatuur|Oorspronkelijke Rurh-aak]]
Het andere Aak-basistype, ook wel ''Aake'' genoemd, is lichter, een vrachtschip voor de rivieren en kanalen van het Nederrijngebied. De meeste van deze Aaken worden gesleept, maar kunnen met de juiste uitrusting ook zelf varen en hebben daarvoor zwaarden.

In Duitsland zijn er verschillende typen, zoals de ''Kölner Aak'', de ''Ruhr-aak'' en de ''Dorstener Aak''. Ze voeren onder meer over de [[Moezel (rivier)|Moezel]] en de [[Rijn]] om wijn te vervoeren. Ruhr-aaken zijn ontworpen voor de doorgang door de Ruhr-sluizen gebouwd in de 18e eeuw en werden voornamelijk gebruikt om kolen te vervoeren tijdens de vroege industrialisatie van de Ruhr. Een typische aak van dit type constructie is de ''Hagenaar'' (''Duits: "Hagener", wat betekent afkomstig uit Den Haag''), een Nederlands riviervrachtschip van ongeveer 17 meter lang. Het is speciaal laag gebouwd om de brug in Den Haag te kunnen passeren. Een ander Nederlands aakentype is de ''Keenaak''.

De laadruimte kan met schotten (planken) worden afgedicht, met daaroverheen eventueel een zeil. Tegenwoordig wordt deze ruimte als leef- en slaapruimte gebruikt. Achterin is er een open kuip van waaruit de schipper het roer bedient. 

De latere met dieselmotoren aangedreven rivieraken worden ook wel Rijnaak genoemd.
[[Categorie:Scheepvaart]]