Maanlanding
De maanlanding spreekt sinds mensenheugenis tot de verbeelding van de mensheid. De Franse schrijver Jules Verne wijdde er in 1865/70 zijn beroemde roman "De reis naar de maan in 28 dagen en 12 uren" aan. En de eveneens Franse auteur Cyrano de Bergerac was hem met "Een maanreis" (1657) al voor. Zij zullen niet de enigen zijn geweest.
Wernher von Braun
Maar in recentere tijden werd er echt werk van gemaakt. Het verhaal ging zelfs, dat aan het eind van de Tweede Wereldoorlog hoge nazi's, inclusief Adolf Hitler, met een raket naar de maan waren ontsnapt om uit handen van de geallieerden te blijven. Zo gek was dat overigens niet, want de Duitsers waren in die oorlog al bezig met een raket, de V-2 genaamd, die tegen het eind van de oorlog dood en verderf zaaide, en het was de Duitse raketgeleerde, dr. Wernher von Braun, die voor de Amerikanen de Saturnus-raket ontwierp, die de latere maanlanding mogelijk maakte.
Russische successen in de ruimte. De "Spoetnik"
Ook de Russen hadden op hun beurt de hand weten te leggen op Duitse raketgeleerden en zo ontstond er in de Koude Oorlog een race in de ruimte als laat vervolg van de Tweede Wereldoorlog. Wie zou het eerst voet op de maan zetten? Aanvankelijk leken de Russen de strijd te gaan winnen. Nadat ze al in 1957 met succes de eerste kunstmaan of satelliet, de "Spoetnik" (metgezel betekent dat) hadden gelanceerd, brachten ze in 1961 voor het eerst een mens in de ruimte, die in een satelliet, "Vostok" geheten (wat "oosten" betekent, vergelijk Vladivostok, "heers over het oosten"), een rondje om de aarde draaide. De Amerikanen kwamen als direct antwoord daarop niet verder dan een verticaal afgevuurde bemande raket, die later weer in de Oceaan plofte.
De Amerikaanse ruimtevaartplannen
Deze beschamende vertoning bracht de toenmalige Amerikaanse president, John F. Kennedy ertoe, de geldkraan wijd open te draaien voor het Apollo-ruimtevaartprogramma, zodat dr. Von Braun en zijn medewerkers weer even vooruit konden. In een speech in 1961 beloofde Kennedy dat de Amerikanen alles zouden doen om voor het einde van het decennium, dus voor 1970, een mens naar de maan te brengen. De Sovjet-Unie en Amerika waren in een ware space-race verwikkeld wie er de eerste zijn zou die een mens op de maan zette.
Het Apollo-programma
Het Apollo-programma bestond uit 17 vluchten, waarvan de laatste 11 bemand waren. . Het Amerikaanse Apollo-project is vandaag de dag nog steeds het duurste, grootste en meest succesvolle ruimtevaartproject in de ruimtevaartgeschiedenis. De eerste bemande vlucht (Apollo-7) vond in 1968 plaats, waarbij alleen nog om de aarde werd gedraaid. De Apollo-8 omcirkelde voor het eerst ook de maan.
Het maken van een raket is niet gemakkelijk, daar zijn ze lang mee bezig geweest en ze hebben veel voor getest. De Apollo-11 was bij de lancering 110 meter hoog, te vergelijken met de Dom in Utrecht. De raket bestond uit verschillende trappen. Elke trap gaf brandstof voor een bepaald deel van de reis; Als na (bijvoorbeeld) 170 seconde de 1e trap leeg is, wordt deze afgestoten en wordt de functie doorgegeven aan trap 2. Als de raket in een loopbaan van de aarde is gekomen, zijn de eerste en tweede trap al afgestoten. In de derde trap zit nog voldoende brandstof om aan de zwaartekracht van de aarde te ontsnappen en de weg naar de maan verder af te leggen. Daarna blijft de raket rondjes om de maan draaien. Met de maanlader, ook wel de Eagle genoemd, werd de reis naar de maan verder afgelegd. Zodat ze toch echt op de maan zouden kunnen gaan landen.
De Amerikanen landen op de maan
Op 16 juli 1969 werd de enorme drietraps Saturnusraket gelanceerd, met de Apollo-11-module en de maanlander in de neus om die naar de maan te brengen voor de eerste bemande maanlanding. Na drie dagen bereikten de astronauten de maan en begonnen dit hemellichaam te omcirkelen. Op 20 juli 1969 werd de maanlander, "Eagle" (adelaar) genaamd, losgekoppeld van de module en landde omstreeks 9 uur 's avonds Nederlandse tijd op de maan. Om 4 uur 's nachts waagde astronaut Neil Armstrong zich naar buiten, betrad het maanoppervlak, en sprak de historische woorden - vanwege de directe televisie-uitzending op aarde live te volgen -:
- "Dit is maar een kleine stap voor een mens, maar een enorme stap voor de mensheid".
Een kwartier later voegde zijn collega Buzz Aldrin zich bij hem, terwijl Michael Collins in de module zijn rondjes van twee uur rond de maan bleef draaien. Op de maan hebben deze heren verschillende onderzoekjes, naar de kosmische straling en de inslagen van micrometeorieten op de maan. Ook werd er bijna 400 kilo aan maansteen mee naar aarde genomen. Om de geschiedenis en de geologische processen te onderzoeken. Na 21 uur op de maan stegen Armstrong en Aldrin weer op en werd de maanlander om 7 uur 's avonds weer aan de ruimtemodule gekoppeld, waarna de thuisreis werd aanvaard. Op 24 juli om 17.50 uur landde het ruimtevaartuig veilig op aarde in de Grote Oceaan.
Ze hebben naast verschillende onderzoeksinstrumenten, ook een gedenkplaat achtergelaten op de maan. Op deze plaat staat geschreven; 'Here man from the planet Earth first set foot upon the Moon. July 1969, A. D. We came in peace for all mankind.' Of in het Nederlands: Op deze plek zetten mensen van de planeet Aarde hun eerste stappen op de Maan. juli 1969 A. D. Wij kwamen in vrede, namens de gehele mensheid. Met daaronder de handtekeningen van Armstrong, Collins, Aldrin (de astronauten van de Apollo-11) en Nixon (destijds de president van Amerika).
Ook is de eerst voetstap van Neil Armstrong nog te vinden op de maan, omdat de oppervlakte van de maan een dikke laag van fijn zand is en er geen atmosfeer is.
Latere maanreizen
Hierna volgden nog zes maanreizen met vijf maanlandingen omdat de missie van Apollo-13 om technische problemen voortijdig moest worden afgebroken.
De Sovjets ondertussen slaagden er niet in een bemande maanlanding te realiseren. Wel lukte het hun een maanwagentje te laten landen. Hetzelfde presteerden de Chinezen, maar pas 45 jaar later, eind 2013!