Nelson Mandela: verschil tussen versies
(rv vandalisme) |
(info erbij gedaan) |
||
| (2 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 6: | Regel 6: | ||
=== Jeugd === |
=== Jeugd === |
||
[[Bestand:Jonge_Nelson_Mandela.jpg|300px|thumb|right|Nelson Mandela in 1937.]] |
[[Bestand:Jonge_Nelson_Mandela.jpg|300px|thumb|right|Nelson Mandela in 1937.]] |
||
| − | Nelson Mandela werd geboren in Mvezo, een klein dorpje vlak bij [[Qunu]], in het gebied [[Transkei]] ligt. Mandela heeft een Europese en een Afrikaanse naam. Zijn Afrikaanse naam Rolihlahla betekent [[herrieschopper]]/[[onruststoker]]. Zijn Europese naam is Nelson Mandela. |
+ | Nelson Mandela werd geboren in Mvezo, een klein dorpje vlak bij [[Qunu]], dat in het gebied [[Transkei]] ligt. Mandela heeft een Europese en een Afrikaanse naam. Zijn Afrikaanse naam Rolihlahla betekent [[herrieschopper]]/[[onruststoker]]. Zijn Europese naam is Nelson Mandela. |
| − | Nelsons vader was een rijke hoofdman, genaamd Gadla Henry Mphakanyiswa. De moeder van Mandela, Nasekeni Fanny, was de derde vrouw van zijn vader. In Zuid-Afrika was het toen |
+ | Nelsons vader was een rijke hoofdman, genaamd Gadla Henry Mphakanyiswa. De moeder van Mandela, Nasekeni Fanny, was de derde vrouw van zijn vader. In Zuid-Afrika was het toen gebruikelijk dat je meerdere vrouwen had als je rijk was. Nelson had drie zussen, drie halfbroers en zes halfzussen. Die halfbroers en -zussen waren van de andere twee vrouwen van Mandela's vader. |
| − | Mandela luisterde veel naar de verhalen van de volwassenen. Die gingen over de vroegere tijd, toen de donkere mensen en de kleurlingen het nog goed hadden. Deze verhalen zijn opgenomen in het ‘Het Madiba-Boek’(Mandela, 2002). Toen Nelson wat ouder werd, begon hij te begrijpen wat voor slecht leven de kleurlingen in zijn land eigenlijk hadden. Hij wilde zijn volk naar een beter leven dragen. |
+ | Mandela luisterde veel naar de verhalen van de volwassenen. Die gingen over de vroegere tijd, toen de donkere mensen en de kleurlingen het nog goed hadden. Deze verhalen zijn opgenomen in het ‘Het Madiba-Boek’ (Mandela, 2002). Toen Nelson wat ouder werd, begon hij te begrijpen wat voor slecht leven de kleurlingen in zijn land eigenlijk hadden. Hij wilde zijn volk naar een beter leven dragen. |
| − | Nelson had de mogelijkheid om zijn studies voort te zetten |
+ | Nelson had de mogelijkheid om zijn studies voort te zetten. Hij had het geld daarvoor. Hij ging naar de [https://www.youtube.com/watch?v=bjKkvxmQ1Gg Universiteit van Fort Hare] in Alice, daar studeerde hij rechten. Mandela wilde advocaat worden om zo te vechten tegen de apartheid, het systeem van rassenscheiding dat toen actief was in Zuid-Afrika. Als jonge advocaat had hij al veel succes (Stengel, 2013). |
=== Huwelijken en gezin === |
=== Huwelijken en gezin === |
||
[[Bestand:Winnie_Mandela.jpg|right|300px|thumb|De ex-vrouw van Nelson Mandela: Winnie Mandela]] |
[[Bestand:Winnie_Mandela.jpg|right|300px|thumb|De ex-vrouw van Nelson Mandela: Winnie Mandela]] |
||
| − | In [[1944]] trouwde Nelson met Evelyn Mase (de nicht van Walter Sisulu, een vriend van Nelson die samen met hem een belangrijke rol in de apartheid en het ANC had gespeeld). Samen kregen ze twee zonen en twee dochters, van wie er een direct na de geboorte al stierf. De relatie tussen hem en Evelyn eindigde in een scheiding. |
+ | In [[1944]] trouwde Nelson met Evelyn Mase (de nicht van Walter Sisulu, een vriend van Nelson die samen met hem een belangrijke rol in de strijd tegen de apartheid en het ANC had gespeeld). Samen kregen ze twee zonen en twee dochters, van wie er een direct na de geboorte al stierf. De relatie tussen hem en Evelyn eindigde in een scheiding. |
| − | Mandela vond een andere vriendin, Winnie Mandela, met wie hij in [[1958]] trouwde. Samen kregen zij twee dochters (NOS, 2013). Winnie heeft net als Walter een belangrijke rol gespeeld in het leven van Nelson Mandela. Mandela werd in 1962 opgepakt |
+ | Mandela vond een andere vriendin, Winnie Mandela, met wie hij in [[1958]] trouwde. Samen kregen zij twee dochters (NOS, 2013). Winnie heeft net als Walter een belangrijke rol gespeeld in het leven van Nelson Mandela. Mandela werd in 1962 opgepakt. Winnie zette zijn strijd tegen de apartheid voort. Daardoor heeft ook Winnie een tijd (18 maanden) in de gevangenis gezeten. Doordat zij de strijd tegen apartheid voortzette werd ook Winnie bekend bij de Zuid-Afrikaanse bevolking. In 1996 scheidde Nelson van Winnie, omdat zij geweld bleef gebruikten tegen de blanken om zo macht te krijgen. Ze waren 38 daar getrouwd geweest waarvan Mandela 27 jaar in de gevangenis zat. Twee jaar later trouwde Nelson met zijn derde en laatste vrouw, Graça Machel. |
=== De apartheid en gevangen === |
=== De apartheid en gevangen === |
||
De apartheid betekent dat er aparte mensgroepen waren zoals 'blanke' en 'kleurlingen'. De blanken hadden het goed, de kleurlingen hadden het minder goed en negers hadden het heel erg slecht. Zo waren er bijvoorbeeld kantoren, wijken, en zitplaatsen in een bus of tram die alleen voor de negers of blanken of kleurlingen bestemd waren (Brown & Company, 1994). |
De apartheid betekent dat er aparte mensgroepen waren zoals 'blanke' en 'kleurlingen'. De blanken hadden het goed, de kleurlingen hadden het minder goed en negers hadden het heel erg slecht. Zo waren er bijvoorbeeld kantoren, wijken, en zitplaatsen in een bus of tram die alleen voor de negers of blanken of kleurlingen bestemd waren (Brown & Company, 1994). |
||
| − | En in 1948 werd de apartheid officieel bij de wet geregeld. Het leven voor de donkere mensen werd nog slechter dan het al was. Er werden steeds meer mensen in de gevangenis gezet en doodgeschoten. Het leven voor de donkere mensen was bijzonder slecht. Toch was er een man die het vol kon houden in de gevangenis en doorzette |
+ | En in 1948 werd de apartheid officieel bij de wet geregeld. Het leven voor de donkere mensen werd nog slechter dan het al was. Er werden steeds meer mensen in de gevangenis gezet en doodgeschoten. Het leven voor de donkere mensen was bijzonder slecht. Toch was er een man die het vol kon houden in de gevangenis en doorzette: Nelson Mandela. Voor Nelson Mandela hebben nog steeds veel mensen ontzag. |
[[Bestand:Cel_van_Nelson_Mandela_op_Robbeneiland.jpg|300px|right|thumb|Cel van Nelson Mandela op Robbeneiland.]] |
[[Bestand:Cel_van_Nelson_Mandela_op_Robbeneiland.jpg|300px|right|thumb|Cel van Nelson Mandela op Robbeneiland.]] |
||
| − | Nelson Mandela werd gevangen genomen, omdat hij leider was van het ANC ( |
+ | Nelson Mandela werd gevangen genomen, omdat hij leider was van het ANC (African National Congres). Deze organisatie werd opgericht in 1912. Zij wilde dat zowel de zwarten als de kleurlingen het net zo goed hadden als de blanken. Het ANC werd gezien als een terreurorganisatie, ze waren illegaal. Al snel werd Nelson de leider van het ANC, want ook hij wilde strijd voeren tegen de apartheid. Lange tijd werd Mandela gezocht door de politie, omdat hij leider was van het ANC en het ANC illegaal was. Daarnaast gebruikten zij ook geweld. Uiteindelijk werd hij gevonden en gevangen genomen. |
| − | De eerste gevangenis waarin hij werd opgesloten was in [[Pretoria]]. Hij kwam daar op zijn vierenveertigste en werd veroordeeld tot vijf jaar. De gevangenen die streden tegen de apartheid hadden het nog slechter dan de andere gevangenen. Ze kregen slechte kleren en slecht voedsel. Na een half jaar werd Nelson naar [[Kaapstad]] gebracht, vanwaar hij per boot naar de streng beveiligde gevangenis werd gebracht op het [[Robbeneiland]]. Ook daar was het leven hard, nog veel harder dan in Pretoria, want op Robbeneiland werd hij gedwongen om zwaar werk te doen, vooral het hakken van grote stenen. In 1964 dachten de regering en de rechter dat hij deel had genomen aan sabotageacties en dat hij grof geweld tegen andere mensen gebruikte |
+ | De eerste gevangenis waarin hij werd opgesloten was in [[Pretoria]]. Hij kwam daar op zijn vierenveertigste en werd veroordeeld tot vijf jaar. De gevangenen die streden tegen de apartheid hadden het nog slechter dan de andere gevangenen. Ze kregen slechte kleren en slecht voedsel. Na een half jaar werd Nelson naar [[Kaapstad]] gebracht, vanwaar hij per boot naar de streng beveiligde gevangenis werd gebracht op het [[Robbeneiland]]. Ook daar was het leven hard, nog veel harder dan in Pretoria, want op Robbeneiland werd hij gedwongen om zwaar werk te doen, vooral het hakken van grote stenen. In 1964 dachten de regering en de rechter dat hij deel had genomen aan sabotageacties en dat hij grof geweld tegen andere mensen gebruikte. Mandela werd opnieuw veroordeeld, deze keer tot levenslang. |
Toen Nelson in de gevangenis zat, mocht hij niks lezen. Hij mocht ook niet met de andere gevangenen praten, dit om te voorkomen dat ze weer actie gingen voeren. Nelson mocht maar heel weinig bezoek ontvangen. Dat was ook een van de redenen dat hij zijn vrouw Winnie Mandela haast nooit zag. Ook had Winnie Mandela ‘huisarrest’, omdat ze, net zoals Nelson, vocht tegen de apartheid. |
Toen Nelson in de gevangenis zat, mocht hij niks lezen. Hij mocht ook niet met de andere gevangenen praten, dit om te voorkomen dat ze weer actie gingen voeren. Nelson mocht maar heel weinig bezoek ontvangen. Dat was ook een van de redenen dat hij zijn vrouw Winnie Mandela haast nooit zag. Ook had Winnie Mandela ‘huisarrest’, omdat ze, net zoals Nelson, vocht tegen de apartheid. |
||
=== Vrijgelaten en het einde van de apartheid === |
=== Vrijgelaten en het einde van de apartheid === |
||
| − | Heel wat jaren daarna werd Mandela een paar keer aangeboden om vrijgelaten te worden. Maar keer op keer weigerde hij en zei: "Ik verlaat deze gevangenis alleen, als ik echt vrij ben om te staan en te gaan waar ik wil, als ik echt kan doen wat ik wil. Ik zal deze gevangenis nooit verlaten om naar een ander land te gaan zoals jullie van me willen." Maar in de loop der jaren ging het veranderen in het land. Toen er een nieuwe president was,Frederik de Klerk |
+ | Heel wat jaren daarna werd Mandela een paar keer aangeboden om vrijgelaten te worden. Maar keer op keer weigerde hij en zei: "Ik verlaat deze gevangenis alleen, als ik echt vrij ben om te staan en te gaan waar ik wil, als ik echt kan doen wat ik wil. Ik zal deze gevangenis nooit verlaten om naar een ander land te gaan zoals jullie van me willen." Maar in de loop der jaren ging het veranderen in het land. Toen er een nieuwe president was, Frederik de Klerk, gingen er heel veel dingen veranderen. Op 11 februari 1990 verklaarde hij zelfs Mandela [https://www.youtube.com/watch?v=thUIdHz1iuk vrij om te gaan waar hij wilde en kwam Winnie Mandela haar man ophalen uit de gevangenis]. In 1990 begon de tijd van een eerlijk en democratisch land en werden er steeds meer apartheidsregels afgeschaft. |
===President=== |
===President=== |
||
| Regel 44: | Regel 44: | ||
===Laatste levensjaren=== |
===Laatste levensjaren=== |
||
In de eerste jaren na zijn presidentschap bleef Mandela zich actief inzetten voor allerlei goede doelen, zoals het helpen van kinderen in armoede en de strijd tegen [[aids]]. Zijn oudste zoon Makgatho overleed in 2005 aan deze ziekte. In 2004 besloot Mandela zich terug te trekken uit het openbare leven en hij vestigde zich in Johannesburg. |
In de eerste jaren na zijn presidentschap bleef Mandela zich actief inzetten voor allerlei goede doelen, zoals het helpen van kinderen in armoede en de strijd tegen [[aids]]. Zijn oudste zoon Makgatho overleed in 2005 aan deze ziekte. In 2004 besloot Mandela zich terug te trekken uit het openbare leven en hij vestigde zich in Johannesburg. |
||
| − | Vanaf 2009 ging zijn gezondheid sterk achteruit en |
+ | Vanaf 2009 ging zijn gezondheid sterk achteruit en verscheen hij bijna niet meer in het openbaar. Wel was hij nog aanwezig bij het [[Wereldkampioenschap voetbal 2010]] dat in Zuid-Afrika gehouden werd. In zomer van 2013 verbleef Mandela drie maanden in het ziekenhuis vanwege een zware longinfectie. Hij overleed uiteindelijk een paar maanden later in zijn eigen huis. Hij werd begraven in Qunu, zijn geboortestreek. |
| Regel 59: | Regel 59: | ||
- Stengel, R. (2013). Nelson Mandela - 15 lessen over leven, liefde en leiderschap. Utrecht/Antwerpen: Kosmos Uitgevers. |
- Stengel, R. (2013). Nelson Mandela - 15 lessen over leven, liefde en leiderschap. Utrecht/Antwerpen: Kosmos Uitgevers. |
||
| + | ==Link== |
||
| − | |||
| + | [http://historiek.net/nelson-mandela-strijder-apartheid/67490/ Biografie van Nelson Mandela] |
||
Versie van 28 feb 2017 11:44
Nelson Rolihlahla Mandela is geboren op 18 juli 1918 te Johannesburg, en overleden op 5 december 2013. Mandela was de eerste gekleurde president van Zuid-Afrika en is bekend geworden door zijn strijd tegen apartheid, deze heeft hij het grootste deel van zijn leven heeft gevoerd. Daardoor heeft hij bijna dertig jaar in de gevangenis gezeten. In Zuid-Afrika staat hij vooral bekend onder de naam Madiba.
Leven
Jeugd
Nelson Mandela werd geboren in Mvezo, een klein dorpje vlak bij Qunu, dat in het gebied Transkei ligt. Mandela heeft een Europese en een Afrikaanse naam. Zijn Afrikaanse naam Rolihlahla betekent herrieschopper/onruststoker. Zijn Europese naam is Nelson Mandela.
Nelsons vader was een rijke hoofdman, genaamd Gadla Henry Mphakanyiswa. De moeder van Mandela, Nasekeni Fanny, was de derde vrouw van zijn vader. In Zuid-Afrika was het toen gebruikelijk dat je meerdere vrouwen had als je rijk was. Nelson had drie zussen, drie halfbroers en zes halfzussen. Die halfbroers en -zussen waren van de andere twee vrouwen van Mandela's vader.
Mandela luisterde veel naar de verhalen van de volwassenen. Die gingen over de vroegere tijd, toen de donkere mensen en de kleurlingen het nog goed hadden. Deze verhalen zijn opgenomen in het ‘Het Madiba-Boek’ (Mandela, 2002). Toen Nelson wat ouder werd, begon hij te begrijpen wat voor slecht leven de kleurlingen in zijn land eigenlijk hadden. Hij wilde zijn volk naar een beter leven dragen.
Nelson had de mogelijkheid om zijn studies voort te zetten. Hij had het geld daarvoor. Hij ging naar de Universiteit van Fort Hare in Alice, daar studeerde hij rechten. Mandela wilde advocaat worden om zo te vechten tegen de apartheid, het systeem van rassenscheiding dat toen actief was in Zuid-Afrika. Als jonge advocaat had hij al veel succes (Stengel, 2013).
Huwelijken en gezin
In 1944 trouwde Nelson met Evelyn Mase (de nicht van Walter Sisulu, een vriend van Nelson die samen met hem een belangrijke rol in de strijd tegen de apartheid en het ANC had gespeeld). Samen kregen ze twee zonen en twee dochters, van wie er een direct na de geboorte al stierf. De relatie tussen hem en Evelyn eindigde in een scheiding.
Mandela vond een andere vriendin, Winnie Mandela, met wie hij in 1958 trouwde. Samen kregen zij twee dochters (NOS, 2013). Winnie heeft net als Walter een belangrijke rol gespeeld in het leven van Nelson Mandela. Mandela werd in 1962 opgepakt. Winnie zette zijn strijd tegen de apartheid voort. Daardoor heeft ook Winnie een tijd (18 maanden) in de gevangenis gezeten. Doordat zij de strijd tegen apartheid voortzette werd ook Winnie bekend bij de Zuid-Afrikaanse bevolking. In 1996 scheidde Nelson van Winnie, omdat zij geweld bleef gebruikten tegen de blanken om zo macht te krijgen. Ze waren 38 daar getrouwd geweest waarvan Mandela 27 jaar in de gevangenis zat. Twee jaar later trouwde Nelson met zijn derde en laatste vrouw, Graça Machel.
De apartheid en gevangen
De apartheid betekent dat er aparte mensgroepen waren zoals 'blanke' en 'kleurlingen'. De blanken hadden het goed, de kleurlingen hadden het minder goed en negers hadden het heel erg slecht. Zo waren er bijvoorbeeld kantoren, wijken, en zitplaatsen in een bus of tram die alleen voor de negers of blanken of kleurlingen bestemd waren (Brown & Company, 1994).
En in 1948 werd de apartheid officieel bij de wet geregeld. Het leven voor de donkere mensen werd nog slechter dan het al was. Er werden steeds meer mensen in de gevangenis gezet en doodgeschoten. Het leven voor de donkere mensen was bijzonder slecht. Toch was er een man die het vol kon houden in de gevangenis en doorzette: Nelson Mandela. Voor Nelson Mandela hebben nog steeds veel mensen ontzag.
Nelson Mandela werd gevangen genomen, omdat hij leider was van het ANC (African National Congres). Deze organisatie werd opgericht in 1912. Zij wilde dat zowel de zwarten als de kleurlingen het net zo goed hadden als de blanken. Het ANC werd gezien als een terreurorganisatie, ze waren illegaal. Al snel werd Nelson de leider van het ANC, want ook hij wilde strijd voeren tegen de apartheid. Lange tijd werd Mandela gezocht door de politie, omdat hij leider was van het ANC en het ANC illegaal was. Daarnaast gebruikten zij ook geweld. Uiteindelijk werd hij gevonden en gevangen genomen.
De eerste gevangenis waarin hij werd opgesloten was in Pretoria. Hij kwam daar op zijn vierenveertigste en werd veroordeeld tot vijf jaar. De gevangenen die streden tegen de apartheid hadden het nog slechter dan de andere gevangenen. Ze kregen slechte kleren en slecht voedsel. Na een half jaar werd Nelson naar Kaapstad gebracht, vanwaar hij per boot naar de streng beveiligde gevangenis werd gebracht op het Robbeneiland. Ook daar was het leven hard, nog veel harder dan in Pretoria, want op Robbeneiland werd hij gedwongen om zwaar werk te doen, vooral het hakken van grote stenen. In 1964 dachten de regering en de rechter dat hij deel had genomen aan sabotageacties en dat hij grof geweld tegen andere mensen gebruikte. Mandela werd opnieuw veroordeeld, deze keer tot levenslang.
Toen Nelson in de gevangenis zat, mocht hij niks lezen. Hij mocht ook niet met de andere gevangenen praten, dit om te voorkomen dat ze weer actie gingen voeren. Nelson mocht maar heel weinig bezoek ontvangen. Dat was ook een van de redenen dat hij zijn vrouw Winnie Mandela haast nooit zag. Ook had Winnie Mandela ‘huisarrest’, omdat ze, net zoals Nelson, vocht tegen de apartheid.
Vrijgelaten en het einde van de apartheid
Heel wat jaren daarna werd Mandela een paar keer aangeboden om vrijgelaten te worden. Maar keer op keer weigerde hij en zei: "Ik verlaat deze gevangenis alleen, als ik echt vrij ben om te staan en te gaan waar ik wil, als ik echt kan doen wat ik wil. Ik zal deze gevangenis nooit verlaten om naar een ander land te gaan zoals jullie van me willen." Maar in de loop der jaren ging het veranderen in het land. Toen er een nieuwe president was, Frederik de Klerk, gingen er heel veel dingen veranderen. Op 11 februari 1990 verklaarde hij zelfs Mandela vrij om te gaan waar hij wilde en kwam Winnie Mandela haar man ophalen uit de gevangenis. In 1990 begon de tijd van een eerlijk en democratisch land en werden er steeds meer apartheidsregels afgeschaft.
President
Op 27 april 1994 werden de eerste vrije verkiezingen gehouden, Mandela had zichzelf verkiesbaar gesteld, er werd massaal op hem gestemd, hij werd dan ook als president gekozen. Op 10 mei 1994 begon hij als president van Zuid-Afrika. Hij bleef dit tot 1999, daarna werd hij opgevolgd door Thabo Mbeki.
De Nobelprijs
Nelson kreeg de Nobelprijs voor de Vrede in 1993, samen met Frederik Willem de Klerk. Ze kregen die omdat zij er alles aan deden om de apartheid af te schaffen en van Zuid-Afrika een gelijk land te maken.
Laatste levensjaren
In de eerste jaren na zijn presidentschap bleef Mandela zich actief inzetten voor allerlei goede doelen, zoals het helpen van kinderen in armoede en de strijd tegen aids. Zijn oudste zoon Makgatho overleed in 2005 aan deze ziekte. In 2004 besloot Mandela zich terug te trekken uit het openbare leven en hij vestigde zich in Johannesburg. Vanaf 2009 ging zijn gezondheid sterk achteruit en verscheen hij bijna niet meer in het openbaar. Wel was hij nog aanwezig bij het Wereldkampioenschap voetbal 2010 dat in Zuid-Afrika gehouden werd. In zomer van 2013 verbleef Mandela drie maanden in het ziekenhuis vanwege een zware longinfectie. Hij overleed uiteindelijk een paar maanden later in zijn eigen huis. Hij werd begraven in Qunu, zijn geboortestreek.
Bronnen
- Brown, L., & Company, L. (1994). Long Walk to Freedom. The Autobiography of Nelson Mandela. Back Bay Books.
- Chadwick, K. (Regisseur). (2013). Long Walk to Freedom [Film]
- Mandela, N. (2002). The Madiba Stories. Kaapstad: Tafelberg-Uitgevers.
- NOS. (2013, december 12). Nelson en Winnie. NOS - Buitenland, p. 2.
- Stengel, R. (2013). Nelson Mandela - 15 lessen over leven, liefde en leiderschap. Utrecht/Antwerpen: Kosmos Uitgevers.