Zagreb
| Zagreb | |
 
| |
|---|---|
| |
| Land |  Kroatië
|
| Provincie | Stad Zagreb |
| Burgemeester | Tomislav Tomašević (Možemo!) |
| Oppervlakte | 641 km2 |
| Inwoners | 767.131 (2021) |
| Postcode(s) | HR-10 000, HR-10 010, HR-10 020, HR-10 040, HR-10 090 |
| Netnummer(s) | 385 1 |
Portaal  WikiKidsAtlas
| |
.jpg)
Zagreb is de hoofdstad en de grootste stad van Kroatië. De stad ligt in het noorden van Kroatië, dichtbij de grens van Slovenië. Zagreb is de hoofdstad van twee Kroatische provincies; Zagreb-Stad en Provincie Zagreb. De hoofdstad ligt wél in de Zagreb-Stad, maar buiten de provincie Zagreb. In Zagreb zelf wonen zo'n 770.000 mensen. Als je de gehele agglomeratie meerekent, zijn dit er meer dan 1 miljoen.
De stad heeft een lange geschiedenis die helemaal teruggaat tot in het Romeinse Rijk. In 1134 wordt de stad voor het eerst "Zagreb" genoemd. In 1242 kreeg de stad meer zelfbestuur. Toen hoorde het nog bij het koninkrijk Hongarije, vervolgens bij Oostenrijk-Hongarije en tenslotte bij Joegoslavië. Onder Joegoslavië werd Zagreb in 1945 de hoofdstad van Kroatië. Na de onafhankelijkheid is dit zo gebleven. Tegenwoordig is Zagreb het politieke en economische centrum van Kroatië. Ook komen er veel toeristen naar Zagreb, maar minder dan naast de Kroatische kusten.
Naam
Waar de naam Zagreb precies vandaan komt is onduidelijk. De huidige naam is in ieder geval afgeleid van de Hongaarse naam voor de stad Zábrág. De Kroatische naam voor de stad werd voor het eerst gebruikt in 1689 op een kaart. De Hongaarse naam werd tussen de 13e en 18e eeuw vaak gebruikt.
Waarschijnlijk betekent Zagreb iets als "in de slenk". Een slenk is een lager gelegen tussen land tussen twee hogere stukken land. De naam verwijst dus naar de ligging van de stad. Een andere theorie is dat de naam afstamt van het woord Agram, wat "aan het graf" betekent. Ook wordt de naam vaak vergeleken met woorden die met graven of heuvels te maken hebben.
Geografie
Ligging
.jpg)
Zagreb is een eigen stadsprovincie. Deze stadsprovincie ligt aan Zagreb-provincie en Krapina-Zagorje. De provincie Zagreb-Stad bestaat uit de stad Zagreb, de buitenwijken en enkele kleinere plaatsen. Het is dus een erg stedelijke provincie. Zagreb ligt in het noorden van het land. Dit is een heuvelachtige streek met bergen als de Medvednica en de Sljeme. Ook zijn er verschillende dalen waar rivieren doorheen stromen. De belangrijkste rivier is de Sava, waar Zagreb aan ligt.
De stad heeft af en toe ook met aardbevingen te maken. Het ligt namelijk dichtbij een breuklijn, maar deze is niet heel erg actief. Dit betekent dat aardbevingen erg zelden zijn. De meeste aardbevingen zijn zo zwak dat je ze niet kunnen voelen. Ze worden enkel met een seismograaf waargenomen.
Stadsdelen
Zagreb is onderverdeeld in 17 stadsdistricten:
| # | District | Kaart |
|---|---|---|
| 1 | Donji grad | .svg)
|
| 2 | Gornji Grad–Medveščak | |
| 3 | Trnje | |
| 4 | Maksimir | |
| 5 | Peščenica – Žitnjak | |
| 6 | Novi Zagreb – istok | |
| 7 | Novi Zagreb – zapad | |
| 8 | Trešnjevka – sjever | |
| 9 | Trešnjevka – jug | |
| 10 | Črnomerec | |
| 11 | Gornja Dubrava | |
| 12 | Donja Dubrava | |
| 13 | Stenjevec | |
| 14 | Podsused – Vrapče | |
| 15 | Podsljeme | |
| 16 | Sesvete | |
| 17 | Brezovica |
Klimaat
Zagreb heeft een gematigd zeeklimaat. Hierdoor heeft het zachte zomers en warme winters. Zagreb ligt namelijk tussen de kustgebieden (die een Middellands Zeeklimaat hebben) en Hongarije (wat een landklimaat heeft). Het klimaat van Zagreb wordt daarom door deze twee regio's beïnvloed. Hierdoor kan het 's winters ook erg koud worden in Zagreb, maar meestal is niet het geval.
Door het gehele jaar heen valt neerslag in de stad. Zagreb is zelfs een van de natste hoofdsteden van Europa. Alleen Luxemburg-Stad is nog natter.
Bevolking en cultuur
Bezienswaardigheden
Zagreb wordt jaarlijks door veel toeristen bezocht. De stad heeft verschillende bezienswaardigheden. De bekendste bezienswaardigheid is de Sint-Marcuskerk aan het Sint-Marcusplein. Deze kerk staat bekend om zijn bijzondere gekleurde dak, waarop twee wapenschilden zijn afgebeeld. Aan het Sint-Marcusplein staan ook veel andere belangrijke gebouwen, zoals het parlementsgebouw (het Saborpaleis), de vergaderplek van de regering (de Banski Dvori) en het Hooggerechtshof. Ook ligt het stadhuis van Zagreb aan het plein.
Een andere beroemde kerk in Zagreb is het kathedraal van Zagreb. Deze kathedraal werd in de 13e eeuw gebouwd, maar is grotendeels in de 18e en 19e eeuw veranderd. Dichtbij de kathedraal ligt het Ban Jelačićplein, waar vaak markten gehouden worden. Het Esplanade Zagreb Hotel is het beroemdste hotel van de stad. Het werd gebouwd in 1925 voor de passagiers van de Orient Express; een trein tussen Parijs en Istanboel.
De Lotrščaktoren is een klokkentoren uit de 13e eeuw, wat vroeger ook als verdedigingswerk gebruikt werd. Daarnaast zijn er ook een heleboel moderne gebouwen, zoals de Eurotower, de HOTO Tower, de Cibona Tower en de Sky Office Tower. De Mamutica is het grootste appartementencomplex van het land, waar meer dan 1100 appartementen zijn.
Daarnaast zijn er nog verschillende parken in de stad te vinden. Voorbeelden zijn de Botanische tuin, het Maksimirpark en de Bundek. Net buiten de stad ligt ook de Medvedgrad. Dit is een middeleeuws fort, wat grotendeels vervallen is.
Musea
Ook heeft Zagreb veel verschillende musea. Hieronder vindt je een paar van de bekendste:
- Het Archeologisch Museum; hier vindt je 45.000 opgravingen uit Kroatië, voornamelijk de omgeving van Zagreb.
- Het Ethnografisch Museum; dit museum staat in het teken van volkenkunde. Je vindt veel objecten uit verschillende culturen rondom de wereld.
- De Klovićevi Dvori-galerij; in deze galerij zijn allerlei schilderijen te bewonderen.
- Het Kroatisch Spoorwegmuseum; hier vindt je veel oude treintoestellen.
- Het Mimaramuseum; dit is een van de meest bezochte musea van de stad. Het museum richt zich voornamelijk op kunstwerken.
- De Moderne Galerij; in deze kunstgalerij zijn schilderijen, standbeelden en tekeningen van Kroatische kunstenaars uit de 19e en 20e eeuw te bewonderen.
- Het Museum van de Kroatische Geschiedenis; dit museum heeft 17 collecties over verschillende periodes uit de Kroatische geschiedenis. Het grootste gedeelte bevindt zich in het Vojkovićpaleis, maar een kleiner deel is te vinden in het Meštrovićpaviljoen.
- Het Museum voor verbroken relaties; dit is waarschijnlijk het meest bijzondere museum in de stad. Het museum gaat namelijk over verhalen van mensen die gescheiden zijn.
- Het Natuurhistorisch Museum; dit museum staat in het teken van de natuur, evolutie en de mens.
Bevolking
In 2021 had Zagreb meer dan 767.000 inwoners. Toch zijn er verschillende plaatsen rondom Zagreb vastgegroeid. Als je deze plaatsen bij de stad rekent, kom je uit op ruim 1 miljoen inwoners. 93% van de inwoners is Kroatisch. Het overige deel bestaat voornamelijk uit minderheden, zoals Bosniakken, Montenegrijnen, Serviërs, Slovenen en Macedoniërs.
Politiek
Zagreb is de hoofdstad van Kroatië. Hierdoor is het het centrum van de Kroatische politiek. In de stad zitten het parlement, de regering en het hooggerechtshof gevestigd. Daarnaast zitten er nog tal van ministeries, ambassades en internationale organisaties in de stad.
Zagreb wordt bestuurd als stadsprovincie. Hierdoor heeft de stad een eigen provincieraad bestaande uit 47 leden. Deze leden komen in het Oude Stadhuis bijeen. De inwoners van de stad kiezen deze leden iedere vier jaar. De stad wordt geleid door een burgemeester. Deze wordt in Zagreb ook via verkiezingen gekozen. Sinds 2021 is Tomislav Tomašević burgemeester van Zagreb. In vergelijking met de rest van het land kiezen inwoners van de stad vaak linkse en progressieve partijen.
Verkeer en vervoer
In Zagreb komen vier grote snelwegen samen. Dit zijn de A6 (naar Rijeka), de A2 (tussen Slovenië en Servië), de A2 (naar het oosten van Slovenië), de A4 (naar Hongarije) en de A1 (naar Split). Deze snelwegen komen in een halve ring rondom de stad samen. Zagreb is hierdoor een belangrijk knooppunt voor verkeer tussen Hongarije en de kustregio's en tussen Slovenië en Servië. Daarnaast is Zagreb door middel van spoorwegen met de rest van het land verbonden.
In de binnenstad zelf rijden vaak trams. De buitenwijken zijn met de binnenstad verbonden door bussen en een soort van lightrail-netwerk. Al het openbaar vervoer in de stad wordt geregeld door het bedrijf ZET (Zagreb Electric Tram). Daarnaast heeft Zagreb ook een kabelspoorweg, die een heuvel opgaat. De wagons hebben hierdoor aan de achterkant een verhoging, waardoor de wagons recht staan. De kabelspoorweg is slechts 66 meter lang en wordt vooral door toeristen gebruikt.
Zagreb beschikt over één groot vliegveld; de Luchthaven Franjo Tuđman Zagreb. Dit vliegveld ligt 10 kilometer van de stad af. Op de luchthaven komen ook internationale vliegtuigen aan. Hierdoor gebruiken de meeste reizigers dit vliegveld. Daarnaast zijn er nog twee kleinere vliegvelden; Lučko en Velika Gorica. Deze twee worden vooral voor helikopters en zweefvliegtuigen gebruikt.
Economie
Zagreb is het economisch centrum van Kroatië. Veel Kroatische en internationale bedrijven hebben hun kantoor in Zagreb, zoals Hrvatski Telecom en Agrokor. Ook is het een plaats waar veel transport samenkomt. Zagreb ligt namelijk op de route tussen Midden- en Zuidoost-Europa. Ook de beurs van Kroatië is in Zagreb gevestigd in de Eurotower.
Daarnaast zit er ook nog veel industrie in de stad gevestigd. Er zijn fabrieken te vinden voor het maken van chemicaliën, medicijnen, voedsel en textiel.
Stedenbanden
Zagreb heeft banden met verschillende steden:
.svg){kind=small}
| Grootste steden van Kroatië |
| ||
|---|---|---|---|
| Zagreb · Split · Rijeka · Osijek · Zadar · Karlovac · Slavonski Brod · Pula · Sisak · Šibenik | |||
|
|
Provincies van Kroatië |
| |
|---|---|---|---|
| Bjelovar-Bilogora · Brod-Posavina · Dubrovnik-Neretva · Istrië · Karlovac · Koprivnica-Križevci · Krapina-Zagorje · Lika-Senj · Međimurje · Osijek-Baranja · Požega-Slavonië · Primorje-Gorski Kotar · Šibenik-Knin · Sisak-Moslavina · Split-Dalmatië · Varaždin · Virovitica-Podravina · Vukovar-Srijem · Zadar · Provincie Zagreb · Stad Zagreb | |||
| Hoofdsteden in Europa | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||