Kunstschaatsen
| Kunstschaatsen of kunstrijden | |
| |
| Aangesloten bij | |
| Olympisch comité | NOC*NSF |
| Nationale bond | Koninklijke Nederlandsche Schaatsenrijders Bond |
| Website https://www.schaatsen.nl/kunstrijden/ | |
Portaal  Sport
| |
Kunstschaatsen of kunstrijden op de schaats is een ijs-sport voor mannen, vrouwen en paren in diverse disciplines (soorten). Het is een soort ballet op schaatsen, waarbij op muziek figuren op het ijs worden beschreven en sprongen worden uitgevoerd. Sinds jaar en dag worden er op verschillende niveaus wedstrijden in gehouden. Zo heb je nationale, Europese, wereld kampioenschappen en het is een onderdeel van de Olympische Winterspelen. De wedstrijden worden verreden op een speciaal aangelegde ijsbaan of op een ijshockeybaan.
Hardrijden en kunstrijden. De kür
Het verschil met langebaanschaatsen wordt in het Engels het best uitgedrukt. Langebaanschaatsen heet "speed skating" en kunstrijden "figure skating". Ook is het beter te spreken van kunstrijden dan van kunstschaatsen, omdat de schaatsen, waarop kunstrijden wordt beoefend, ook kunstschaatsen heten. Oorspronkelijk heette het "kunstrijden op de schaats".
De wedstrijden bestaan uit een korte en een lange (vrije) kür (spreek uit: kuur = uitvoering, oefening). Bij de korte kür moeten verplichte figuren worden afgewerkt en de lange kür mag je zelf invullen met behulp van je trainer. Een vrije kür mag maar 4 min. duren voor de vrouwen en voor de mannen 4 min. en 30 sec. Deze kür bevat de moeilijkste combinaties. De sprongen, een soort pirouettes (draai om de lengteas) in de lucht, worden enkel of meervoudig gedaan. Ze zijn genoemd naar de rijders die ze het eerst uitvoerden, zoals de Rittberger, de Axel en de Salchow. Zo spreekt men van een "dubbele Axel" als tweemaal wordt rondgedraaid. De top voert tegenwoordig zelfs viervoudige sprongen uit!
Daarnaast heb je nog het ijsdansen, dat is stijldansen op het ijs. Hierbij worden - in tegenstelling tot het paarrijden - geen spectaculaire sprongen uitgevoerd.
Nederlandse successen
Nederland speelt bij het kunstrijden geen rol van betekenis meer. Niet meer, want vroeger was dat wel anders. Er werden Europese- en wereldtitels behaald en Nederland had in Sjoukje Dijkstra zelfs een Olympische kampioene (1964). Ook Joan Haanappel deed het goed. Ze heeft ook vaak als sportverslaggever de wedstrijden becommentarieerd voor de televisie. Dianne de Leeuw werd 2de bij de Olympische Spelen van 1976.
Belgisch succes
Loena Hendrickx werd bij het WK in Montpellier in 2022 tweede. Ze is de eerste Belgische winnares van een WK-plak. In 2021 werd ze al vijfde en in 2022 werd ze vierde bij de EK en achtste op de Spelen.
Wereld- en Olympische kampioenen kunstrijden solo sinds 2000*
| jaar | winnaar WK | land | winnares WK | land | jaar | winnaar OS | land | winnares OS | land |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2000 | Alexei Jagoedin |  |
Michelle Kwan |  |
|||||
| 2001 | Jevgeni Ploesjtsjenko | |
Michelle Kwan | |
|||||
| 2002 | Alexei Jagoedin | |
Irina Sloezkaja | |
2002 | Alexei Jagoedin | |
Sarah Hughes |
|
| 2003 | Jevgeni Ploesjtsjenko | |
Michelle Kwan | |
|||||
| 2004 | Jevgeni Ploesjtsjenko | |
Shizuka Arakawa |  |
|||||
| 2005 | Stéphane Lambiel | .svg){kind=small} |
Irina Sloezkaja | |
|||||
| 2006 | Stéphane Lambiel | |
Kimmie Meissner | |
2006 | Jevgeni Ploesjtsjenko | |
Shizuka Arakawa |
|
| 2007 | Brian Joubert |  |
Miki Andō | |
|||||
| 2008 | Jeffrey Buttle |  |
Mao Asada | |
|||||
| 2009 | Evan Lysacek | |
Kim Yu-na |  |
|||||
| 2010 | Daisuke Takahashi | |
Mao Asada | |
2010 | Evan Lysacek | |
Kim Yu-na |
|
| 2011 | Patrick Chan | |
Miki Andō | |
|||||
| 2012 | Patrick Chan | |
Carolina Kostner |  |
|||||
| 2013 | Patrick Chan | |
Kim Yu-na | |
|||||
| 2014 | Yuzuru Hanyū | |
Mao Asada | |
2014 | Yuzuru Hanyū | |
Adelina Sotnikova |
|
| 2015 | Javier Fernández |  |
Jelizaveta Toektamysjeva | |
|||||
| 2016 | Javier Fernández | |
Jevgenia Medvedeva | |
|||||
| 2017 | Yuzuru Hanyū | |
Jevgenia Medvedeva | |
|||||
| 2018 | Nathan Chen | |
Kaetlyn Osmond | |
2018 | Yuzuru Hanyū | |
Alina Zagitova |
|
| 2019 | Nathan Chen | |
Alina Zagitova | |
|||||
| 2021 | Nathan Chen | |
Anna Sjtsjerbakova | |
|||||
| 2022 | Shoma Uno | |
Kaori Sakamoto | |
2022 | Nathan Chen | |
Anna Sjtsjerbakova |
|
* 2020 niet gehouden i.v.m. coronapandemie
Videolink
| Olympische sporten | 
| ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||