Koopvaardij

De koopvaardij of handels(scheep)vaart is de handel over zee met behulp van schepen. Het wordt ook wel de koopvaardijvloot genoemd.

Geschiedenis

Vervoer van goederen over het water gebeurd al meer dan 5000 jaar. Dit hing van begin af aan al nauw samen met de handel. Eerst ging dat vooral in zogeheten stukgoed. Zeg maar spullen in tassen, manden en zakken. Deze werden eerst nog met de hand verladen, maar met de komst van de kraan konden deze ook getakeld worden. Al voor de 15e eeuw waren er werelddelen met elkaar in contact via handelsroutes over zee. De Hanze is daar een voorbeeld van. Ook de latere VOC en WIC laat handel via de zee zien.

Met de komst van de industriële revolutie gaat de ontwikkeling van handel en transport over het water hard. Houten schepen werd vervangen door die van ijzer en later staal en zeilschepen worden vervangen door stoomschepen met schroefvoortstuwing, terwijl telecommunicatie een enorme verandering betekende voor de beschikbare informatie, zelfs onderweg.

In die tijd ontstonden er geregelde lijndiensten voor passagiers en vracht zoals de Holland Amerika lijn. Op zijn beurt bracht de luchtvaart daar weer verandering in.

Na 1950 neemt de bulkvaart met bulkcarriërs een vlucht. Dit werd vooral aangewakkerd door grote multinationals zoals oliemaatschappijen, staal- en aluminiumfabrieken en de kunstmestindustrie die op zoek waren naar goedkope grondstoffen van goede kwaliteit.

Het vervoer van stukgoed geeft bij het verladen nog steeds veel werk. Deels wordt dit tegenwoordig gedaan met containers en speciaal daarvoor gemaakte containerschepen waarvan er zo'n 4200 zijn.

Daarnaast zijn er gespecialiseerde schepen als olietankers, chemicaliëntankers en koelschepen.

Veel koopvaardijschepen zijn eigendom van een rederij, hoewel eigendom en beheer van een schip tegenwoordig soms gesplitst is. Het schip wordt dan gehuurd (gecharterd). Vervoerders hebben ook te maken met risico's die extra veel geld kosten. Vaak sluit men daarvoor een verzekering af.