Sovjet-Unie

Unie van Socialistische Sovjetrepublieken Союз Советских Социалистических Республик Sojoez Sovjetskich Sotsialistitsjeskich Respoeblik
Hoofdstad	Moskou
Oppervlakte	22.402.200 km² (1991)
Aantal inwoners	293.047.571 (1991)
Talen	Russisch
Religie	Officieel: Geen In feite: Christendom
Regeringsvorm	Federale sovjetrepubliek
Volkslied	De Internationale (1922-1944) Gimn Sovjetskogo Sojoeza (1944-1991)
Munteenheid	Russische roebel
Portaal Rusland en Geschiedenis

De Sovjet-Unie,voluit Unie van Socialistische Sovjetrepublieken (Russisch: Союз Советских Социалистических Республик; Sojoez Sovjetskich Sotsialistitsjeskich Respoeblik) of afgekort USSR is een voormalige communistische staat in Europa en Azië, gesticht door Vladimir Lenin na de Russische Revolutie. De Unie bestond uit deelrepublieken, waarvan de Russische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek (het huidige Rusland) de belangrijkste was.

Geschiedenis

Na de Russische Revolutie van 1917 brak de Russische Burgeroorlog uit,waarbij de communisten van Lenin wonnen van de gematigde socialisten (de Witten). De republieken van de Sovjet-Unie werd in 1923 verenigd en vormden vanaf dat moment één land onder leiding van Lenin. De Sovjet-Unie was geen democratie maar een dictatuur van het proletariaat (de armen). Er was maar één partij toegestaan, de Communistische Partij van de Sovjet-Unie, de CPSU. De secretaris-generaal van de partij droeg ook de titel van president.

Lenin moderniseerde de Sovjet-Unie ingrijpend. Er werd een planeconomie ingevoerd: de overheid ging de hele economie beheersen en controleren. Privé-bezit werd afgeschaft, alles was van de overheid. De overheid bepaalde ook waar je werkte en wat je bezat. Onder Lenin werd de infrastructuur gemoderniseerd, werden nieuwe spoorlijnen gebouwd en snelwegen aangelegd die tot in Siberië strekten. De bevolking bleef echter arm en de economie verslechterde. Lenin stierf in 1924. Na Lenin kwam Stalin aan de macht. Stalin collectiviseerde de landbouw: boerderijen werden samengevoegd en moesten meer gaan produceren. De boeren waren echter tegen en verzetten zich. Er werd niet geoogst en er brak hongersnood uit. Stalin liet de protesterende boeren (de koelakken) afvoeren en doodschieten in de Goelag-archipel. Er kwamen hierdoor circa 20 miljoen mensen om.

Stalin maakte van de Sovjet-Unie een totalitaire samenleving: de staat controleerde je hele leven en bepaalde welk onderwijs je kreeg, welk beroep je ging uitoefenen en wat je mag doen. De bevolking werd door propaganda aangezet om de leider te steunen en, indien nodig, je leven voor de leider te geven. Stalin vertrouwde niemand: zelfs zijn eigen partij- en legertop werden uitgemoord tijdens de Grote Zuivering (tussen 1934 en 1938). Iedereen die macht had liep gevaar: Stalin was doodsbang dat hij zou worden afgezet. Ongeveer 2 miljoen mensen kwamen om. De Grote Zuivering had de Sovjet-Unie ernstig verzwakt. Hitler, de totalitaire leider van Duitsland, viel de Sovjet-Unie in 1941 aan tijdens de Tweede Wereldoorlog. In eerste instantie wonnen de Duitsers de oorlog, maar toen het in 1942 winter werd, verloren de Duitsers terrein. De oorlog werd een uitputtingsslag. In 1945 veroverde Stalin Berlijn en Hitler pleegde zelfmoord. De oorlog kostte ongeveer 30 miljoen Russen het leven.

Deelrepublieken

Dit waren de deelrepublieken en autonome republieken die bij de Sovjet-Unie hoorden:

• Rusland (Russische Federatieve Socialistische Sovjet Republiek)
  • Karelië (deel van oud-Finland) (Karelische Autonome Socialistische Sovjetrepubliek) - De Sovjet-Unie wilde Finland heroveren nadat deze na de val van het keizerrijk zich onafhankelijk had verklaard, maar ze kwamen niet verder dan Karelië. Deze deelrepubliek bestond dus alleen uit een stukje van Karelië, niet uit heel Finland. Ook vandaag hoort dit stukje Karelië nog bij Rusland.
  • Krim (Krimse Autonome Socialistische Sovjetrepubliek)
• Kazachstan (Kazachse Socialistische Sovjetrepubliek)
• Oezbekistan (Oezbeekse Socialistische Sovjetrepubliek)
• Kirgizië (Kirgizische Socialistische Sovjetrepubliek)
• Tadzjikistan (Tadzjiekse Socialistische Sovjetrepubliek)
• Turkmenistan (Turkmeense Socialistische Sovjetrepubliek)
• Oezbekistan (Oezbeekse Socialistische Sovjetrepubliek)
• Oekraïne (Oekraïense Socialistische Sovjetrepubliek)
• Moldavië (Moldavische Socialistische Sovjetrepubliek)
• Estland (Estse Socialistische Sovjetrepubliek)
• Letland (Letse Socialistische Sovjetrepubliek)
• Litouwen (Litouwse Socialistische Sovjetrepubliek)
• Wit-Rusland (Wit-Russische Socialistische Sovjetrepubliek)
• Georgië (Georgische Socialistische Sovjetrepubliek)
• Azerbeidzjan (Azerbeidzjaanse Socialistische Sovjetrepubliek)
• Armenië (Armeense Socialistische Sovjetrepubliek)

Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991 werden deze landen onafhankelijk. Sommige landen als Estland en Letland werden democratisch en behoren tot de Europese Unie. Andere landen als Turkmenistan werden dictaturen. In de Kaukasus wordt sinds 1991 gevochten tussen moslimrebellen en het leger van de staat. In veel landen leidde de val van de Sovjet-Unie tot grote chaos, omdat er geen nieuwe aangewezen leider was na de val.

	Staatshoofden van de Sovjet-Unie en Rusland
Sovjet-Unie: Vladimir Lenin · Jozef Stalin · Nikita Chroesjtsjov · Leonid Brezjnev · Joeri Andropov · Konstantin Tsjernenko · Michail Gorbatsjov Russische Federatie (van na 1991): Boris Jeltsin · Vladimir Poetin · Dmitri Medvedev · Vladimir Poetin