Slek
De Slek (Khmer: ស្លឹក) is een muziekinstrument van plattelandsmensen in Cambodja, gemaakt van de bladeren van loofbomen, waaronder de sakrom- en khnoung-bomen. Het is ook bekend als phlom slek, "blow leaf, of blaas blad".
Om een blad te spelen, krult de muzikant de rand van een blad in een halve cirkel (langs de lange rand van het blad) en "plaatst de boog tussen de lippen". Hierbij zorgt hij/zij dat het blad zowel de boven- als onderlip raakt. Het blad trilt als de speler er lucht overheen blaast. De speler kan de toonhoogte van het geluid regelen met zijn bovenlip.
Dit instrument van plattelandsmensen, wordt bespeeld door herders die op hun waterbuffel in de rijstvelden rijden. Hoewel het wordt gebruikt om geluiden van wilde dieren te imiteren, kan men er een aanhoudend geluid mee maken, een scherp, hoog fluitend geluid. Spelers kunnen de toonhoogte regelen en liedjes maken, normaal gesproken solo, maar soms met andere instrumenten.
Varianten
Hoewel het instrument in Cambodja Slek wordt genoemd, wordt het op andere plaatsen onder andere namen gebruikt. In China wordt er gesproken en geschreven van het houtblad (木叶, Mù yè) als instrument terug tot de Tang-dynastie (7e tot 10e eeuw na Christus). Het wordt afgebeeld in een beeldhouwwerk bij het graf van keizer Wang Jian van de Vijf Dynastieën in Chengdu, Sichuan. In de moderne tijd is plastic in de plaats gekomen van het blad en is het instrument opgenomen en gebruikt in filmmuziek. Met synthetische materialen verslijt het instrument niet snel tijdens het spelen en heeft het een bereik van bijna 3 octaven.
Zo heb je ze in verschillende landen:
- China, 樹葉笛 (Shùyè dí) boombladfluit
- China, 草琴 (Cǎoqín), graspiano
- China, 木叶 (Mù yè) houtbladeren
- Japan, 草笛, grasfluit of grasfluit
- Australië, gomblad, onder andere bekend uit de vroegere jeugdserie Skippy de kangaroo
- Nepal, पिपिरिमा Pipirma
- Brazilië, folhinha
Als algemene term kan het ook een 'leafophone' ('bladtelefoon') worden genoemd.