Acteur
Een acteur of een actrice is iemand die speelt (acteert) in een film, televisieserie of in een toneelstuk. Vroeger speelden er alleen acteurs in theaters en dat waren vaak alleen de hoofdrolspelers. In de middeleeuwen had je zelfs nog de wagenspelen. Dan werd er op een kar (een mini-toneel) een verhaal nagespeeld of vertelt. Een ander woord voor acteur is dan ook toneelspeler. Toen rond 1910 de bioscoop kwam met films, werden voor acteurs ook bijrollen bedacht. Loopt een acteur in de film door een stad, dan moeten daar ook nog andere mensen zijn. Die worden gespeeld door figuranten.
Een acteur kan ook zijn stem lenen aan tekenfilmfiguren en reclameboodschappen. Dan heet hij of zij een stemacteur. Is de stemacteur een verteller (die niet in beeld hoeft te zijn), dan wordt dat een voice-over genoemd.
Een acteur kan lijken op het personage dat hij/zij speelt, maar kan ook een andere rol aannemen door bijvoorbeeld een andere leeftijd te spelen. Ook kan je het uiterlijk van de acteur veranderen zodat deze beter bij de rol past. Dit kan door een man een snor of baard te laten groeien of aan te plakken. Ook kan men gebruik maken van pruiken, make-up en schmink. Degene die dat verzorgd heet een visagist (meer opmaak) of een grimeur. Pruiken worden gemaakt door een pruikenmaker of haarwerker. De afdeling die dat verzorgd heet kap en grime.
Auditie
Per acteur verschilt het wat voor rol je kan aannemen. De ene acteur is beter in stoere rollen en de andere in grappige rollen enz. Vandaar ook dat producenten en castingdirectors van toneelstukken, musicals, televisiestukken of films een auditie houden waarbij gekeken wordt of iemand voor een rol geschikt is. Acteurs kunnen op de rol inschrijven en moeten een stukje voorspelen.
Overigens komt acteur van het engelse woord act, wat rol betekent. De acteur of actrice moet zich inleven in de personage die hij of zij speelt en nadoet. Dat betekent ook dat er gekeken moet worden naar het karakter van de persoon die nagespeeld wordt en welke gezichtsuitdrukkingen daarbij nodig zijn. Het is nog een hele kunst om dat op een natuurlijke manier te doen. Legt een acteur teveel nadruk op bepaalde karaktereigenschappen (té boos, té grappig), dan wordt het al snel overacteren. In het engels heet een personage character.
Toneelschool
Een acteur of actrice volgt een opleiding aan een toneelschool (toneelacademie) of theateropleiding. Daar leren ze hoe ze "in de huid van een ander kunnen kruipen". Er zijn zowel MBO als HBO opleidingen.
Vaak zijn acteurs aangesloten bij een toneelgezelschap. Maar een acteur kan ook onafhankelijk en freelance zijn.
Acteurs in binnen- en buitenland.
Kijk op Nederlandse acteurs voor acteurs en actrices in Nederland. Je kunt ook kijken op Buitenlandse acteurs.