Oorlogsmisdaden in de Onafhankelijke Staat Kroatië

Let op! Sommige kinderen kunnen onderstaande tekst als schokkend (of eng) ervaren. Zij kunnen dit artikel lezen of bespreken met een volwassene.

Herdenkingsgebied in Donja Gradina, Bosnië en Herzegovina. In het midden staat er "700.000 slachtoffers van het concentratiekamp Jasenovac. Daarnaast staan er hoeveel mensen van elk volk is dood gegaan. "500.000 SERVIËRS, 40.000 ROMA, 30.000 JODEN, 127.000 ANTIFASCISTEN". En van de 700.000 zijn er 20 duizend kinderen vermoord.

De oorlogsmisdaden in de Onafhankelijke Staat Kroatië waren genocides en massamoorden die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Ustaša in Kroatië uitgevoerd. De Ustaša was een fascistische organisatie.

Oorzaak

In de 19e eeuw ontstond het idee dat Kroaten beter waren dan alle andere volkeren op de Balkan. Kroatische nationalisten beweerden dat Kroaten de beste waren, omdat ze – anders dan de orthodoxe Serven – Westers waren. Ze zagen de Serven daarom als minderwaardig. Joden waren volgens deze nationalisten ook minderwaardig.

Na de Eerste Wereldoorlog werd Kroatië onderdeel van het Koninkrijk Joegoslavië. Dat koninkrijk kon ontstaan, omdat intellectuelen vonden dat alle Zuid-Slavische volkeren (Slovenen, Kroaten, Bosniërs, Serven, Montenegrijnen en Macedoniërs) in één land moesten gaan leven. Dit land werd uiteindelijk Joegsolavië.

Sommige Kroaten waren het hier niet mee eens en wilden een onafhankelijk Kroatië. Bovendien maakten de Serven in Joegoslavië de dienst uit, en werd er beleid gevoerd dat vooral goed was voor de Serven. In 1929 werd hierdoor de Ustaša gesticht door Ante Pavelić.

Door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog zagen de Kroatische nationalisten een kans: Joegoslavië werd eenvoudig verslagen door de asmogendheden (waaronder nazi-Duitsland en Italië). De Kroatische nationalisten sloten zich aan bij de nazi's en fascisten, en konden zo hun 'eigen' staat krijgen. De Onafhankelijke Staat werd wel een vazalstaat van Italië.

Verloop

Op 10 april 1941 werd de Onafhankelijke Staat Kroatië onder leiding van de Ustaša opgericht. Ante Pavelić werd de poglavnik (de 'voornaamste' oftewel de leider).

De ideeën van de Ustaša leken erg op die van de nazi's en fascisten. De organisatie beschouwde niet-katholieke Kroaten als minderwaardig (Untermenschen) en wilde daarom een etnische zuivering teweegbrengen. De Ustaša vond dat er in het gebied waar nu Kroatië, Bosnië en Herzegovina en een deel van Servië liggen, alleen maar katholieke Kroaten mochten wonen. Dit wordt het Groot-Kroatiëidee genoemd. Om dit te bereiken stichtte ze concentratiekampen en organiseerde ze massamoorden, deportaties en verkrachtingen van niet-katholieke Kroaten (met name Serven, Joden en Roma). Moslims werden gedoogd; de toegestane godsdiensten waren het rooms-katholicisme en de islam. De genocide vond gelijktijdig plaats met de Holocaust.