Repelsteeltje

Repelsteeltje met zijn huisje op de achtergrond. Het uiterlijk van Repelsteeltje is verschillend, maar vaak wordt hij als klein, oude en lelijk mannetje afgebeeld.

Repelsteeltje is een sprookje. Het sprookje werd in 1812 opgeschreven door de gebroeders Grimm, waarna het bekend werd. Toch is het verhaal zelf veel ouder en bestond al voor deze tijd. Repelsteeltje gaat over een mannetje wiens naam niemand weet. Hij besluit een meisje te helpen met maken van gouddraad, maar enkel in ruil voor haar eerst geboren baby. Ze mag de baby houden als ze zijn naam goed raad.

Verhaal

Let op!
Hieronder staat de samenvatting van een verhaal.
Soms is het niet leuk als je al weet hoe het verhaal afloopt!

De koningin en Repelsteeltje

Er was eens een molenaar die een dochter had. Hij hield erg van deze dochter en was erg trots op haar. Volgens de molenaar kon zijn dochter namelijk alles; ze kon zelfs gouddraad spinnen uit stro. Niet veel later hoort de koning dit en wil dat de dochter dit voor hem doet. Ze wordt opgesloten in een kamer vol met stro. In één nacht moet zij dit stro in gouddraad spinnen. Lukt dit niet, dan wordt ze vermoord. Het is enorm veel werk. Die avond komt een klein mannetje langs. Hij belooft haar te zullen helpen in ruil voor haar ketting. De dochter gaat hiermee akkoord. Het mannetje helpt haar en die nacht is al het stro in gouddraad gespind. De koning is erg tevreden met de dochter en besluit met haar te trouwen. Hierdoor wordt de molenaarsdochter koningin van het land.

Diezelfde morgen komt het mannetje terug en wil meer van het meisje hebben, want anders vertelt hij iedereen dat hij haar geholpen heeft. Het mannetje vraagt eerst om de ring van het meisje. Het meisje geeft deze aan hem. Niet veel later komt het mannetje weer terug om nog meer te eisen. Het mannetje wil ditmaal het eerstgeboren kind van de vrouw hebben, want anders vertelt hij aan iedereen dat hij haar geholpen heeft. In haar wanhoop belooft het meisje dit aan het mannetje.

Een jaar later hebben de koning en koningin een kind gekregen. Het mannetje komt vervolgens terug om het kind op te halen. De koningin biedt het mannetje goud en juwelen aan, maar het mannetje wil enkel het kind hebben. De koningin smeekt het mannetje om het kind niet te nemen. Hierop komt het mannetje met een voorstel: De koningin mag het kind houden als zij de naam van het mannetje goed raadt. Hiervoor heeft ze drie dagen de tijd en iedere dag komt het mannetje terug. De volgende morgen komt het mannetje terug en de koningin heeft een hele lijst gemaakt met alle namen die zij kent. Een voor een blijken deze namen niet de juiste te zijn. Op de tweede dag komt het mannetje weer terug en opnieuw maakt de koningin een hele lijst met namen (dit maal moeilijkere namen). Opnieuw blijken deze namen niet te kloppen.

Ondertussen heeft de koningin boodschappers door heel het land gestuurd om de namen van alle inwoners te vragen. Een van de boodschappers komt bij een huisje aan en ziet dat het mannetje daar woont. Hij besluit zijn oor tegen de deur te houden. Het mannetje is blij, aangezien de koningin nog één dag de tijd heeft en de naam waarschijnlijk niet zal raden. Uit vreugde zingt hij daarom "Niemand weet, niemand weet dat ik Repelsteeltje heet". De boodschapper hoort dit zonder dat Repelsteeltje dit door heeft. Hierdoor vertelt de boodschapper dit aan de koningin.

De volgende dag komt het mannetje weer langs en wil direct het kind meenemen. In plaats daarvan laat de koningin weten dat zij weet hoe hij heet; namelijk "Repelsteeltje". De koningin mag hierdoor het kind houden. Repelsteeltje is zo erg kwaad hierover dat hij het kasteel stampend verlaat. Buiten zakt hij weg in de grond en scheurt zichzelf in twee stukken.

Achtergrondinformatie

Repelsteeltje en de molenaarsdochter

Ontstaan

Repelsteeltje werd door de gebroeders Grimm opgeschreven in 1812 voor hun sprookjesboek. Het sprookjes bestond al voor deze tijd, aangezien de broers de sprookjes alleen verzamelden en opschreven. Ze bedachten het sprookje dus niet zelf!

Volgens historisch onderzoek is het sprookje al duizenden jaren oud. Zo wordt het sprookje al in de 1e eeuw n.Chr. beschreven door het Romeinen.

Verschillende versies

Van sprookjes bestaan meestal meerdere versies. Belangrijke verschillen zijn:

Het aantal dagen waarover de koningin mag doen om de naam van Repelsteeltje te raden. In sommige versies is dit 3 dagen en in andere versies langer. Er zijn ook versies waarin het aantal dagen niet wordt vermeld.
Het is onduidelijk wat voor soort wezen Repelsteeltje precies is. Repelsteeltje wordt altijd omschreven als oud, klein en lelijk. Hierdoor is waarschijnlijk een kabouter, dwerg, gnoom of imp.
In veel versies is het onduidelijk wat Repelsteeltje precies met het kind wil doen. In de meeste versies wordt wel een suggestie gegeven: dat Repelsteeltje het kind wil opeten. Terwijl de koningin bezig is met de naam te raden, kookt Repelsteeltje veel in zijn huisje.
In sommige versies is het een boodschapper die de juiste naam hoort. In andere versies zijn het toevallige voorbijgangers of een dienstmeisje.
Het einde van het sprookje is vaak erg verschillend. In versie van de gebroeders Grimm scheurt Repelsteeltje zichzelf uit woede in tweeën. Dit is een raar einde voor een sprookje, aangezien sprookjes meestal eindigen met "en ze leefden nog lang en gelukkig". In sommige versies wordt dit toegevoegd; "En het koningspaar en hun kind leefden nog lang en gelukkig". In andere versies verbrandt Repelsteeltje zodra de koningin de naam goed raadt.

Moraal

De wijze les van het verhaal is dat je altijd je afspraken moet nakomen. Repelsteeltje belooft de molenaarsdochter te helpen in ruil voor haar ketting. De molenaarsdochter geeft de ketting ook aan Repelsteeltje nadat al het stro in gouddraad veranderd is. Hierdoor komt de molenaarsdochter de afspraak dus na. Repelsteeltje probeert ervoor te zorgen dat hij meer van het meisje krijgt (blackmailen). Eerst de ring en later het kind. Hierdoor is Repelsteeltje fout, aangezien hij zijn beloning al heeft gehad.

Bewerkingen

Van Repelsteeltje zijn verschillende televisieseries en films gemaakt.

Sinds 1999 staat het huisje van Repelsteeltje ook in het Sprookjesbos van de Efteling. Hier staat een dienaar met zijn oor tegen de deur, terwijl in het huisje Repelsteeltje zingt "Niemand weet, niemand weet dat ik Repelsteeltje heet".

Galerij

Repelsteeltje in de Efteling
Postzegels met scenes uit het verhaal