Meertens Instituut
Het Meertens Instituut is een belangrijk onderzoeksinstelling die de Nederlandse taal en cultuur in binnen- en buitenland onderzoekt en beschrijft.
Het Meertens Instituut is ontstaan in 1930 en in 1952 onderdeel geworden van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW).
Zo onderzoekt het Meertens Instituut bijvoorbeeld de jongerencultuur en wat daarbij de rol van taal en cultuur is. Het instituut bestudeert de vakgebieden taalkunde (alles wat met taal te maken heeft), sociolinguïstiek (zoals taalgebruik en omgangsvormen in de jongerencultuur), neerlandistiek (specifiek de Nederlandse taal), geschiedwetenschap (geschiedenis), antropologie, sociologie, muziekwetenschap (muziek) en cultuurwetenschappen en wat daarbij de onderlinge samenhang is.
Van deze vakken heeft het Meertens Instituut jarenlang van alles verzameld en bewaard en netjes gedocumenteerd en vastgelegd in databanken (computerbestanden) en een (digitale) bibliotheek. Ze werken samen met universiteiten, musea en media en soortgelijke instituten in het buitenland.
De kennis die uit de onderzoeken wordt gehaald wordt ook met het publiek gedeeld via het internet en in boeken. Ook worden er lezingen gegeven (soort spreekbeurten). Zo werken ze mee aan de etymologiebank, een site die de herkomst van woorden uitlegt.
Onlangs hebben ze ook een onderzoek gedaan naar de dierentaal.
Kinderen
Bij de opvoeding en het opgroeien van kinderen speelt taal een enorm belangrijke rol. Het Meertens Instituut onderzoekt bijvoorbeeld het opgroeien in een gezin waar twee talen worden gesproken (tweetalige opvoeding). Streken waar een dialect wordt gesproken, moeten kinderen dat nog leren op school? Wat is de invloed van het Engels die via de media (Apps, televisie, popmuziek) de kinderkamers binnenstroomt? Als kinderen voortdurend al op jonge leeftijd achter hun schermpje zitten, kunnen ze dan op latere leeftijd nog wel sociaal met elkaar omgaan en verstaan en begrijpen ze hun onderlinge lichaamstaal nog wel?
Wat is de invloed op de taalontwikkeling als er niet meer of te weinig door ouders en verzorgers wordt voorgelezen? Zijn die ouderwetse sprookjes nog van deze tijd?
Hoe zit het met de populariteit van jongens- en meisjesnamen? Wat is de betekenis van spreekwoorden en waar komen ze vandaan?
Allemaal vragen waarop het instituut antwoorden probeert te krijgen. Op hun “Vragen vanuit de samenleving” pagina hebben ze enkele antwoorden gegeven op vragen die middelbare scholieren kunnen helpen bij hun profielwerkstuk.