Duitse Bondsdagverkiezingen 2021
| Duitse Bondsdagverkiezingen 2021 | |
|---|---|
← 2017 |
2025 → |
| Land |  Duitsland
|
| Datum | 26 september 2021 |
| Uitslag | |
| Kiesgerechtigd | 61.181.072 personen |
| Opgekomen | 46.854.508 personen |
| Opkomst | 76,57%
|
| Parlement | Bondsdag |
| Te verdelen | 736 zetels |
 |
Sociaaldemocratische Partij van Duitsland 25,74% |
.png) |
Uniepartijen (CDU/CSU) 24,07% |
.svg){kind=logo} |
Verbond 90/De Groenen 14,75% |
de volledige resultaten staan verder in dit artikel. | |
| Kaart | |
 | |
| Kabinet | |
| Kabinet | Scholz |
| Samenstelling | SPD, De Groenen & FDP (416 van de 736 zetels) |
| Richting | Centrum |
| Signatuur | Stoplichtcoalitie (sociaaldemocratisch-groen-liberaal) |
Vorige bondskanselier |
Volgende bondskanselier
|
Portaal  Politiek
| |
De Duitse Bondsdagverkiezingen 2021 werden gehouden op 26 september 2021. Bij deze verkiezingen worden de leden van de Bondsdag verkozen. De Bondsdagleden voeren hun werk niet alleen uit, maar zijn meestal aangesloten bij een grotere politieke partij die het beste bij hen past. De leden van de Bondsdag worden op twee manieren gekozen: 299 via een stelsel van kieskringen (Duits: Wahlkreisen) en een niet-vaststaand aantal (ditmaal 437) via een lijstenstelsel.
De verkiezingen werden voor het eerst in zestien jaar gewonnen door de Sociaaldemocratische Partij van Duitsland (SPD) van Olaf Scholz met 25,74% van de stemmen. De Uniepartijen (CDU/CSU) leden juist een historische nederlaag en kregen samen slechts 24,07% van de stemmen. De Groenen baarden veel opzien: de partij werd voor het eerst in de Duitse geschiedenis de derde partij van het land. De Alternatieven voor Duitsland (AfD) en politieke partij Links raakten juist kiezers kwijt.
Achtergrond
In Duitsland worden normaal elke vier jaar Bondsdagverkiezingen houden. De leden van de Bondsdag worden verkozen volgens een gemengd systeem: 299 leden worden verkozen in de kieskringen en een niet-vaststaand aantal leden wordt gekozen via een lijstenstelsel. Elk lid dat gekozen is in een kieskring (Duits: Direktkandidat), vertegenwoordigt een specifiek deel van het land, namelijk de inwoners van de kieskring waar het in woont. Het voordeel van dit systeem is dat kiezers zo meer betrokken zijn bij de parlementsleden. Het nadeel van dit systeem is dat er per kieskring maar één lid gekozen kan worden, waardoor de stemmen van iedereen die op een ander lid stemde, verloren gaan. Om ervoor te zorgen dat kleinere partijen toch vertegenwoordigd worden, wordt er een niet-bepaald aantal leden via een lijstenstelsel gekozen. Op deze manier worden er bijkomende mensen verkozen, totdat er een gelijke verdeling is bereikt. Een gelijke verdeling betekent dat het percentage van de stemmen dat een partij gekregen heeft, gelijkstaat aan het percentage van het totaal aantal zetels.
Partijen zoals de Christendemocratische Unie van Duitsland (CDU) en de Christelijk-Sociale Unie in Beieren (CSU) winnen erg veel zetels via het kieskringensysteem, omdat de kiezers van deze Uniepartijen het meest verspreid zijn. CSU-stemmers wonen namelijk in de wijdverbreide kleinere steden en plattelandsdorpen en -steden, en CDU-kiezers wonen verspreid over Beieren. Als Duitsland geen aanvullend lijstelstelsel had gehad, dan zouden deze partijen een voordeel hebben tegenover de rest. Voor dit onevenredige voordeel wordt daarom gecompenseerd met het lijstenstelsel. Partijen zoals Verbond 90/De Groenen (B'90/Groenen) en de Vrije Democratische Partij (FDP) winnen lokaal bijna geen zetels, omdat hun kiezers vooral zitten in de grote steden waar kiezers minder verspreid zijn. Door het aanvullende lijstenstelsel worden deze partijen toch in de Bondsdag vertegenwoordigd.
Deelnemende partijen
In totaal deden er 47 politieke partijen en 196 partijloze kandidaten mee. Hieronder staan de zeven grootste partijen van Duitsland.
| Lijst | Partij Duitse naam |
Lijsttrekker | Richting | Stroming | Europese fractie | |
|---|---|---|---|---|---|---|
1 |
 |
Christendemocratische Unie van Duitsland (CDU) Christlich Demokratische Union Deutschlands |
Armin Laschet | Centrum tot centrumrechts | Europeanisme | EVP |
2 |
|
Sociaaldemocratische Partij van Duitsland (SPD) Sozialdemokratische Partei Deutschlands |
Olaf Scholz | Centrumlinks | Europeanisme | S&D |
3 |
 |
Alternatieven voor Duitsland (AfD) Alternative für Deutschland |
Alice Weidel | Radicaal-rechts | Harde euroscepsis | I&D |
4 |
 |
Vrije Democratische Partij (FDP) Freie Demokratische Partei |
Christian Lindner | Centrumrechts | Europeanisme | RE |
5 |
 |
Links Die Linke |
Janine Wissler & Dietmar Bartsch | Links | Euroscepsis | GUE/NGL |
6 |
|
Verbond 90/De Groenen (B'90/Groenen) Bündnis 90/Die Grünen |
Annalena Baerbock & Robert Habeck | Centrum tot centrumlinks | Europeanisme | Groenen/EVA |
7 |
 |
Christelijk-Sociale Unie in Beieren (CDU) Christlich-Soziale Union im Bayern |
Markus Söder | Centrumrechts | Beiers regionalisme | EVP |
Verkiezingsuitslag
De verkiezingsuitslag staat hieronder vermeld.
| 206 | 197 | 118 | 92
|
83 | 39 | 1 |
| SPD | CDU/CSU | B'90/Groenen | FDP | AfD | Links | S |
= 50% (368/736) van de zetels
%= Deel van het totaal aantal uitgebrachte stemmen in procenten
◉ = Aantal zetels
± = Verschil ten opzichte van de vorige verkiezingen (2017)
| Partij | Lijsttrekker | Kieskringen | Lijsten | Totaal | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| % | ◉ | ± | % | ◉ | ± | ◉ | ± | |||||
| Sociaaldemocratische Partij van Duitsland | SPD | Olaf Scholz | 26,39% | 121 | +1,75% | +62 | 25,74% | 85 | +5,23% | 206 | +62 | |
| Christendemocratische Unie van Duitsland | CDU | Armin Laschet | 22,53% | 98 | -7,72% | -87 | 24,07% | 94 | -2,69% | 152 | -55 | |
| Verbond 90/De Groenen | B'90/De Groenen | Annalena Baerbock | 13,95% | 16 | +5,94% | +15 | 14,75% | 102 | +5,81 | 118 | +51 | |
| Vrije Democratische Partij | FDP | Christian Lidner | 8,72% | 0 | +1,72% | ±0 | 11,46% | 92 | +0,72 | 92 | +12 | |
| Alternatieven voor Duitsland | AfD | Alice Weidel | 10,13% | 16 | -1,33% | +13 | 10,34% | 67 | -2,30% | 83 | -11 | |
| Christelijk-Sociale Unie | CSU | met CDU | 6,01% | 45 | -1,01% | -1 | 5,17% | 0 | -1,00% | 45 | -1 | |
| Links | Janine Wissler | 4,98% | 3 | -3,57% | -2 | 4,89% | 36 | -4,35% | 39 | -30 | ||
| Zuid-Sleeswijks Kiezersverbond | SSW | Flemming Meyer | 0,08% | 0 | +0,08% | ±0 | 0,12% | 1 | +0,12% | 1 | 1 | |
| overige partijen | 3,92% | 0 | - | ±0 | 3,46% | 0 | - | 0 | ±0 | |||
| partijlozen | 2,39% | 0 | +0,22% | ±0 | 0 | ±0 | ||||||
| totaal | 100,00% | 299 | 100,00% | 437 | 736 | |||||||