Philippe Pétain
Henri Philippe Pétain (Frankrijk, 24 april 1856 - Frankrijk, 23 juli 1951) was een beroemde Franse generaal uit de Eerste Wereldoorlog, die tevens staatshoofd was van Frankrijk tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Eerste Wereldoorlog
Bij de drie grote veldslagen in het westen tijdens de Eerste Wereldoorlog, die aan de Marne (1914), bij Verdun en aan de Somme (beide 1916), maakte Pétain vooral naam bij Verdun (februari - september 1916). Verdun staat wel als de bloedigste veldslag aller tijden bekend. Hier vochten Duitse en Franse troepen om iedere centimeter. Uiteindelijk schoot niemand er iets mee op. Maar omdat de Duitsers er niet in slaagden, de beoogde doorbraak te bereiken, viel Pétain de eer te beurt ze te hebben tegengehouden. Weliswaar ten koste van een half miljoen gesneuvelde en gewonde Franse soldaten, maar sindsdien ging hij door het leven als de "held van Verdun".
Muiterijen in het Franse leger
Omdat het zinloze bloedvergieten maar doorging ontstonden er in 1917 in het Franse leger op uitgebreide schaal muiterijen. Dat wil zeggen dat de soldaten niet meer naar de bevelen luisterden. Daar stond de doodstraf op. Maar de soldaten waren helemaal murw gebeukt. De doodstraf zagen ze als een bevrijding. Dus werd gekozen voor een andere benadering: die van de zachte in plaats van de harde hand. De houwdegen Nivelle werd daarom als opperbevelhebber vervangen door Pétain. Die stond bekend als iemand met wie te praten viel. Die meer begrip toonde. Hij legde zijn oor te luisteren bij zijn jongens, zijn "poilus" (spreek uit pwah-lúú), zoals dat in het Frans heette. Hij gaf ze af en toe extra verlof en beter eten. Kortom, het moreel (de stemming) onder de manschappen steeg. Het accent kwam nu te liggen op defensieve (verdedigende) acties in afwachting van betere tijden. Want de Duitsers zouden toch wel ééns uitgeput raken? Ook was Pétain een voorstander van de inzet van tanks in plaats van het doelloos opofferen van infanterie (soldaten te voet).
Na de oorlog werd Pétain bevorderd tot maarschalk. In 1934 was hij minister van Defensie.
Tweede Wereldoorlog
Wat de Duitsers in de Eerste Wereldoorlog in vier jaar niet lukte, lukte ze in 1940 in vier weken. Frankrijk werd onder de voet gelopen en werd een vazalstaat van Duitsland. Omdat de Franse regering in Vichy zetelde in plaats van Parijs, wordt die staat ook wel Vichy-Frankrijk genoemd. De eerbiedwaardige grijsaard Pétain, inmiddels 84 jaar, werd staatshoofd. Hij had gedacht dat Duitsland de oorlog zou winnen en hoopte op een eervolle rol van Frankrijk in dat door Duitsland gedomineerde (beheerste) Europa. Maar het liep helemaal anders. Pétain had op het verkeerde paard gewed. De "held van Verdun" bleek uiteindelijk een landverrader, iemand die heulde met de vijand.
Na de geallieerde invasie in Normandië in 1944 werd de Franse regering naar Duitsland overgebracht. Pétain kwam in april 1945 terug. Hij werd gearresteerd en ten slotte ter dood veroordeeld. Maar vanwege zijn verdiensten voor Frankrijk in de Eerste Wereldoorlog werd hem gratie verleend. Hij stierf in 1951 in de gevangenis, 95 jaar oud.