Eline Vere
| Eline Vere | |
| |
| Informatie | |
| Alternatieve titel | Eline Vere. Een Haagsche roman |
| Schrijver | Louis Couperus |
| Taal (origineel) | Nederlands |
| Land |  Nederland
|
| Genre | Psychologische roman Naturalistische roman |
| Datum | 1889 |
| Online-tekst | |
Portaal  Literatuur
| |
Eline Vere is een beroemde roman van de Nederlandse schrijver Louis Couperus uit 1889. Het boek was zijn eerste roman (een debuutroman). Het boek werd eerst als feuilleton tussen juni en december 1888 in Het Vaderland gepubliceerd. Eén jaar verscheen het werk in zijn geheel als boek. De ondertitel van het boek is Een Haagsche roman, omdat het boek zich afspeelt in Den Haag.
Het boek volgt de 23-jarige knappe vrouw Eline Vere. Sinds de dood van haar ouders woont zij bij haar tante in Den Haag. Eline leeft in de Haagse bovenklasse en gaat vaak naar diners, feestjes en theatervoorstellingen. Desondanks voelt zij zich erg eenzaam en ongelukkig. Ze weet ook geen invulling aan haar leven te geven. Ze bedenkt zich vaak en onderneemt plotselinge acties.
Eline Vere is een typisch voorbeeld van naturalisme. Dat is een literaire stroming die aan het einde van de 19e eeuw populair was. In 1991 werd het boek verfilmd door Harry Kümel.
Samenvatting
Hieronder staat de samenvatting van een verhaal. Soms is het niet leuk als je al weet hoe het verhaal afloopt! |
Eline Vere en haar zus, Betsy, worden na de dood van hun ouders door hun tante opgevoed. Wanneer hun tante overlijdt, gaat Eline bij Betsy en haar man, Henk, wonen. Eline is knap en 23 jaar oud. Ze vult haar dagen met zingen en lezen. Ze wonen in een huis in Den Haag en zijn bevriend met allerlei mensen uit de bovenklasse. Betsy en Henk gaan 's avonds naar een feestje, maar Eline blijft thuis. Eline voelt zich vaak eenzaam en weet niet wat zij met haar leven aan moet. Ze heeft ook gevoelens voor Henk en stort haar hart uit als zij terugkomen van het feestje. In de dagen daarna komen kennissen langs. Eline voelt zich hierdoor beter.
Tijdens Sinterklaas krijgt Eline een waaier cadeau. Zij hoopt dat de opera-artiest Fabrice haar de waaier gegeven heeft. Zij is namelijk verliefd op Fabrice. Ondertussen erkent haar beste vriendin, Frederique, de waaier. Zij had het voorwerp enkele dagen geleden in de kamer van haar broer, Otto, zien liggen. Frederique confronteert Otto en Otto bekend dat hij verliefd is op Eline. Eline wordt in de dagen erna ongelukkig. Zij is jaloers op Vincents leven, aangezien hij vrij en avontuurlijk leeft. Ze gaat naar een concert van Fabrice, maar ontdekt dat hij helemaal niet zo knap is. Haar verliefdheid is meteen over.
Otto begint te flirten met Eline en vraagt haar ten huwelijk. Eline ziet Otto niet zitten, maar zegt uiteindelijk toch ja. Hoe meer tijd zij samen doorbrengen, des te verliefder Eline op Otto wordt. Eline logeert een tijdje bij Vincent. Hij zit in de geldproblemen en vraagt geld aan Henk en Betsy. Ondertussen worden Georges en Lili smoorverliefd op elkaar. Hun families geven toestemming om te trouwen. Eline verbreekt haar verloving met Otto. Ze beseft zich dat zij op den duur niet gelukkig zal worden met hem. Vincent vertelt dat hij naar de Verenigde Staten zal vertrekken om daar een baan te vinden. Eline krijgt een uitbarsting. Ze weet niet meer wat ze wil. Ze stuurt een brief naar Otto en krijgt vervolgens een inzinking.
Nadat Eline de verloving afblaast, krijgt ze een depressie. Vincent en Betsy krijgen ook ruzie. Betsy spreekt kwaad over Vincent, waarna Eline uitvalt tegenover Betsy in bijzijn van alle aanwezigen. Eenmaal thuis gaat de ruzie verder. Eline rent tijdens een storm naar buiten om de nacht bij Jeanne door te brengen. Jeanne neemt haar in huis. Eline wordt ziek, omdat zij tijdens de storm iets duns droeg. Hierdoor verliest zij haar zangstem. Uiteindelijk maken Eline en Betsy het weer goed.
Eline gaat met haar oom, Daniël, en diens vrouw, Eliza, mee naar Brussel. De drie maken een reis van anderhalf jaar en logeren steeds bij familieleden. In de tussentijd wordt Frederique verliefd op Paul en Otto trouwt met Marie. Eline verblijft bij mevrouw Van Raat in Den Haag, maar zij kan Elines depressiviteit niet meer aan. Eline gaat daarom terug naar haar oom in Brussel. Ze krijgt een oogje op de Amerikaan Lawrence. De twee groeien naar elkaar toe. Toch beseft Eline zich dat zij en Lawrence niet bij elkaar passen.
Na een tijdje keert Eline terug naar Den Haag en gaat in een pension wonen. Haar mentale gezondheid gaat steeds verder achteruit. Ook stopt ze met eten en wordt steeds zieker en magerder. Tijdens de nacht neemt ze een overdosis morfine. Ze sterft hierdoor. In haar laatste woorden zegt ze dat Otto haar enige ware liefde was. Eén jaar later zijn Frederique en Paul getrouwd. Otto heeft zijn verdriet over Elines dood overwonnen en verloofd zich met Marie.
Personages
In het boek komen veel personages voor. De belangrijkste personages zijn:
- Eline Vere: De 23-jarige hoofdpersoon van het boek. Eline is rijk, knap en besteedt haar dagen met zingen en lezen. Toch voelt zij zich eenzaam en is zij depressief.
- Betsy van Raat-Vere: De zus van Eline, waarbij zij inwoont. Betsy en Eline hebben vaak ruzie.
- Vincent Vere: De neef van Eline. Hij zwerft de hele wereld over. Ook heeft hij geldproblemen en moet vaak bij Henk geld lenen. Vincent kan zijn plek niet vinden en vertelt vaak verhalen.
- Henk van Raat: De man van Betsy. Hij is erg stil en irriteert Besty.
- Paul van Raat: De broer van Henk.
- Mevrouw van Raat: De moeder van Paul en Henk.
- Otto van Erlevoort: Een baron en liefdesinteresse van Eline. Otto en Eline zijn een tijdje verloofd, maar Eline verbreekt de verloving. Uiteindelijk trouwt Otto met Marie.
- Etienne van Erlevoort: Een baron en de broer van Otto. Etienne is in het begin een vrij lui personage, maar later neemt hij zijn studie serieuzer.
- Frederique van Erlevoort: De zus van Otto en Etienne. Frederique heeft gevoelens voor Paul.
- Mevrouw van Erlevoort: De moeder van Frederique, Otto en Etienne.
- Lily Verstraeten: Het nichtje van Betsy en Eline. Zij trouwt later met Georges.
- Marie Verstraeten: Het andere nichtje van Betsy en Eline. Zij trouwt later met Otto.
- Georges de Woude van Bergh: De latere partner van Lily.
- Emilie de Woude van Bergh: De zus van Georges.
- Jeanne Ferelijn: Een vriendin van Eline. Jeanne sterft later.
- Lawrence St. Clair: Een Amerikaanse zakenman waar Eline een tijdje gevoelens voor heeft.
Achtergrondinformatie
Schrijfstijl
Het verhaal heeft een auctoriële verteller (een alwetende verteller). Het boek wordt verteld vanuit de derde persoon. De verteller kan in de hoofden van de personages kijken en weten wat ze voelen. Couperus gebruikt een oudere spelling van het Nederlands in het boek. Voor de moderne lezer kan dat er vreemd uitzien. Ook schrijft zijn enkele passages in het boek geschreven in het Frans. Het Frans was immers de taal die de burgerij in de 19e eeuw sprak. Zij wilden zich zo onderscheiden van de lagere klassen.
De stijl waarin Couperus het boek schrijft toont sterke overeenkomsten met Guy de Maupassant en Gabriele D'Annunzio.
Plaats en tijd
Eline Vere speelt zich af aan het einde van de 19e eeuw. In de 19e eeuw hadden vrouwen niet dezelfde rechten als mannen. In het boek wordt dat kort aangehaald. Zo voelt Otto hetzelfde als Eline, maar Otto kan als man meer invulling aan zijn leven geven. Zo kan Otto werken, terwijl Eline dat niet kan. Het boek vertelt een periode van ongeveer 4,5 jaar. In de periode dat Eline anderhalf jaar op reis gaat is er een tijdsprong. Deze tijd wordt niet beschreven. Aan het einde maakt het boek ook een tijdsprong na de dood van Eline.
Het grootste gedeelte van het boek speelt zich af in Den Haag. Eline komt uit de Haagse bovenklasse, waardoor enkel de rijke wijken en voorzieningen beschreven worden. Enkele scènes spelen zich af in Brussel en op een landgoed.
Thema's
In het boek komen verschillende thema's voor. Voorbeelden zijn:
- Afkomst: Eline Vere speelt zich af in de Haagse bovenklasse. Bijna alle personages komen uit de bovenklasse en zijn rijk. Zij behoren allemaal tot hetzelfde milieu. Deze personages hebben dan ook veel aanzien. Hoewel Eline dezelfde afkomst heeft, voelt zij zich niet thuis in de Haagse bovenklasse. Wanneer ze weggaat uit Den Haag, voelt zij zich ook vaak beter.
- Eenzaamheid en schuld: Eline voelt zich in het boek erg eenzaam. Dat heeft een slechte invloed op haar mentale gezondheid. Zij voelt zich beter als ze in de buurt is van mensen. Eline heeft dus behoefte aan contact en kan slechts tegen conflicten en ruzies. Desondanks durft zij niet te trouwen of zich te verloven met iemand. Ze is namelijk bang dat ze de verkeerde keuze maakt. Eenzaamheid is verbonden met schuld, omdat Eline zich schuldig voelt over het afwijzen van Otto.
- Noodlot: In veel boeken van Couperus speelt het lot een rol. Het idee van het noodlot is dat jij geen controle over je leven heeft. Het noodlot bepaalt hoe je eindigt. Lawrence en Eline hebben een discussie over het noodlot. Lawrence gelooft dat een persoon zijn eigen lot bepaalt. Eline gelooft echter dat het noodlot voor jou bepaald wordt. Hierdoor heb je zelf geen controle over jouw leven. In het boek heeft Eline dan ook veel moeite om de controle over haar leven te nemen.
- Depressiviteit en ziekte: Eline heeft in het boek een depressie. Tijdens het boek wordt deze depressie steeds erger. Ook heeft ze last van andere psychologische problemen, waardoor ze soms plotselinge acties onderneemt. Haar mentale gezondheid heeft een negatieve uitwerking op haar lichamelijk gezondheid. Aan het einde van het boek wordt zij steeds magerder tot op het punt dat anderen haar niet erkennen. Ze weigert te eten en begint te hallucineren.
Adaptaties
Van het boek zijn twee toneelstukken gemaakt: eentje in 1918 en eentje in 2007.
In 1991 werd het boek door Harry Kümel verfilmd.