Eurovisiesongfestival: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
k (Link naar doorverwijspagina Euphoria gewijzigd in Euphoria (2012 lied) met DisamAssist)
 
(35 tussenliggende versies door 7 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
  +
[[File:Wiki_Eurovision_Heart_(Infobox).svg|right|250px|thumb|Het logo van het Eurovisiesongfestival. In het hartje wordt iedere editie de vlag van het land afgebeeld die die editie organiseert.]]
−
[[File:ESC2014 - Austria 04.jpg|thumb|300px|De winnares van 2014: [[Conchita Wurst]] uit [[Oostenrijk]]]]
  
 
Het '''Eurovisiesongfestival''' (afgekort: ''ESF'' of ''Songfestival'' (België: ''Eurosong''), Engels: '''Eurovision Song Contest''') is een jaarlijks terugkerende liedjeswedstrijd. Het wordt georganiseerd door de [[EBU]], een organisatie waar tv-zenders van over heel [[Europa (continent)|Europa]] lid van zijn en met elkaar samenwerken. In deze wedstrijd nemen vele Europese landen het tegen elkaar op. Het winnende land organiseert ook meteen de editie van het volgende jaar. De editie voor kinderen is het [[Junior Eurovisiesongfestival]].
  
Het '''Eurovisiesongfestival''' (afgekort: ''ESF'' of ''Songfestival'' (België: ''Eurosong''), Engels: '''Eurovision Song Contest''') is een jaarlijks terugkerende liedjeswedstrijd. Het wordt georganiseerd door de [[EBU]], een organisatie waar tv-zenders van over heel [[Europa (continent)|Europa]] lid van zijn en met elkaar samenwerken. In deze wedstrijd nemen vele Europese landen het tegen elkaar op. Het winnende land organiseert ook meteen de editie van het volgende jaar. De editie voor kinderen is het [[Junior Eurovisiesongfestival]].
  +
  +
De eerste van het Eurovisiesongfestival werd gehouden in 1956. Sindsdien is het festival ieder jaar gehouden, met uitzondering van 2020. Over de jaren is de opzet van het festival erg veranderd. Zo was er vroeger bij de shows een orkest aanwezig; wat sinds in 1998 niet meer het geval is. Ook moesten landen vroeger in hun eigen taal zingen, terwijl men tegenwoordig vrij is te zingen in welke taal dan ook. Wereldwijd is het Eurovisiesongfestival een van de best bekeken evenementen op televisie. De winnaar van het songfestival, en ook de deelnemers, kunnen hierdoor ook internationaal bekend worden en doorbreken. Bekende winnaars van het festival zijn de Zweedse band [[ABBA]] en de Canadese zangeres [[Cèline Dion]], die namens Zwitserland zong.
  +
  +
Tegenwoordig wordt de helft van de stemmen door een vakjury gegeven, terwijl de andere helft door kijkers en het publiek worden gegeven. Het festival wordt jaarlijks daarom live uitgezonden. Hoewel de landen die meedoen elk jaar verschillen, heeft ieder Europees land (met uitzondering van [[Liechtenstein]] en [[Vaticaanstad]]) ooit meegedaan. Ook [[Australië (land)|Australië]], [[Israël]] en in het verleden [[Marokko]] doen mee of hebben meegedaan.
   
 
==Geschiedenis==
  
==Geschiedenis==
 
===Eerste editie (1956)===
  
===Eerste editie (1956)===
  +
[[File:Eurovision_Song_Contest_1958_-_Lys_Assia_(crop).png|right|300px|thumb|[[Lys Assia]] was de eerste winnaar van het Eurovisiesongfestival in 1956.]]
 
Het eerste Eurovisiesongfestival was in 1956, in het Zwitserse [[Lugano]]. Het songfestival was gebaseerd op het [[San Remofestival]] in Italië, maar dan bedacht voor deelnemers uit verschillende landen. Europa was in die tijd nog steeds in ban van de [[Tweede Wereldoorlog]]. Veel mensen wilden een nieuwe oorlog doorkomen en daarom bedachten ze een liedjesfestival, aangezien muziek verbindt. Het eerste festival was heel erg anders dan de huidige versies. Er deden toen zeven landen mee ([[Nederland]], [[België]], [[Luxemburg (land)|Luxemburg]], [[Frankrijk]], [[Italië]], [[Duitsland]] en [[Zwitserland]]). Ieder land zong toen twee liedjes en er waren geen halve finales. Ieder land moest in een officiële landstaal zingen en de scores werden niet bekend gemaakt; enkel de winnaar. Hoewel het festival via televisie werd uitgezonden, luisterden de meeste het via de radio. Niet iedereen had toen een televisie.
 
Het eerste Eurovisiesongfestival was in 1956, in het Zwitserse [[Lugano]]. Het songfestival was gebaseerd op het [[San Remofestival]] in Italië, maar dan bedacht voor deelnemers uit verschillende landen. Europa was in die tijd nog steeds in ban van de [[Tweede Wereldoorlog]]. Veel mensen wilden een nieuwe oorlog doorkomen en daarom bedachten ze een liedjesfestival, aangezien muziek verbindt. Het eerste festival was heel erg anders dan de huidige versies. Er deden toen zeven landen mee ([[Nederland]], [[België]], [[Luxemburg (land)|Luxemburg]], [[Frankrijk]], [[Italië]], [[Duitsland]] en [[Zwitserland]]). Ieder land zong toen twee liedjes en er waren geen halve finales. Ieder land moest in een officiële landstaal zingen en de scores werden niet bekend gemaakt; enkel de winnaar. Hoewel het festival via televisie werd uitgezonden, luisterden de meeste het via de radio. Niet iedereen had toen een televisie.
   
Regel 9: Regel 14:
   
 
===1957 - 1969===
  
===1957 - 1969===
  +
[[File:Eurovision_Song_Contest_1958_-_André_Claveau.png|left|300px|thumb|[[André Claveau]] in 1958]]
−
Het Eurovisiesongfestival was een succes en werd het jaar daarna herhaalt. Men wilde er een jaarlijks evenement van maken, zoals het nu is. [[Denemarken]], [[Oostenrijk]] en het [[Verenigd Koninkrijk]] gingen ook meedoen aan het festival. De landen wilden eigenlijk al meedoen aan de eerste versie. Oostenrijk en Denemarken hadden echter de uitnodiging te laat verzonden en de Britse omroep had op hetzelfde moment een eigen festival gepland. Hierna traden ook [[Zweden]], [[Monaco]], [[Noorwegen]], [[Finland]], [[Joegoslavië]], [[Spanje]], [[Portugal]] en [[Ierland]] toe. Qua regels werden er een aantal dingen veranderd. In plaats van twee liedjes zond ieder land één liedje in. Deze mocht 3 minuten duren. Ook werden voortaan de scores bekend gemaakt door middel van het geven van punten. Aangezien [[televoting]] toen nog niet bestond telden alleen de punten van de jury. Ook werd besloten dat de winnaar de volgende editie moest organiseren, ook al zijn er een paar landen geweest die hier onderuit wisten te komen. Door middel van een kaart met lampjes konden kijkers ook zien welk land aan de beurt was. Dit kwam door de toename van het aantal tv's in Europa. Sinds 1968 wordt het festival in kleur uitgezonden.
 
  +
Het Eurovisiesongfestival was een succes en werd het jaar daarna herhaalt. Men wilde er een jaarlijks evenement van maken, zoals het nu is. [[Denemarken]], [[Oostenrijk]] en het [[Verenigd Koninkrijk]] gingen ook meedoen aan het festival. De landen wilden eigenlijk al meedoen aan de eerste versie. Oostenrijk en Denemarken hadden echter de uitnodiging te laat verzonden en de Britse omroep had op hetzelfde moment een eigen festival gepland. Hierna traden ook [[Zweden]], [[Monaco]], [[Noorwegen]], [[Finland]], [[Joegoslavië]], [[Spanje]], [[Portugal]] en [[Ierland]] toe. Qua regels werden er een aantal dingen veranderd. In plaats van twee liedjes zond ieder land één liedje in. Deze mocht 3 minuten duren. Ook werden voortaan de scores bekend gemaakt door middel van het geven van punten.
  +
  +
Aangezien [[televoting]] toen nog niet bestond telden alleen de punten van de jury. Ook werd besloten dat de winnaar de volgende editie moest organiseren, ook al zijn er een paar landen geweest die hier onderuit wisten te komen. Door middel van een kaart met lampjes konden kijkers ook zien welk land aan de beurt was. Dit kwam door de toename van het aantal tv's in Europa. Sinds 1968 wordt het festival in kleur uitgezonden.
   
 
Het Eurovisiesongfestival van 1969 is misschien wel de controversieelste editie van het festival. In plaats van 1 winnaar waren er toen 4 winnaars. Spanje, Nederland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk hadden evenveel punten gekregen. Aangezien er geen regels hiervoor waren sprak men van vier winnaars. Noorwegen, Zweden, Oostenrijk en Portugal weigerden daarom in 1970 aan het festival mee te doen. Denemarken had zich in 1966 al teruggetrokken, omdat de omroep het festival smakeloos vond. Denemarken keerde in 1978 terug. Omdat er vier winnaars waren werd er geloot wie het festival moest organiseren. Spanje deed niet mee aan de loting, aangezien het festival van dat jaar er al plaatsvond. Uiteindelijk werd voor Nederland gekozen.
  
Het Eurovisiesongfestival van 1969 is misschien wel de controversieelste editie van het festival. In plaats van 1 winnaar waren er toen 4 winnaars. Spanje, Nederland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk hadden evenveel punten gekregen. Aangezien er geen regels hiervoor waren sprak men van vier winnaars. Noorwegen, Zweden, Oostenrijk en Portugal weigerden daarom in 1970 aan het festival mee te doen. Denemarken had zich in 1966 al teruggetrokken, omdat de omroep het festival smakeloos vond. Denemarken keerde in 1978 terug. Omdat er vier winnaars waren werd er geloot wie het festival moest organiseren. Spanje deed niet mee aan de loting, aangezien het festival van dat jaar er al plaatsvond. Uiteindelijk werd voor Nederland gekozen.
   
 
===1970 - 1989===
  
===1970 - 1989===
  +
[[File:Zweedse_popgroep_ABBA_in_Nederland_v.l.n.r._Benny,_Anni-Frid,_Agnetha_en_Bjorn_,_Bestanddeelnr_928-8962.jpg|right|300px|thumb|De Zweedse band [[ABBA]] won het Eurovisiesongfestival in 1974, wat een doorbraak voor de band betekende. ABBA is waarschijnlijk een van de bekendste deelnemers aan de wedstrijd.]]
 
[[Malta]], [[Israël]], [[Griekenland]], [[Turkije]], [[Cyprus]] en [[IJsland]] begonnen ook mee te doen aan het festival. Monaco trok zich in 1979 terug. Het piepkleine landje wist echter wel het festival in 1971 te winnen. [[Marokko]] deed eenmaal in 1980 mee aan het festival. [[Liechtenstein]] wilde in 1976 meedoen, maar werd afgewezen omdat het geen eigen omroep had. Aanvankelijk waren het vaak Franstalige [[chanson]]s die wonnen. Vanaf de jaren 70 werden deze wel iets moderner en sneller qua muziek. In 1974 won de Zweedse band [[ABBA]] het festival met het nummer ''[[Waterloo (lied)|Waterloo]]''. Dit nummer wordt gezien als het bekendste songfestivalnummer ooit en betekende de internationale doorbraak van de band. Vanaf toen werden er ook meer popnummers ingezonden en kregen bands ook mee aandacht.
 
[[Malta]], [[Israël]], [[Griekenland]], [[Turkije]], [[Cyprus]] en [[IJsland]] begonnen ook mee te doen aan het festival. Monaco trok zich in 1979 terug. Het piepkleine landje wist echter wel het festival in 1971 te winnen. [[Marokko]] deed eenmaal in 1980 mee aan het festival. [[Liechtenstein]] wilde in 1976 meedoen, maar werd afgewezen omdat het geen eigen omroep had. Aanvankelijk waren het vaak Franstalige [[chanson]]s die wonnen. Vanaf de jaren 70 werden deze wel iets moderner en sneller qua muziek. In 1974 won de Zweedse band [[ABBA]] het festival met het nummer ''[[Waterloo (lied)|Waterloo]]''. Dit nummer wordt gezien als het bekendste songfestivalnummer ooit en betekende de internationale doorbraak van de band. Vanaf toen werden er ook meer popnummers ingezonden en kregen bands ook mee aandacht.
   
−
Tussen 1973 en 1976 was er de vrije taalregel. Ieder land mocht toen in welke taal dan ook zingen. Veel landen grepen dit aan en stuurden Engelstalige nummers in, waaronder Nederland in 1975 met [[Teach-In]]. In 1976 werd deze regel echter weer hersteld. Ierland en het Verenigd Koninkrijk hadden hierdoor een voorsprong op de andere landen. Doordat Engels een internationale taal is verstaan veel mensen de boodschap. Ook Frankrijk had een voorsprong, aangezien er ook veel mensen zijn die Frans spreken. België, Zwitserland en Luxemburg studeerden daarom alleen Franstalige nummers. Hoewel Frans in het begin een belangrijke taal was, wonnen er steeds minder Franstalige nummers. Het laatste Franstalige nummer dat won was ''[[Ne partez pas sans moi]]'' van de Canadese zangeres [[Céline Dion]], die namens Zwitserland zong.
+
Tussen 1973 en 1976 was er de vrije taalregel. Ieder land mocht toen in welke taal dan ook zingen. Veel landen grepen dit aan en stuurden Engelstalige nummers in, waaronder Nederland in 1975 met [[Teach-In]]. In 1976 werd deze regel echter weer hersteld. Ierland en het Verenigd Koninkrijk hadden hierdoor een voorsprong op de andere landen. Doordat Engels een internationale taal is verstaan veel mensen de boodschap. Ook Frankrijk had een voorsprong, aangezien er ook veel mensen zijn die Frans spreken. België, Zwitserland en Luxemburg stuurden daarom alleen Franstalige nummers. Hoewel Frans in het begin een belangrijke taal was, wonnen er steeds minder Franstalige nummers. Het laatste Franstalige nummer dat won was ''[[Ne partez pas sans moi]]'' van de Canadese zangeres [[Céline Dion]], die namens Zwitserland zong.
   
 
===1990 - 1999===
  
===1990 - 1999===
Regel 26: Regel 35:
   
 
===Vanaf 2000===
  
===Vanaf 2000===
  +
[[Bestand:ESC2014 - Austria 04.jpg|miniatuur|300px|De winnares van 2014: [[Conchita Wurst]] uit [[Oostenrijk]]]]
 
[[Letland]], [[Oekraïne]], [[Andorra]], [[Albanië]], [[Wit-Rusland]], [[Bulgarije]], [[Moldavië]], [[Armenië]], [[Georgië]], [[Montenegro]], [[Servië]], [[Tsjechië]], [[Azerbeidzjan]] en [[San Marino]] traden vanaf 2000 ook toe tot het festival. Monaco, Slowakije en Bosnië en Herzegovina probeerden weer mee te doen, maar zagen uiteindelijk toch af. Ook Andorra en Turkije verlieten het festival. [[Australië (land)|Australië]] kwam er als laatste jaar bij. Hoewel Australië niet in Europa ligt is het festival er enorm populair. Voor de 60e editie mocht het land eenmalig meedoen. Aangezien het land goed scoorde en bereid was om met meer edities mee te doen mocht het blijven. Wel werd het behandeld als ieder ander land en moest de halve finale doen.
  
[[Letland]], [[Oekraïne]], [[Andorra]], [[Albanië]], [[Wit-Rusland]], [[Bulgarije]], [[Moldavië]], [[Armenië]], [[Georgië]], [[Montenegro]], [[Servië]], [[Tsjechië]], [[Azerbeidzjan]] en [[San Marino]] traden vanaf 2000 ook toe tot het festival. Monaco, Slowakije en Bosnië en Herzegovina probeerden weer mee te doen, maar zagen uiteindelijk toch af. Ook Andorra en Turkije verlieten het festival. [[Australië (land)|Australië]] kwam er als laatste jaar bij. Hoewel Australië niet in Europa ligt is het festival er enorm populair. Voor de 60e editie mocht het land eenmalig meedoen. Aangezien het land goed scoorde en bereid was om met meer edities mee te doen mocht het blijven. Wel werd het behandeld als ieder ander land en moest de halve finale doen.
   
Regel 31: Regel 41:
   
 
==Regels==
  
==Regels==
  +
Het Eurovisiesongfestival heeft een aantal regels om de wedstrijd eerlijk te laten verlopen. Deze regels worden iedere paar jaar veranderd.
−
In het verleden bestond het Songfestival uit één show. Vanaf 2004 moet ieder land zich via een halve finale plaatsen voor de finale, met uitzondering van [[Duitsland]], [[Spanje]], [[Verenigd Koninkrijk|het Verenigd Koninkrijk]], [[Frankrijk]], [[Italië]] en het organiserende land: die staan altijd in de finale. De eerstgenoemde vijf landen geven het meeste geld aan de EBU.
  
  +
  +
===Artiesten en liedjes===
  +
[[File:Ola_Melzig_at_Eurovision.jpg|left|300px|thumb|Het Eurovisiesongfestival achter de schermen. Het organiseren is een hele klus, aangezien het via televisie (en online) in tientallen landen wordt uitgezonden. Veel landen hebben ook een eigen commentator.]]
  +
Ieder deelnemend land mag één liedje inzenden. Dit liedje mag maximaal drie minuten lang zijn, aangezien er een hoop landen meedoen. Het deelnemend land kiest ook zanger, zangeres of band die het liedje opvoert.
  +
  +
Het liedje en de zanger worden in ieder land anders gekozen. Sommige landen hebben een speciaal "Nationaal Songfestival". Dit een wedstrijd in het land zelf, waarbij de winnaar het land vertegenwoordigt op het Eurovisiesongfestival. In o.a. [[Zweden]] en [[Portugal]] is dit het land. In het verleden was dit ook in Nederland zo. In de meeste andere landen worden het liedje en de zanger aangewezen door de [[omroep]]. Dit is tegenwoordig zo in Nederland in België. De zanger, zangeres of band hoeft niet uit land te komen dat het vertegenwoordigt. Vooral kleinere landen (zoals [[San Marino]]) kiezen een zanger(es) of band uit het buitenland. Zo vertegenwoordigde [[Céline Dion]] Zwitserland in 1988, terwijl zij zelf uit Canada kwam. En de Griekse zangeres [[Vicky Leandros]] vertegenwoordigde Luxemburg in 1972. Een zanger of zangeres moet wel minstens 16 jaar oud zijn.
  +
  +
De liedjes moeten speciaal voor het festival gemaakt zijn en mogen niet voor een bepaalde datum uitgebracht zijn. In het verleden mochten landen enkel liedjes in hun eigen landstaal inzenden. Tegenwoordig mag een land de taal zelf kiezen. Veel landen kiezen daarom om hun liedjes in het [[Engels]] te maken, aangezien de meeste mensen dit verstaan. Toch kiezen andere landen er steevast voor om een liedje in hun eigen taal in te zenden. Dit is vooral het geval met [[Frankrijk]], wat nog altijd Franse liedjes inzendt. Daarnaast mogen liedjes niet "te politiek" zijn.
  +
  +
===Voorrondes en finale===
  +
Sinds 2004 bestaat het Eurovisiesongfestival uit twee halve finales en één finale. In de halve finale strijden de meeste deelnemende landen om een plekje in de finale. De halve finales worden door de weeks uitgezonden, terwijl de finale altijd in het weekend wordt uitgezonden. Zes landen hebben altijd een plekje in de finale. Dit zijn [[Spanje]], [[Italië]], [[Frankrijk]], [[Duitsland]], het [[Verenigd Koninkrijk]] en het organiserende land. De eerste vijf landen betalen namelijk het meeste geld aan de EBU. Het organiserende land betaalt de kosten voor het Eurovisiesongfestival.
  +
  +
In iedere halve finale gaan slechts 10 landen door naar de finale. Sinds 2023 worden deze kandidaten gekozen door middel van televoting. Dit betekent dat de kijkers via hun telefoon of app de kandidaten kiezen. Vóór 2023 gaf de jury ook in de halve finale punten. Hierdoor bestaat de finale uit 26 landen.
  +
  +
Tijdens de halve finales en finale zijn ook vaak andere artiesten uitgenodigd voor optredens tijdens de pauzes of het tellen van de stemmen.
  +
  +
===Stemmen===
  +
[[File:Eurovision_Song_Contest_1958_-_Scoreboard.png|right|300px|thumb|Het scoreboard in 1958. Tegenwoordig is er in de zaal geen echt scoreboard meer aanwezig, maar is dit digitaal op het scherm te zien.]]
  +
Nadat alle acts hebben opgetreden wordt er gestemd. Hierna is vaak een kleine pauze, waarin de mensen thuis en de jury gaan stemmen. Sinds 2016 worden deze apart gegeven:
  +
* De jury: Ieder deelnemend land krijgt een bepaald aantal punten. Deze punten worden door de jury gegeven. Deze jury is door de omroep van dat land samengesteld. De jury geeft de punten als eerste. Hiervoor wordt ingebeld naar ieder land, waar vaak een bekend persoon uit dat land de punten geeft. Vaak zijn dit oud-presentatoren of oud-deelnemers. Deze persoon maakt de punten bekend, waaronder de beroemde "douce points" (twaalf punten). Dit is het hoogst haalbare punten dat een land kan geven aan een ander land.
  +
* Het publiek: Het publiek kan via [[televoting]] meestemmen. Dit betekent dat ze via de telefoon, een sms of de app (vaak tegen betaling) kunnen stemmen op hun favoriete kandidaat. Het publiek kan alleen stemmen op kandidaten uit andere landen. Zo kan een Nederlander niet op de Nederlandse kandidaat stemmen. De stemmen van het publiek zijn het spannendste en worden als tweede gegeven. Deze stemmen zorgen ervoor dat een kandidaat wint.
  +
Vaak zit er een groot verschil tussen de stemmen van de jury en het publiek. Zo kan het voorkomen dat de jury een liedje erg goed vindt, terwijl het publiek dat niet vindt. De stemmen van de jury kunnen ook erg politiek zijn. Zo geeft [[Cyprus]] zijn twaalf punten ieder jaar naar [[Griekenland]], aangezien veel Cyprioten zich Grieks voelen.
  +
  +
===Winnaar===
  +
Aan het einde van het Eurovisiesongfestival is de winnaar bekend. Deze treedt vervolgens nog één keer op met zijn of haar liedje. Het winnen van het Eurovisiesongfestival betekent vaak een doorbraak voor die artiest. Het festival is een van de grootste televisie-evenementen ter wereld. Ook zijn hun liedjes vaak in vele landen te horen.
  +
  +
Volgens de traditie moet het winnende land de volgende editie van het festival organiseren. In de meeste jaren is dit ook gebeurd, maar dit lukt niet altijd. Zo won [[Monaco]] in 1971, maar kon geen goede locatie vinden voor het festival van 1972. In 2022 won [[Oekraïne]], maar door de oorlog in het land kon het festival daar niet georganiseerd worden. In beide gevallen schoten de Britten te hulp en organiseerden het festival in hun land. Het organiseren van het Eurovisiesongfestival ook erg duur. Veel landen willen daarom niet winnen.
  +
  +
==Deelnemende landen==
  +
Het aantal deelnemende landen verschilt per editie van het Eurovisiesongfestival. Sommige landen deden in het verleden mee (zoals [[Monaco]], [[Bosnië en Herzegovina]], [[Turkije]] en [[Hongarije]]), maar besloten niet meer mee te doen. Dit kan komen door hoge kosten, geldgebrek of tegenvallend succes. [[Rusland]] en [[Wit-Rusland]] werden in 2022 verbannen van het Eurovisiesongfestival. Andere landen besluiten na enkele jaren van afwezigheid weer mee te doen. Zo deed Luxemburg voor het laatst in 1993 mee, maar zal in 2024 weer op het Eurovisiesongfestival te zien zijn.
  +
  +
In principe heeft ieder land in Europa minimaal één keer van het Eurovisiesongfestival meegedaan. De enige uitzonderingen zijn [[Vaticaanstad]], [[Liechtenstein]] (heeft geen eigen publieke omroep) en [[Kosovo]] (wordt niet door iedereen als land erkend). Liechtenstein en Kosovo hebben wel interesse getoond om in de toekomst mee te doen. Daarnaast hebben drie landen buiten Europa meegedaan aan het Eurovisiesongfestival. Dit zijn [[Australië (land)|Australië]], [[Israël]] en [[Marokko]]. Australië en Israël doen nog steeds ieder jaar mee. Marokko heeft één keer in 1980 meegedaan. [[Libanon]] en [[Tunesië]] hadden plannen om deel te nemen, maar besloten hiervan af te zien.
  +
  +
Om mee te doen moet een land een eigen [[publieke omroep]] hebben die aangesloten is bij de EBU. Veel landen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika kunnen hierdoor ook meedoen. Voor Australië is er een apart contract, wat om de paar jaar opnieuw getekend moet worden.
   
  +
===Nederland en België===
−
Omdat er zoveel landen zijn die meedoen, mogen liedjes niet langer duren dan drie minuten.
  
  +
[[Bestand:ESC2014 - the Netherlands 02 (crop).jpg|miniatuur|300px|De Common Linnets tijdens de repetitie voor de halve finale]]
  +
Nederland en België doen al sinds de eerste editie van het Eurovisiesongfestival mee. Nederland won het Eurovisiesongfestival 5 keer (1957, 1959, 1969, 1975 en 2021). Ook organiseerde Nederland het Eurovisiesongfestival vijf keer (1958, 1970, 1976, 1980 en 2021). België heeft het Eurovisiesongfestival slechts één keer gewonnen (in 1986) en organiseerde het festival het jaar daarop.
   
  +
In Nederland werden de deelnemers en liedjes gekozen via het [[Nationaal Songfestival]] tot 2012 (met uitzondering van 2008). In de laatste jaren had Nederland veel tegenvallende resultaten op het Eurovisiesongfestival. Het land kwam niet in de finale en de acts waren niet populair. Sinds 2013 worden de liedjes en de deelnemers gekozen door de omroep [[AVROTROS]]. Dit is de omroep die in Nederland het festival ook uitzendt. In [[2013]] kwam Nederland na negen jaar in de finale met het liedje ''Birds'' van [[Anouk Teeuwe|Anouk]]. Ze eindigde als negende. Een jaar later werd Nederland tweede. Nederland werd toen vertegenwoordigd door de [[Common Linnets]], een duo van [[Ilse DeLange]] en [[Waylon]]. Deze tweede plaats was het beste resultaat van Nederland sinds 1975.
−
De winnaar wordt bepaald door stemmen van het publiek en jury's uit ieder deelnemend land. De jury's bestaan ieder uit vijf mensen die in de muziekwereld werken. Het publiek kan met de telefoon stemmen op hun lievelingsliedje, maar niet op zijn eigen land. Sinds 2016 worden de punten van het publiek en de jury's apart gegeven.
  
   
  +
In België wordt het Eurovisiesongfestival door twee publieke omroepen uitgezonden. Dit zijn de Franstalige [[Radio-Télévision belge de la Communauté française|RTBF]] (in Wallonië) en de Vlaamstalige [[Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie|VRT]] (in Vlaanderen). Beide omroepen betalen geldt voor het Eurovisiesongfestival. De RTBF en VRT kiezen om het jaar een kandidaat die België vertegenwoordigt.
−
Een bekend fenomeen uit het ESF is de "''twelve points''": het land dat de meeste stemmen krijgt van het land dat aan de beurt is om de punten te geven krijgt twaalf punten.
 
   
 
== Winnaars en Nederlandse deelname ==
  
== Winnaars en Nederlandse deelname ==
Regel 442: Regel 488:
 
| [[Eurovisiesongfestival 2012|2012]]
  
| [[Eurovisiesongfestival 2012|2012]]
 
| [[Loreen]]
  
| [[Loreen]]
−
| ''[[Euphoria]]''
 +
| ''[[Euphoria (2012 lied)|Euphoria]]''
 
| {{SE}}
  
| {{SE}}
 
| [[Joan Franka]] *
  
| [[Joan Franka]] *
Regel 495: Regel 541:
 
| [[Duncan Laurence]]
  
| [[Duncan Laurence]]
 
| ''Arcade''
  
| ''Arcade''
  +
|-
  +
|[[Eurovisiesongfestival 2021|2021]]
  +
| [[Måneskin]]
  +
| ''Zitti e buoni''
  +
|{{IT}}
  +
| [[Jeangu Macrooy]]
  +
| ''Birth of A new Age''
  +
|-
  +
|[[Eurovisiesongfestival 2022|2022]]
  +
| [[Kalush Orchestra]]
  +
| ''Stefania''
  +
|{{UA}}
  +
| [[S10]]
  +
| ''De diepte''
  +
|-
  +
| [[Eurovisiesongfestival 2023|2023]]
  +
| [[Loreen]]
  +
| ''Tattoo''
  +
| {{SE}}
  +
| [[Mia Nicolai]] & [[Dion Cooper]]*
  +
| ''Burning Daylight''
  +
|-
  +
|[[Eurovisiesongfestival 2024|2024]]
  +
| [[Nemo Mettler|Nemo]]
  +
| ''[[The Code (Nemo)|The Code]]''
  +
| {{CH}}
  +
| [[Joost Klein]]**
  +
| ''[[Europapa]]''
 
|}
  
|}
  +
<nowiki>*</nowiki> haalde finale niet<br>
−  
−
<nowiki>*</nowiki> haalde finale niet
 +
<nowiki>**</nowiki> gediskwalificeerd
−  
−
==Nederland op het Eurovisiesongfestival==
  
−
[[File:ESC2014 - the Netherlands 02 (crop).jpg|thumb|300px|De Common Linnets tijdens de repetitie voor de halve finale]]
  
−
Nederland was vroeger een van de succesvolste landen op het Songfestival. Later ging het iets minder.
  
−  
−
Nederland heeft het Songfestival 5 keer gewonnen: in 1957, 1959, 1969, 1975 en voor de laatste keer in 2019. In 1980 mocht Nederland het ESF organiseren, hoewel het niet had gewonnen.
 
−  
−
Vijf keer eindigde Nederland als laatste: in 1958, 1962, 1963, 1968 en tot slot in 2011.
  
−  
−
De nationale voorronde heet [[Nationaal Songfestival]]. Het werd altijd ieder jaar gehouden, met uitzondering van 2008 en de jaren dat Nederland niet meedeed. De laatste keer dat het nationaal songfestival werd gehouden was in 2012.
  
−  
−
In [[2013]] kwam Nederland na negen jaar in de finale met het liedje ''Birds'' van [[Anouk Teeuwe|Anouk]]. Ze eindigde als negende. Een jaar later werd Nederland tweede. Nederland werd toen vertegenwoordigd door de [[Common Linnets]], een duo van [[Ilse DeLange]] en [[Waylon]]. Deze tweede plaats was het beste resultaat van Nederland sinds 1975.
  
   
 
==Overwinningen per land==
  
==Overwinningen per land==
−
[[Bestand:Eurovision winners map.svg|thumb|Eurovision Winners|250px|right|Aantal overwinningen per land]]
 +
[[Bestand:Eurovision winners map.svg|miniatuur|Eurovision Winners|250px|right|Aantal overwinningen per land]]
 
{| class="wikitable" style="font-size:95%"
  
{| class="wikitable" style="font-size:95%"
 
|-
  
|-
Regel 519: Regel 581:
 
!Overwinningen
  
!Overwinningen
 
|-
  
|-
  +
|rowspan="2" valign="top" |1
−
|1
  
 
|{{IE}}
  
|{{IE}}
 
|7 ([[Eurovisiesongfestival 1970|1970]], [[Eurovisiesongfestival 1980|1980]], [[Eurovisiesongfestival 1987|1987]], [[Eurovisiesongfestival 1992|1992]], [[Eurovisiesongfestival 1993|1993]], [[Eurovisiesongfestival 1994|1994]], [[Eurovisiesongfestival 1996|1996]])
  
|7 ([[Eurovisiesongfestival 1970|1970]], [[Eurovisiesongfestival 1980|1980]], [[Eurovisiesongfestival 1987|1987]], [[Eurovisiesongfestival 1992|1992]], [[Eurovisiesongfestival 1993|1993]], [[Eurovisiesongfestival 1994|1994]], [[Eurovisiesongfestival 1996|1996]])
 
|-
  
|-
−
|2
  
 
|{{SE}}
  
|{{SE}}
−
|6 ([[Eurovisiesongfestival 1974|1974]], [[Eurovisiesongfestival 1984|1984]], [[Eurovisiesongfestival 1991|1991]], [[Eurovisiesongfestival 1999|1999]], [[Eurovisiesongfestival 2012|2012]], [[Eurovisiesongfestival 2015|2015]])
 +
|6 ([[Eurovisiesongfestival 1974|1974]], [[Eurovisiesongfestival 1984|1984]], [[Eurovisiesongfestival 1991|1991]], [[Eurovisiesongfestival 1999|1999]], [[Eurovisiesongfestival 2012|2012]], [[Eurovisiesongfestival 2015|2015]], [[Eurovisiesongfestival 2023|2023]])
 
|-
  
|-
 
| rowspan="4" valign="top" |3
  
| rowspan="4" valign="top" |3
Regel 544: Regel 605:
 
|4 ([[Eurovisiesongfestival 1978|1978]], [[Eurovisiesongfestival 1979|1979]], [[Eurovisiesongfestival 1998|1998]], [[Eurovisiesongfestival 2018|2018]])
 
|4 ([[Eurovisiesongfestival 1978|1978]], [[Eurovisiesongfestival 1979|1979]], [[Eurovisiesongfestival 1998|1998]], [[Eurovisiesongfestival 2018|2018]])
 
|-
  
|-
−
| rowspan="2" valign="top" |8
 +
| rowspan="5" valign="top" |8
 
|{{NO}}
  
|{{NO}}
 
|3 ([[Eurovisiesongfestival 1985|1985]], [[Eurovisiesongfestival 1995|1995]], [[Eurovisiesongfestival 2009|2009]])
  
|3 ([[Eurovisiesongfestival 1985|1985]], [[Eurovisiesongfestival 1995|1995]], [[Eurovisiesongfestival 2009|2009]])
Regel 551: Regel 612:
 
|3 ([[Eurovisiesongfestival 1963|1963]], [[Eurovisiesongfestival 2000|2000]], [[Eurovisiesongfestival 2013|2013]])
  
|3 ([[Eurovisiesongfestival 1963|1963]], [[Eurovisiesongfestival 2000|2000]], [[Eurovisiesongfestival 2013|2013]])
 
|-
  
|-
  +
|{{IT}}
−
| rowspan="6" valign="top" |10
  
  +
|3 ([[Eurovisiesongfestival 1964|1964]], [[Eurovisiesongfestival 1990|1990]], [[Eurovisiesongfestival 2021|2021]])
  +
|-
  +
|{{UA}}
  +
|3 ([[Eurovisiesongfestival 2004|2004]], [[Eurovisiesongfestival 2016|2016]], [[Eurovisiesongfestival 2022|2022]])
  +
|-
  +
|{{CH}}
  +
|3 ([[Eurovisiesongfestival 1956|1956]], [[Eurovisiesongfestival 1988|1988]], [[Eurovisiesongfestival 2024|2024]])
  +
|-
  +
| rowspan="3" valign="top" |13
 
|{{DE}}
  
|{{DE}}
 
|2 ([[Eurovisiesongfestival 1982|1982]], [[Eurovisiesongfestival 2010|2010]])
  
|2 ([[Eurovisiesongfestival 1982|1982]], [[Eurovisiesongfestival 2010|2010]])
−
|-
  
−
|{{IT}}
  
−
|2 ([[Eurovisiesongfestival 1964|1964]], [[Eurovisiesongfestival 1990|1990]])
  
 
|-
  
|-
 
|{{ES}}
  
|{{ES}}
 
|2 ([[Eurovisiesongfestival 1968|1968]], [[Eurovisiesongfestival 1969|1969]])
  
|2 ([[Eurovisiesongfestival 1968|1968]], [[Eurovisiesongfestival 1969|1969]])
−
|-
  
−
|{{CH}}
  
−
|2 ([[Eurovisiesongfestival 1956|1956]], [[Eurovisiesongfestival 1988|1988]])
  
 
|-
  
|-
 
|{{AT}}
  
|{{AT}}
 
|2 ([[Eurovisiesongfestival 1966|1966]], [[Eurovisiesongfestival 2014|2014]])
  
|2 ([[Eurovisiesongfestival 1966|1966]], [[Eurovisiesongfestival 2014|2014]])
−
|-
  
−
|{{UA}}
  
−
|2 ([[Eurovisiesongfestival 2004|2004]], [[Eurovisiesongfestival 2016|2016]])
  
 
|-
  
|-
 
| rowspan="12" valign="top" |16
  
| rowspan="12" valign="top" |16
Regel 607: Regel 668:
 
|1 ([[Eurovisiesongfestival 2003|2003]])
  
|1 ([[Eurovisiesongfestival 2003|2003]])
 
|}
  
|}
  +
  +
{{Navigatie deelnemers Nederland aan het Eurovisiesongfestival}}
   
 
[[Categorie:Eurovisiesongfestival| ]]
  
[[Categorie:Eurovisiesongfestival| ]]
 
[[Categorie:Wedstrijd]]
  
[[Categorie:Wedstrijd]]
 
[[Categorie:Eurovisiesongfestival| ]]
  
[[Categorie:Eurovisiesongfestival| ]]
−
[[Categorie:Programma van de TROS]]
 +
[[Categorie:Muziekprogramma op televisie]]
−
[[Categorie:Programma op NPO 1]]
 +
[[Categorie:Programma van AVROTROS]]
  +
[[Categorie:Programma van VRT 1]]
  +
[[Categorie:Televisieprogramma van de TROS]]
  +
  +
[[fr:Eurovision]]

Huidige versie van 17 aug 2024 om 19:14

Het logo van het Eurovisiesongfestival. In het hartje wordt iedere editie de vlag van het land afgebeeld die die editie organiseert.

Het Eurovisiesongfestival (afgekort: ESF of Songfestival (België: Eurosong), Engels: Eurovision Song Contest) is een jaarlijks terugkerende liedjeswedstrijd. Het wordt georganiseerd door de EBU, een organisatie waar tv-zenders van over heel Europa lid van zijn en met elkaar samenwerken. In deze wedstrijd nemen vele Europese landen het tegen elkaar op. Het winnende land organiseert ook meteen de editie van het volgende jaar. De editie voor kinderen is het Junior Eurovisiesongfestival.

De eerste van het Eurovisiesongfestival werd gehouden in 1956. Sindsdien is het festival ieder jaar gehouden, met uitzondering van 2020. Over de jaren is de opzet van het festival erg veranderd. Zo was er vroeger bij de shows een orkest aanwezig; wat sinds in 1998 niet meer het geval is. Ook moesten landen vroeger in hun eigen taal zingen, terwijl men tegenwoordig vrij is te zingen in welke taal dan ook. Wereldwijd is het Eurovisiesongfestival een van de best bekeken evenementen op televisie. De winnaar van het songfestival, en ook de deelnemers, kunnen hierdoor ook internationaal bekend worden en doorbreken. Bekende winnaars van het festival zijn de Zweedse band ABBA en de Canadese zangeres Cèline Dion, die namens Zwitserland zong.

Tegenwoordig wordt de helft van de stemmen door een vakjury gegeven, terwijl de andere helft door kijkers en het publiek worden gegeven. Het festival wordt jaarlijks daarom live uitgezonden. Hoewel de landen die meedoen elk jaar verschillen, heeft ieder Europees land (met uitzondering van Liechtenstein en Vaticaanstad) ooit meegedaan. Ook Australië, Israël en in het verleden Marokko doen mee of hebben meegedaan.

Geschiedenis

Eerste editie (1956)

Lys Assia was de eerste winnaar van het Eurovisiesongfestival in 1956.

Het eerste Eurovisiesongfestival was in 1956, in het Zwitserse Lugano. Het songfestival was gebaseerd op het San Remofestival in Italië, maar dan bedacht voor deelnemers uit verschillende landen. Europa was in die tijd nog steeds in ban van de Tweede Wereldoorlog. Veel mensen wilden een nieuwe oorlog doorkomen en daarom bedachten ze een liedjesfestival, aangezien muziek verbindt. Het eerste festival was heel erg anders dan de huidige versies. Er deden toen zeven landen mee (Nederland, België, Luxemburg, Frankrijk, Italië, Duitsland en Zwitserland). Ieder land zong toen twee liedjes en er waren geen halve finales. Ieder land moest in een officiële landstaal zingen en de scores werden niet bekend gemaakt; enkel de winnaar. Hoewel het festival via televisie werd uitgezonden, luisterden de meeste het via de radio. Niet iedereen had toen een televisie.

De Zwitserse Lys Assia won het festival. Zij is hiermee de eerste winnares van het festival.

1957 - 1969

André Claveau in 1958

Het Eurovisiesongfestival was een succes en werd het jaar daarna herhaalt. Men wilde er een jaarlijks evenement van maken, zoals het nu is. Denemarken, Oostenrijk en het Verenigd Koninkrijk gingen ook meedoen aan het festival. De landen wilden eigenlijk al meedoen aan de eerste versie. Oostenrijk en Denemarken hadden echter de uitnodiging te laat verzonden en de Britse omroep had op hetzelfde moment een eigen festival gepland. Hierna traden ook Zweden, Monaco, Noorwegen, Finland, Joegoslavië, Spanje, Portugal en Ierland toe. Qua regels werden er een aantal dingen veranderd. In plaats van twee liedjes zond ieder land één liedje in. Deze mocht 3 minuten duren. Ook werden voortaan de scores bekend gemaakt door middel van het geven van punten.

Aangezien televoting toen nog niet bestond telden alleen de punten van de jury. Ook werd besloten dat de winnaar de volgende editie moest organiseren, ook al zijn er een paar landen geweest die hier onderuit wisten te komen. Door middel van een kaart met lampjes konden kijkers ook zien welk land aan de beurt was. Dit kwam door de toename van het aantal tv's in Europa. Sinds 1968 wordt het festival in kleur uitgezonden.

Het Eurovisiesongfestival van 1969 is misschien wel de controversieelste editie van het festival. In plaats van 1 winnaar waren er toen 4 winnaars. Spanje, Nederland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk hadden evenveel punten gekregen. Aangezien er geen regels hiervoor waren sprak men van vier winnaars. Noorwegen, Zweden, Oostenrijk en Portugal weigerden daarom in 1970 aan het festival mee te doen. Denemarken had zich in 1966 al teruggetrokken, omdat de omroep het festival smakeloos vond. Denemarken keerde in 1978 terug. Omdat er vier winnaars waren werd er geloot wie het festival moest organiseren. Spanje deed niet mee aan de loting, aangezien het festival van dat jaar er al plaatsvond. Uiteindelijk werd voor Nederland gekozen.

1970 - 1989

De Zweedse band ABBA won het Eurovisiesongfestival in 1974, wat een doorbraak voor de band betekende. ABBA is waarschijnlijk een van de bekendste deelnemers aan de wedstrijd.

Malta, Israël, Griekenland, Turkije, Cyprus en IJsland begonnen ook mee te doen aan het festival. Monaco trok zich in 1979 terug. Het piepkleine landje wist echter wel het festival in 1971 te winnen. Marokko deed eenmaal in 1980 mee aan het festival. Liechtenstein wilde in 1976 meedoen, maar werd afgewezen omdat het geen eigen omroep had. Aanvankelijk waren het vaak Franstalige chansons die wonnen. Vanaf de jaren 70 werden deze wel iets moderner en sneller qua muziek. In 1974 won de Zweedse band ABBA het festival met het nummer Waterloo. Dit nummer wordt gezien als het bekendste songfestivalnummer ooit en betekende de internationale doorbraak van de band. Vanaf toen werden er ook meer popnummers ingezonden en kregen bands ook mee aandacht.

Tussen 1973 en 1976 was er de vrije taalregel. Ieder land mocht toen in welke taal dan ook zingen. Veel landen grepen dit aan en stuurden Engelstalige nummers in, waaronder Nederland in 1975 met Teach-In. In 1976 werd deze regel echter weer hersteld. Ierland en het Verenigd Koninkrijk hadden hierdoor een voorsprong op de andere landen. Doordat Engels een internationale taal is verstaan veel mensen de boodschap. Ook Frankrijk had een voorsprong, aangezien er ook veel mensen zijn die Frans spreken. België, Zwitserland en Luxemburg stuurden daarom alleen Franstalige nummers. Hoewel Frans in het begin een belangrijke taal was, wonnen er steeds minder Franstalige nummers. Het laatste Franstalige nummer dat won was Ne partez pas sans moi van de Canadese zangeres Céline Dion, die namens Zwitserland zong.

1990 - 1999

Door de val van het communisme deden ook een hoop voormalige communistische landen mee. Roemenië, Bosnië en Herzegovina, Kroatië, Slovenië, Estland, Hongarije, Litouwen, Polen, Rusland, Slowakije en Noord-Macedonië traden toe. Ondertussen stopte Luxemburg met het festival vanwege de kosten. Ook Slowakije en Bosnië stopten al snel. Joegoslavië was uiteengevallen en deed voor het laatst in 1992 mee. Italië trok zich voor een aantal edities terug.

Om te voorkomen dat het festival te lang werd mocht in het begin slechts een gedeelte van de landen meedoen. Landen die het het ene jaar slecht deden mochten het volgende jaar niet meedoen. Dit gebeurde met de vijf slechtste landen. Toen Duitsland in 1996 één van de die landen was, werd er echter een stokje voor gestoken. Duitsland is namelijk één van de grootste betalers voor het festival. Voor de vier landen die het meest betaalden gold deze regel niet. Dit waren naast Duitsland ook het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Spanje. Later zou dit ook voor Italië gaan gelden. Dit is overigens ook de reden waarom de grote vijf niet aan de halve finales hoeven mee te doen en direct door kunnen naar de finale. Pas in 2004 werd de halve finale ingevoerd, waardoor alle landen mee konden doen. Vanaf 1997 konden kijkers thuis ook via hun telefoon stemmen op een kandidaat. Toen kon dit in vijf landen, maar vanaf 1998 kon dit in alle landen.

Ook de editie van 1991 in Rome haalde de wenkbrauwen op. De presentatoren van het festival konden geen Engels en presenteerden naast in het Engels en Frans ook in het Italiaans. Hierdoor was de presentatie erg rommelig. Ook was de puntentelling er spannend, aangezien Frankrijk en Zweden evenveel punten hadden. Ook het tafereel van 1969 te voorkomen, werd gekeken naar het aantal 12 en 10 punten. Uiteindelijk won Zweden. Tussen 1992 en 1994 won Ierland driemaal achter elkaar. In 1996 won Ierland overigens nog voor een laatste keer. Ook werd gedurende deze periode de vrij taalregel weer ingevoerd.

Vanaf 2000

De winnares van 2014: Conchita Wurst uit Oostenrijk

Letland, Oekraïne, Andorra, Albanië, Wit-Rusland, Bulgarije, Moldavië, Armenië, Georgië, Montenegro, Servië, Tsjechië, Azerbeidzjan en San Marino traden vanaf 2000 ook toe tot het festival. Monaco, Slowakije en Bosnië en Herzegovina probeerden weer mee te doen, maar zagen uiteindelijk toch af. Ook Andorra en Turkije verlieten het festival. Australië kwam er als laatste jaar bij. Hoewel Australië niet in Europa ligt is het festival er enorm populair. Voor de 60e editie mocht het land eenmalig meedoen. Aangezien het land goed scoorde en bereid was om met meer edities mee te doen mocht het blijven. Wel werd het behandeld als ieder ander land en moest de halve finale doen.

In 2020 ging het Eurovisiesongfestival voor het eerst in zijn geschiedenis niet door vanwege de pandemie van het coronavirus. Het festival - dat in Rotterdam zou worden gehouden - werd naar 2021 verschoven. Rotterdam bleef hierbij de gaststad. Op de avond waarop de finale gehouden zou worden, werd Eurovision: Europe Shine a Light uitgezonden met stukjes uit de nummers en boodschappen van alle 41 kandidaten. Ook traden oud-kandidaten en -winnaars op en lichtten in bijna alle deelnemende landen gebouwen op.

Regels

Het Eurovisiesongfestival heeft een aantal regels om de wedstrijd eerlijk te laten verlopen. Deze regels worden iedere paar jaar veranderd.

Artiesten en liedjes

Het Eurovisiesongfestival achter de schermen. Het organiseren is een hele klus, aangezien het via televisie (en online) in tientallen landen wordt uitgezonden. Veel landen hebben ook een eigen commentator.

Ieder deelnemend land mag één liedje inzenden. Dit liedje mag maximaal drie minuten lang zijn, aangezien er een hoop landen meedoen. Het deelnemend land kiest ook zanger, zangeres of band die het liedje opvoert.

Het liedje en de zanger worden in ieder land anders gekozen. Sommige landen hebben een speciaal "Nationaal Songfestival". Dit een wedstrijd in het land zelf, waarbij de winnaar het land vertegenwoordigt op het Eurovisiesongfestival. In o.a. Zweden en Portugal is dit het land. In het verleden was dit ook in Nederland zo. In de meeste andere landen worden het liedje en de zanger aangewezen door de omroep. Dit is tegenwoordig zo in Nederland in België. De zanger, zangeres of band hoeft niet uit land te komen dat het vertegenwoordigt. Vooral kleinere landen (zoals San Marino) kiezen een zanger(es) of band uit het buitenland. Zo vertegenwoordigde Céline Dion Zwitserland in 1988, terwijl zij zelf uit Canada kwam. En de Griekse zangeres Vicky Leandros vertegenwoordigde Luxemburg in 1972. Een zanger of zangeres moet wel minstens 16 jaar oud zijn.

De liedjes moeten speciaal voor het festival gemaakt zijn en mogen niet voor een bepaalde datum uitgebracht zijn. In het verleden mochten landen enkel liedjes in hun eigen landstaal inzenden. Tegenwoordig mag een land de taal zelf kiezen. Veel landen kiezen daarom om hun liedjes in het Engels te maken, aangezien de meeste mensen dit verstaan. Toch kiezen andere landen er steevast voor om een liedje in hun eigen taal in te zenden. Dit is vooral het geval met Frankrijk, wat nog altijd Franse liedjes inzendt. Daarnaast mogen liedjes niet "te politiek" zijn.

Voorrondes en finale

Sinds 2004 bestaat het Eurovisiesongfestival uit twee halve finales en één finale. In de halve finale strijden de meeste deelnemende landen om een plekje in de finale. De halve finales worden door de weeks uitgezonden, terwijl de finale altijd in het weekend wordt uitgezonden. Zes landen hebben altijd een plekje in de finale. Dit zijn Spanje, Italië, Frankrijk, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en het organiserende land. De eerste vijf landen betalen namelijk het meeste geld aan de EBU. Het organiserende land betaalt de kosten voor het Eurovisiesongfestival.

In iedere halve finale gaan slechts 10 landen door naar de finale. Sinds 2023 worden deze kandidaten gekozen door middel van televoting. Dit betekent dat de kijkers via hun telefoon of app de kandidaten kiezen. Vóór 2023 gaf de jury ook in de halve finale punten. Hierdoor bestaat de finale uit 26 landen.

Tijdens de halve finales en finale zijn ook vaak andere artiesten uitgenodigd voor optredens tijdens de pauzes of het tellen van de stemmen.

Stemmen

Het scoreboard in 1958. Tegenwoordig is er in de zaal geen echt scoreboard meer aanwezig, maar is dit digitaal op het scherm te zien.

Nadat alle acts hebben opgetreden wordt er gestemd. Hierna is vaak een kleine pauze, waarin de mensen thuis en de jury gaan stemmen. Sinds 2016 worden deze apart gegeven:

  • De jury: Ieder deelnemend land krijgt een bepaald aantal punten. Deze punten worden door de jury gegeven. Deze jury is door de omroep van dat land samengesteld. De jury geeft de punten als eerste. Hiervoor wordt ingebeld naar ieder land, waar vaak een bekend persoon uit dat land de punten geeft. Vaak zijn dit oud-presentatoren of oud-deelnemers. Deze persoon maakt de punten bekend, waaronder de beroemde "douce points" (twaalf punten). Dit is het hoogst haalbare punten dat een land kan geven aan een ander land.
  • Het publiek: Het publiek kan via televoting meestemmen. Dit betekent dat ze via de telefoon, een sms of de app (vaak tegen betaling) kunnen stemmen op hun favoriete kandidaat. Het publiek kan alleen stemmen op kandidaten uit andere landen. Zo kan een Nederlander niet op de Nederlandse kandidaat stemmen. De stemmen van het publiek zijn het spannendste en worden als tweede gegeven. Deze stemmen zorgen ervoor dat een kandidaat wint.

Vaak zit er een groot verschil tussen de stemmen van de jury en het publiek. Zo kan het voorkomen dat de jury een liedje erg goed vindt, terwijl het publiek dat niet vindt. De stemmen van de jury kunnen ook erg politiek zijn. Zo geeft Cyprus zijn twaalf punten ieder jaar naar Griekenland, aangezien veel Cyprioten zich Grieks voelen.

Winnaar

Aan het einde van het Eurovisiesongfestival is de winnaar bekend. Deze treedt vervolgens nog één keer op met zijn of haar liedje. Het winnen van het Eurovisiesongfestival betekent vaak een doorbraak voor die artiest. Het festival is een van de grootste televisie-evenementen ter wereld. Ook zijn hun liedjes vaak in vele landen te horen.

Volgens de traditie moet het winnende land de volgende editie van het festival organiseren. In de meeste jaren is dit ook gebeurd, maar dit lukt niet altijd. Zo won Monaco in 1971, maar kon geen goede locatie vinden voor het festival van 1972. In 2022 won Oekraïne, maar door de oorlog in het land kon het festival daar niet georganiseerd worden. In beide gevallen schoten de Britten te hulp en organiseerden het festival in hun land. Het organiseren van het Eurovisiesongfestival ook erg duur. Veel landen willen daarom niet winnen.

Deelnemende landen

Het aantal deelnemende landen verschilt per editie van het Eurovisiesongfestival. Sommige landen deden in het verleden mee (zoals Monaco, Bosnië en Herzegovina, Turkije en Hongarije), maar besloten niet meer mee te doen. Dit kan komen door hoge kosten, geldgebrek of tegenvallend succes. Rusland en Wit-Rusland werden in 2022 verbannen van het Eurovisiesongfestival. Andere landen besluiten na enkele jaren van afwezigheid weer mee te doen. Zo deed Luxemburg voor het laatst in 1993 mee, maar zal in 2024 weer op het Eurovisiesongfestival te zien zijn.

In principe heeft ieder land in Europa minimaal één keer van het Eurovisiesongfestival meegedaan. De enige uitzonderingen zijn Vaticaanstad, Liechtenstein (heeft geen eigen publieke omroep) en Kosovo (wordt niet door iedereen als land erkend). Liechtenstein en Kosovo hebben wel interesse getoond om in de toekomst mee te doen. Daarnaast hebben drie landen buiten Europa meegedaan aan het Eurovisiesongfestival. Dit zijn Australië, Israël en Marokko. Australië en Israël doen nog steeds ieder jaar mee. Marokko heeft één keer in 1980 meegedaan. Libanon en Tunesië hadden plannen om deel te nemen, maar besloten hiervan af te zien.

Om mee te doen moet een land een eigen publieke omroep hebben die aangesloten is bij de EBU. Veel landen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika kunnen hierdoor ook meedoen. Voor Australië is er een apart contract, wat om de paar jaar opnieuw getekend moet worden.

Nederland en België

De Common Linnets tijdens de repetitie voor de halve finale

Nederland en België doen al sinds de eerste editie van het Eurovisiesongfestival mee. Nederland won het Eurovisiesongfestival 5 keer (1957, 1959, 1969, 1975 en 2021). Ook organiseerde Nederland het Eurovisiesongfestival vijf keer (1958, 1970, 1976, 1980 en 2021). België heeft het Eurovisiesongfestival slechts één keer gewonnen (in 1986) en organiseerde het festival het jaar daarop.

In Nederland werden de deelnemers en liedjes gekozen via het Nationaal Songfestival tot 2012 (met uitzondering van 2008). In de laatste jaren had Nederland veel tegenvallende resultaten op het Eurovisiesongfestival. Het land kwam niet in de finale en de acts waren niet populair. Sinds 2013 worden de liedjes en de deelnemers gekozen door de omroep AVROTROS. Dit is de omroep die in Nederland het festival ook uitzendt. In 2013 kwam Nederland na negen jaar in de finale met het liedje Birds van Anouk. Ze eindigde als negende. Een jaar later werd Nederland tweede. Nederland werd toen vertegenwoordigd door de Common Linnets, een duo van Ilse DeLange en Waylon. Deze tweede plaats was het beste resultaat van Nederland sinds 1975.

In België wordt het Eurovisiesongfestival door twee publieke omroepen uitgezonden. Dit zijn de Franstalige RTBF (in Wallonië) en de Vlaamstalige VRT (in Vlaanderen). Beide omroepen betalen geldt voor het Eurovisiesongfestival. De RTBF en VRT kiezen om het jaar een kandidaat die België vertegenwoordigt.

Winnaars en Nederlandse deelname

Jaar Winnaar Lied Land Nederlandse bijdrage Lied
1956 Lys Assia Refrain Vlag van Zwitserland Zwitserland Jetty Paerl
Corry Brokken 		De vogels van Holland;
Voorgoed voorbij
1957 Corry Brokken Net als toen Vlag van Nederland Nederland Corry Brokken Net als toen
1958 André Claveau Dors, mon amour Vlag van Frankrijk Frankrijk Corry Brokken Heel de wereld
1959 Teddy Scholten 'n Beetje Vlag van Nederland Nederland Teddy Scholten 'n Beetje
1960 Jacqueline Boyer Tom Pillibi Vlag van Frankrijk Frankrijk Rudi Carrell Wat een geluk
1961 Jean-Claude Pascal Nous les amoureux Vlag van Luxemburg Luxemburg Greetje Kauffeld Wat een dag
1962 Isabelle Aubret Un premier amour Vlag van Frankrijk Frankrijk De Spelbrekers Katinka
1963 Grethe & Jørgen Ingmann Dansevise Vlag van Denemarken Denemarken Annie Palmen Een speeldoos
1964 Gigliola Cinquetti Non ho l'età Vlag van Italië Italië Anneke Grönloh Jij bent mijn leven
1965 France Gall Poupée de cire, poupée de son Vlag van Luxemburg Luxemburg Conny Vandenbos Het is genoeg
1966 Udo Jürgens Merci chérie Vlag van Oostenrijk Oostenrijk Milly Scott Fernando en Philippo
1967 Sandie Shaw Puppet on a string Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk Thérèse Steinmetz Ring-dinge-ding
1968 Massiel La, la, la Vlag van Spanje Spanje Ronnie Tober Morgen
1969 Frida Boccara
Lenny Kuhr
Salomé
Lulu 		Un jour, un enfant
De troubadour
Vivo cantando
Boom bang-a-bang 		Vlag van Frankrijk Frankrijk
Vlag van Nederland Nederland
Vlag van Spanje Spanje
Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk 		Lenny Kuhr De troubadour
1970 Dana All kinds of everything Vlag van Ierland Ierland Hearts Of Soul Waterman
1971 Séverine Un banc, un arbre, une rue Flag of Monaco.svg Monaco Saskia & Serge Tijd
1972 Vicky Leandros Après toi Vlag van Luxemburg Luxemburg Sandra & Andres Als het om de liefde gaat
1973 Anne-Marie David Tu te reconnaîtras Vlag van Luxemburg Luxemburg Ben Cramer De oude muzikant
1974 ABBA Waterloo Vlag van Zweden Zweden Mouth & MacNeal I see a star
1975 Teach-In Dinge-dong Vlag van Nederland Nederland Teach-In Dinge-dong
1976 Brotherhood of Man Save your kisses for me Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk Sandra Reemer The party's over
1977 Marie Myriam L'oiseau et l'enfant Vlag van Frankrijk Frankrijk Heddy Lester De mallemolen
1978 Izhar Cohen A-ba-ni-bi Vlag van Israël Israël Harmony 't Is OK
1979 Gali Atari & Milk & Honey Hallelujah Vlag van Israël Israël Xandra (Sandra Reemer) Colorado
1980 Johnny Logan What's another year Vlag van Ierland Ierland Maggie MacNeal Amsterdam
1981 Bucks Fizz Making your mind up Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk Linda Williams Het is een wonder
1982 Nicole Ein bißchen Frieden Vlag van Duitsland Duitsland Bill van Dijk Jij en ik
1983 Corinne Hermès Si la vie est cadeau Vlag van Luxemburg Luxemburg Bernadette Sing me a song
1984 Herreys Diggi-loo diggi-ley Vlag van Zweden Zweden Maribelle Ik hou van jou
1985 Bobbysocks La det swinge Vlag van Noorwegen Noorwegen geen
1986 Sandra Kim J'aime la vie Vlag van België België Frizzle Sizzle Alles heeft ritme
1987 Johnny Logan Hold me now Vlag van Ierland Ierland Marcha (Marga Bult) Rechtop in de wind
1988 Céline Dion Ne partez pas sans moi Vlag van Zwitserland Zwitserland Gerard Joling Shangri-la
1989 Riva Rock me Flag of Yugoslavia (1946-1992).svg Joegoslavië Justine Pelmelay Blijf zoals je bent
1990 Toto Cutugno Insieme: 1992 Vlag van Italië Italië Maywood Ik wil alles met je delen
1991 Carola Fångad av en stormvind Vlag van Zweden Zweden geen
1992 Linda Martin Why me? Vlag van Ierland Ierland Humphrey Campbell Wijs me de weg
1993 Niamh Kavanagh In your eyes Vlag van Ierland Ierland Ruth Jacott Vrede
1994 Paul Harrington & Charlie McGettigan Rock-'n-Roll kids Vlag van Ierland Ierland Willeke Alberti Waar is de zon
1995 Secret Garden Nocturne Vlag van Noorwegen Noorwegen geen
1996 Eimear Quinn The voice Vlag van Ierland Ierland Maxine & Franklin Brown De eerste keer
1997 Katrina & the Waves Love shine a light Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk Mrs. Einstein Niemand heeft nog tijd
1998 Dana International Diva Vlag van Israël Israël Edsilia Rombley Hemel en aarde
1999 Charlotte Nilsson Take me to your heaven Vlag van Zweden Zweden Marlayne One good reason
2000 Olsen Brothers Fly on the wings of love Vlag van Denemarken Denemarken Linda Wagenmakers No goodbyes
2001 Tanel Padar & Dave Benton Everybody Vlag van Estland Estland Michelle Out on my own
2002 Marie N I wanna Vlag van Letland Letland geen
2003 Sertab Erener Everyway that I can Vlag van Turkije Turkije Esther Hart One more night
2004 Ruslana Wild Dances Vlag van Oekraïne Oekraïne Re-Union Without you
2005 Helena Paparizou My number one Vlag van Griekenland Griekenland Glennis Grace * My impossible dream
2006 Lordi Hard Rock Hallelujah Vlag van Finland Finland Treble * Amambanda
2007 Marija Šerifović Molitva Vlag van Servië Servië Edsilia Rombley * On top of the world
2008 Dima Bilan Believe Vlag van Rusland Rusland Hind * Your heart belongs to me
2009 Alexander Rybak Fairytale Vlag van Noorwegen Noorwegen De Toppers * Shine
2010 Lena Meyer-Landrut Satellite Vlag van Duitsland Duitsland Sieneke * Ik ben verliefd (Sha-la-lie)
2011 Ell & Nikki Running scared Vlag van Azerbeidzjan Azerbeidzjan 3JS * Never alone
2012 Loreen Euphoria Vlag van Zweden Zweden Joan Franka * You and Me
2013 Emmelie de Forest Only teardrops Vlag van Denemarken Denemarken Anouk Birds
2014 Conchita Wurst Rise Like a Phoenix Vlag van Oostenrijk Oostenrijk The Common Linnets Calm after the storm
2015 Måns Zelmerlöw Heroes Vlag van Zweden Zweden Trijntje Oosterhuis * Walk Along
2016 Jamala 1944 Vlag van Oekraïne Oekraïne Douwe Bob Slow Down
2017 Salvador Sobral Amar pelos dois Vlag van Portugal Portugal O'G3NE Lights and shadows
2018 Netta Barzilai Toy Vlag van Israël Israël Waylon Outlaw in 'Em
2019 Duncan Laurence Arcade Vlag van Nederland Nederland Duncan Laurence Arcade
2021 Måneskin Zitti e buoni Vlag van Italië Italië Jeangu Macrooy Birth of A new Age
2022 Kalush Orchestra Stefania Vlag van Oekraïne Oekraïne S10 De diepte
2023 Loreen Tattoo Vlag van Zweden Zweden Mia Nicolai & Dion Cooper* Burning Daylight
2024 Nemo The Code Vlag van Zwitserland Zwitserland Joost Klein** Europapa

* haalde finale niet
** gediskwalificeerd

Overwinningen per land

Aantal overwinningen per land
Plaats Land Overwinningen
1 Vlag van Ierland Ierland 7 (1970, 1980, 1987, 1992, 1993, 1994, 1996)
Vlag van Zweden Zweden 6 (1974, 1984, 1991, 1999, 2012, 2015, 2023)
3 Vlag van Frankrijk Frankrijk 5 (1958, 1960, 1962, 1969, 1977)
Vlag van Luxemburg Luxemburg 5 (1961,1965, 1972, 1973, 1983)
Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk 5 (1967, 1969, 1976, 1981, 1997)
Vlag van Nederland Nederland 5 (1957, 1959, 1969, 1975; 2019)
7 Vlag van Israël Israël 4 (1978, 1979, 1998, 2018)
8 Vlag van Noorwegen Noorwegen 3 (1985, 1995, 2009)
Vlag van Denemarken Denemarken 3 (1963, 2000, 2013)
Vlag van Italië Italië 3 (1964, 1990, 2021)
Vlag van Oekraïne Oekraïne 3 (2004, 2016, 2022)
Vlag van Zwitserland Zwitserland 3 (1956, 1988, 2024)
13 Vlag van Duitsland Duitsland 2 (1982, 2010)
Vlag van Spanje Spanje 2 (1968, 1969)
Vlag van Oostenrijk Oostenrijk 2 (1966, 2014)
16 Vlag van Azerbeidzjan Azerbeidzjan 1 (2011)
Vlag van België België 1 (1986)
Vlag van Estland Estland 1 (2001)
Vlag van Finland Finland 1 (2006)
Vlag van Griekenland Griekenland 1 (2005)
Flag of Yugoslavia (1946-1992).svg Joegoslavië (bestaat niet meer) 1 (1989)
Vlag van Letland Letland 1 (2002)
Flag of Monaco.png Monaco 1 (1971)
Vlag van Portugal Portugal 1 (2017)
Vlag van Rusland Rusland 1 (2008)
Vlag van Servië Servië 1 (2007)
Vlag van Turkije Turkije 1 (2003)


Nederland Nederland op het Eurovisiesongfestival
1956: Jetty Paerl + Corry Brokken · 1957: Corry Brokken · 1958: Corry Brokken · 1959: Teddy Scholten · 1960: Rudi Carrell · 1961: Greetje Kauffeld · 1962: De Spelbrekers · 1963: Annie Palmen · 1964: Anneke Grönloh · 1965: Conny Vandenbos · 1966: Milly Scott · 1967: Thérèse Steinmetz · 1968: Ronnie Tober · 1969: Lenny Kuhr · 1970: Hearts of Soul · 1971: Saskia & Serge · 1972: Sandra & Andres · 1973: Ben Cramer · 1974: Mouth & MacNeal · 1975: Teach-In · 1976: Sandra Reemer · 1977: Heddy Lester · 1978: Harmony · 1979: Xandra · 1980: Maggie MacNeal · 1981: Linda Williams · 1982: Bill van Dijk · 1983: Bernadette · 1984: Maribelle · 1986: Frizzle Sizzle · 1987: Marcha · 1988: Gerard Joling · 1989: Justine Pelmelay · 1990: Maywood · 1992: Humphrey Campbell · 1993: Ruth Jacott · 1994: Willeke Alberti · 1996: Maxine & Franklin Brown · 1997: Mrs. Einstein · 1998: Edsilia Rombley · 1999: Marlayne · 2000: Linda Wagenmakers · 2001: Michelle · 2003: Esther Hart · 2004: Re-union · 2005: Glennis Grace · 2006: Treble · 2007: Edsilia Rombley · 2008: Hind · 2009: Toppers · 2010: Sieneke · 2011: 3JS · 2012: Joan Franka · 2013: Anouk · 2014: The Common Linnets · 2015: Trijntje Oosterhuis · 2016: Douwe Bob · 2017: O'G3NE · 2018: Waylon · 2019 Duncan Laurence · 2021: Jeangu Macrooy · 2022: S10 · 2023: Mia Nicolai & Dion Cooper · 2024: Joost Klein
Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Eurovisiesongfestival&oldid=880358"