Burn-out
 |
Gezondheidsklachten?
Ga naar een dokter of huisarts! Volg geen adviezen over gezondheidsklachten van het internet op. |
Een burn-out is het eindstadium van een langdurige periode van stress en overspanning. Hierdoor krijg je zowel lichamelijke als psychische klachten. Ook krijg je te maken met uitputting. Een burn-out ontstaat niet zo maar. Het ontstaat wanneer je voor maanden of jaren stress en druk hebt ervaren. Deze stress kan komen door werk of school en heeft ook invloed op het privéleven.
Verschil tussen burn-out en overspannenheid
Overspannen zijn betekent dat je tijdelijk overbelast bent geraakt door een periode van stress. Dit kan bijvoorbeeld komen door een drukke tijd op het werk, zorgen in de privésfeer, of combinatie van beide. Vaak is er sprake van een kortdurende, maar intensieve stressbelasting die je draagkracht overstijgt. Je merkt dat je moe bent, sneller geïrriteerd raakt, slecht slaapt en moeite hebt met je concentreren. Hoe wel je je gespannen en opgejaagd voelt, is er nog wel enige energie over om te blijven functioneren. Je lichaam geeft als het ware signalen dat je even gas terug moet nemen. Als je op tijd rust neemt en de situatie verandert, kun je meestal binnen paar weken tot maanden herstellen.
Een burn-out is een ernstige en langdurige toestand die ontstaat na maanden of jaren van structurele overbelasting of stress, meestal zonder voldoende herstelmomenten. Vaak gaat het om mensen die langdurig hun grenzen hebben genegeerd of zijn door gegaan ondanks vermoeidheid. Bij een burn-out ben je niet alleen lichamelijk moe maar ook emotioneel en mentaal leeg. Dingen die je eerder met gemak deed, lukken simpelweg niet meer. Je kunt je extreem moe voelen, elke motivatie verliezen en cynisch worden over je werk of dagelijks leven.
Waar overspannen tijdelijk is, voelt een burn-out als opgebrand zijn, alsof je helemaal niks meer kan geven. Ook het herstelproces verschilt. Bij een burn-out duurt het vaak maanden tot jaren voordat je weer volledig hersteld bent. Het vraagt niet alleen om rust, maar ook om opnieuw te leren omgaan met grenzen, het herzien van je leefstijl of werkhouding en soms structureel veranderingen in je leven. Kortom overspannenheid is tijdelijk en omkeerbaar als je op tijd ingrijpt. Burn-out is dieper geworteld, zwaarder en vraagt om een langdurige herstelproces.
Oorzaken
Een burn-out kan verschillende oorzaken hebben.
- Burn-out door werken; van een burn-out wordt vaak gedacht dat die alleen door werk komt. Door constante werkdruk over een hele lange periode wordt het je op een gegeven moment te veel. Als het zo door blijft gaan, raak je in een negatieve spiraal en kom je in een burn-out terecht.
- Burn-out door perfectionisme; verschillende persoonlijke eigenschappen die je hebt dragen bij aan het ontwikkelen van een burn-out. Bij perfectionisme wil je alles zo goed mogelijk of perfect doen. Hierdoor ontstaat stress, aangezien dit vaak niet gaat. Dit kan over een langere periode leiden tot een burn-out.
- Andere redenen, zoals te veel lichamelijke inspanning, onzekerheid, laag zelfbeeld of chronische ziekte.
- Ook kan er sprake zijn van een combinatie.
Symptomen
De symptomen verschillen per persoon, maar bij de meeste gevallen nemen de overspanningsklachten toe. De meeste mensen met een burn-out hebben te maken een slechte nachtlust, moeheid, slechte concentratie en veel piekeren. Je bent vaak erg emotioneel en je gaat vaker en sneller huilen.
Mensen met een burn-out kunnen last hebben van de volgende psychische klachten:
- Besluiteloosheid
- Onzekerheid
- Laag zelfbeeld
- Slecht humeur
- Opgejaagd voelen
- Angst en paniekaanvallen
- Prikkelbaar
- Concentratieproblemen
- Makkelijk huilen
- Niemand durven te vertrouwen.
Ook kunnen ze last hebben van de volgende lichamelijke klachten:
- Hoofdpijn
- Misselijkheid
- Spierpijn
- Buikpijn
- Hartkloppingen
- Ademhalingsproblemen
- Hoge bloeddruk
- Benauwdheid
- Slapeloosheid
- Vermoeidheid
- Snel grieperig
Behandeling en hoe het te voorkomen
Een burn-out is goed te behandelen. Dit wordt gedaan door veel rust te nemen en veel te praten over je gevoelens. Ook helpt het om hulp te zoeken van psycholoog. Veel mensen met burn-out zijn ook in behandeling van een psycholoog.
Het is toch beter om een burn-out te voorkomen. Dit doe je door:
- Goed naar het lichaam te luisteren.
- Het hoofd te ontspannen
- Te genieten
- Je grenzen aan te geven
- Dingen af te zeggen als het je te veel wordt.